အေမ.....

ေက်းငွက္သံေလးေတြ စုိးစီစုိးစီနဲ႔ အရုဏ္ဦးက စတင္အသက္၀င္လာခဲ႔ျပီ
ငါ႔မ်က္လုံးကုိ ျဖည္းညင္းစြာ ဖြင္႔ဟလုိ႔ မ်က္ႏွာၾကက္ကုိ ေမာ႔ၾကည္႔မိတယ္.
ေဩာ္…
ဒီေန႔ ငါ႔ေမြးေန႔ပဲေလ…

ငါဘာလုပ္ရင္ေကာင္းမလဲ
ငါ႔ေဘးနားမွာ ငါ႔ကုိ ခ်စ္တဲ႔ငါ႔ေဖေဖမရွိေတာ႔တာလည္း ၾကာပါျပီ.
ငါ႔ကုိ သြန္သင္ဆုံးမေပးတတ္တဲ ငါ႔ေမေမမ်က္ကြယ္ျပဳသြားခဲ႔တာလည္ း
၁၉ ႏွစ္ေတာင္ ရွိေရာ႔ေပါ႔
ငါ႔ကုိ အနစ္နာခံ အလုိလုိက္တတ္တဲ႔ ငါ႔ခင္ပြန္းလည္း မရွိရွာေတာ႔ဘူး
ငါသိပ္ခ်စ္တဲ႔ ငါ႔သားႏွစ္ေယာက္လည္း ငါနဲ႔ ေ၀းကြာခဲ႔တာ ႏွစ္ေပါင္းမနည္းေတာ႔ဘူး.
ငါ႔ေမြးေန႔မွာ ငါ႔ရဲ႔အရင္းႏွီးဆုံးေသြးသားရင္း

ခ်ာေတြကို ငါ႔နားမွာ
ရွိေစခ်င္လုိက္တာ
ငါလည္း ေသြးနဲ႔ကုိယ္သားနဲ႔ကုိယ္ပဲေလ.
ငါ႔စိတ္ဓာတ္ကုိမာေက်ာတည္ျငိမ္ေအာင္ ထိန္းေက်ာင္းျပဳျပင္ခဲ႔ေပမယ္႔လည္း
အခြင္႔သာရင္ေတာ႔
ငါ႔သားေလးႏွစ္ေယာက္ကုိ ငါ႔နားမွာ ရွိေစခ်င္လုိက္တာ.
အေမ႔ရင္ေတြနာလုိက္တာ သားတုိ႔ရယ္…
ဘယ္ေတာ႔မ်ားမွ အခြင္႔သာမွာလည္းဟင္…

တကယ္ေတာ႔ ဒီလုိေန႔မ်ိဳးဟာ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အထိမ္းအမွတ္ေန႔တစ္ခုပါ.
လူတုိင္းဟာ သူတုိ႔ေမြးေန႔ကုိ တန္ဖုိးထားအမွတ္ရေနျပီး အထူးတလည္က်င္းပတတ္ၾကတာပဲ
ငါလည္း ငါ႔ေမြးေန႔ေပါင္းမ်ားစြာကုိ က်င္းပခဲ႔ဖူးတာေပါ႔.
အိႏၵိယမွာ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ေမေမနဲ႔အတူတူ
ေအာက္စဖုိ႔မွာ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔အတူတူ
အေမရိကန္မွာ ငါ႔ရဲ႔ ခ်စ္သူငယ္ခ်င္း မသန္းအိတုိ႔နဲ႔အတူတူ
ဘူတန္မွာ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ခင္ပြန္းနဲ႔အတူတူ
အဂၤလန္မွာ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔မိသားစုနဲ႔အတူတူ

အုိ….
ငါသိပ္လြမ္းတယ္သိလား…
ဒါေတြကို မျဖစ္ႏုိင္ေပမယ္႔လည္း ငါတမ္းတမိေနတာ ၀န္ခံပါရေစ…

ငါ႔ရဲ႔ဘ၀ဟာ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ျပည္႔လွ်မ္းခဲ႔တာပါ.
ငါ႔ကုိေမြးျပီး ႏွစ္ႏွစ္အၾကာမွာပဲ ငါသိပ္ခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ေဖေဖကို မလုိသူေတြက
လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ႔ၾကတယ္.
အဲဒီ႔ေန႔က ရုံးကားၾကီးတစ္စင္း အိမ္ေရွ႔ကုိ ထုိးရပ္လာလုိ႔
ေမေမ႔ကုိ လူတစ္ေယာက္က အေျပးလာေခၚလုိ႔
ေမေမ ဆံပင္ဖရုိဖရဲနဲ႔ ေျပးလုိက္သြားလုိ႔
ငါ႔နဲ႔ ငါ႔အစ္ကုိေတြကုိ အိမ္မွာထားခဲ႔လို႔
အိမ္မွာ လူေတြမ်ားလာလုိ႔
အုိ…
ဘာေတြမွန္းေတာ႔ ငါမသိခဲ႔ဘူး
ငါ႔ကုိ ေထြးဖက္ထားတဲ႔ ငါတုိ႔အိမ္ေဖာ္မၾကီးမွာလည္း မ်က္ရည္ေတြ၀ဲေနလုိ႔ပါလား
ငါဘာမွနားမလည္ခဲ႔ဘူး
အဲဒီ႔ေန႔က ငါတစ္ခုကုိေတာ႔ မွတ္မိေနတယ္.
ညေနခင္းျပန္လာရင္ ငါ႔ကို အျမဲနမ္းရႈပ္က်ီစယ္တတ္တဲ႔
ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ေဖေဖ
အဲဒီ႔ေန႔က ျပန္မလာခဲ႔ဘူး
ေမွ်ာ္လုိက္ရတာ ေဖေဖရယ္..

ေနာက္ရက္ေတြမွာ ငါတုိ႔အိမ္မွာ လူေတြစည္ကားေနတယ္.
ငါတုိ႔ ေမာင္ႏွမသုံးေယာက္ကုိ ေမေမက ေထြးဖက္ထားလုိ႔ သူ႔အနားမွာ ေနေနေစတယ္.
လာတဲ႔လူတုိင္းက ေမေမ႔ကုိ စကားေတြလာေျပာၾကတယ္.
အမ်ိဳးသမီးၾကီးေတြက ေမေမ႔ကုိ လာျပီး အားေပးၾကတယ္.
ငါတုိ႔ ေမာင္ႏွမ သုံးေယာက္ကုိ ၾကည္႔ေနတဲ႔ မ်က္၀န္းေတြမွာ
ကရုဏာေငြ႔ေတြ ယွက္သန္းေနခဲ႔တယ္
ငါသိပ္ေတာ႔ မမွတ္မိခဲ႔ပါဘူး
ငါသိတာေတာ႔ အဲဒီ႔ေန႔က ေဖေဖ႔ကို ငါသိပ္လြမ္းေနခဲ႔တယ္…
ေဖေဖရယ္..
ဘာလုိ႔ သမီးတုိ႔ကုိ ထားခဲ႔တာလဲဟင္…
ေဖေဖေပ်ာက္ဆုံးသြားတဲ႔ သမီးတုိ႔ အိမ္ၾကီးမွာ ေျခာက္ကပ္သြားတာပဲ.
သမီးတုိ႔ေရွ႔မွာ တည္ျငိမ္စြာေနတတ္ေပမယ္႔ ညအိပ္ရင္ သမီးတုိ႔ မသိေအာင္
ၾကိတ္္ငိုေနတဲ႔ ေမ႔ေမ႔ရဲ႔ ရႈိက္သံေတြက သမီးရဲ႔ ညေပါင္းမ်ားစြာကုိ
လႊမ္းမုိးေနခဲ႔တယ္
ေဖေဖ တကယ္ျပန္မလာခဲ႔ေတာ႔ဘူးေနာ္…

၁၉၆၀ ခုႏွစ္

ေမေမ႔လက္ထဲမွာ ရုံးစာအိတ္ၾကီးတစ္ခုကုိင္ထားတယ္.
အိမ္ကလူေတြကုိ ပစၥည္းေတြလုိက္သိမ္းခုိင္းေနတာလည္း ငါမွတ္မိတယ္.
ဘာလုပ္ေနၾကတာလဲ ေမေမရယ္လုိ႔ ေမးေတာ႔
ေမေမက တည္ျငိမ္တဲ႔မ်က္၀န္းေတြနဲ႔ငါ႔ကို ငုံ႔ၾကည္႔ျပီး ခ်ိဳျမတဲ႔ေလသံေလးနဲ႔
ေျပာတယ္.
ငါ႔ေခါင္းေလးေပၚမွာ ေမေမက သူ႔လက္ကေလးကုိတင္ထားလုိ႔ေပါ႔

ေမေမတုိ႔ေျပာင္းရေတာ႔မယ္ သမီးေလး..
ဘယ္ကိုလဲဟင္..
နယူးေဒလီကုိ
ဘယ္မွာလဲဟင္
ႏိုင္ငံျခားမွာေပါ႔ သမီးေလးရဲ႔
ေမေမက ဘာသြားလုပ္မွာလဲဟင္
ေဩာ္. ေမေမ႔ကုိ သံအမတ္ၾကီးခန္႔လိုက္တယ္. ေမေမအဲဒီ႔မွာ သြားေနရမွာ. သမီးတုိ႔လည္း
လုိက္ခဲ႔ရမွာေလ.
သံအမတ္ၾကီးဆုိတာ ဘာလဲဟင္ ေမေမ.
ဟင္းဟင္းဟင္း…
ငါ႔သမီးေလးက သိပ္အေမးအျမန္းထူတာပဲ. သံအမတ္ၾကီးဆုိတာ တစ္ႏိုင္ငံနဲ႔တစ္ႏုိင္ငံ
အၾကားမွာ အဆင္ေျပေအာင္ စကားေတြ ေျပာေပးတဲ႔ လူၾကီးေပါ႔. ခုဆုိ ေမေမက
အဲဒီ႔ႏုိင္ငံၾကီးနဲ႔ ခုသမီးေနေနတဲ႔ ျမန္မာျပည္ၾကီး အဆင္ေျပေအာင္ စကားေတြ
သြားေျပာေပးရမွာေလ.

ဘာစကားေတြ ေျပာရမွာလဲဟင္ ေမေမ.
သမီးေလးၾကီးေတာ႔ သိလာမွာေပါ႔ကြယ္. ခုေလာေလာဆယ္ သမီးခ်စ္တဲ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြကုိ
လုိက္ႏႈတ္ဆက္လုိက္ဦးေနာ္. မနက္ျဖန္ညက်ရင္ ေမေမ႔သားသမီးေလးေတြနဲ႔
သူငယ္ခ်င္းေလးေတြ ႏႈတ္ဆက္ပဲြေလးလုပ္ေပးမယ္ေနာ္. သမီးေလးၾကိဳက္တဲ႔ မုန္႔ေတြ
၀ယ္ထားေပးမယ္.

ငါ႔မ်က္ႏွာမွာ အျပဳံးပန္းေလးေတြ ေ၀ျဖာလုိ႔ ငါခ်စ္တဲ႔ ေမေမရဲ႔ ရင္ခြင္ထဲကုိ
ေျပး၀င္ခဲ႔တယ္.
ေမေမက သိပ္ေတာ္တာပဲေနာ္.
ငါ႔လုိ အရြယ္ေလးကုိ နားလည္ေအာင္ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔ ရွင္းလင္းေျပာျပခဲ႔တယ္
ေမေမ႔ကုိ ခုခ်ိန္ထိ သမီးသတိရေနတုန္းပါပဲ ေမေမရယ္…
ေမေမသြန္သင္ေပးခဲ႔တဲ႔၊ ခ်မွတ္ေပးခဲ႔တဲ႔ စည္းကမ္းေတြ၊ လူမႈက်င္႔၀တ္ေတြကုိ
စံနမူနာထားလုိ႔
သမီးရဲ႔ ဘ၀ခရီးတေလွ်ာက္မွာ ေအာင္ပဲြေတြ အလီလီ ဆြတ္ခူးႏုိင္ခဲ႔ပါတယ္ေလ…

၁၉၆၄ ခုႏွစ္

ငါေပ်ာ္လုိက္တာ…
ေအာက္စဖုိ႔တကၠသိုလ္ကုိ ငါ၀င္ခြင္႔ရတယ္.
ေက်ာင္း၀င္ခြင္႔စာရြက္ေလးကုိ ကုိင္လုိ႔ ေမေမ႔ဆီကုိ ငါေျပးသြားခဲ႔တယ္.
ေမေမက ငါ႔ကို ဆီးၾကိဳေပြ႔ဖက္လုိ႔ ငါ႔ပါးျပင္ေပၚမွာ အနမ္းေလးေတြ ေျခြခဲ႔တယ္.
I'm proud of you, honey! လုို႔
ငါ႔မ်က္ႏွာကို ရႊမ္းရႊမ္းစားစား စုိက္ၾကည္႔ရင္း ေျပာလုိ္က္တဲ႔
ေမေမ႔မ်က္၀န္းေတြကုိ ငါမက္ေမာလုိက္တာ…
ေမေမက စကားေတြ အမ်ားၾကီး မေျပာခဲ႔ပါဘူး.
ဒါေပမယ္႔ ေမေမငါ႔အတြက္ သိပ္ကုိ ဂုဏ္ယူေပ်ာ္ရႊင္ေနခဲ႔တယ္ဆုိတာ ငါသိေနတယ္.
အဲဒီ႔ညက ငါတုိ႔အိမ္မွာ ပါတီလုပ္ခဲ႔ၾကတယ္.
အမွတ္တရဓာတ္ပုံေတြ ရုိက္လုိ႔
သီခ်င္းေတြကုိ တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ သီဆုိၾကလုိ႔
ဓာတ္ျပားတစ္ခ်ပ္ကုိဖြင္႔ျပီး အတူတူကခုန္ၾကလုိ႔
ျပန္ေတြးလုိက္တုိင္း္ ၾကည္ႏူးစရာပုံရိပ္ေလးေတြ ထင္က်န္ေနဆဲပါပဲေလ…

ေအာက္စဖုိ႔တကၠသုိလ္ကုိတက္ဖုိ႔ ငါထြက္ခဲ႔ရျပီ
ေလဆိပ္ကုိ ေမေမနဲ႔ ငါ႔သူငယ္ခ်င္းေတြက လုိက္ပုိ႔တယ္.
Departure Gate ထဲမ၀င္မီ ေမေမက ငါ႔ကုိ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ဖက္နမ္းျပီး
စကားတစ္ခြန္းေျပာတယ္.
I believe in you! တဲ႔.
ငါၾကက္သီးေတြေတာင္ထသြားခဲ႔တယ္.
ေမေမ၀မ္းနည္းေနတာ ငါသိတယ္.
ဒါေပမယ္႔ ေမေမမငုိခဲ႔ဘူး
ေလယာဥ္ေပၚမွာ ငါငုိေနခဲ႔မိတယ္.
ငါ၀မ္းနည္းလုိ႔ေတာ႔ မဟုတ္ခဲ႔ဘူး
ငါ႔ကိုယုံၾကည္တဲ႔ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ေမေမအတြက္
၀င္ခြင္႔သိပ္ခက္ခဲတဲ႔ ဒီတကၠသုိလ္ကုိ ငါ၀င္ခြင္႔ရခဲ႔တဲ႔အတြက္
ဖတဆုိးသမီးတစ္ေယာက္ျဖစ္ေပမယ္႔ အမ်ားနဲ႔မတူေအာင္ ၾကိဳးစားခဲ႔တဲ႔
ငါ႔ဘ၀ရဲ႔ ေအာင္ျမင္မႈပထမေျခလွမ္းသစ္အတြက္
ငါဂုဏ္ယူေနလုိ႔ပါ
ငါေပ်ာ္ေနလုိ႔ပါ
ငါပီတိျဖစ္ေနလုိ႔ပါ

တကၠသိုလ္မွာ ငါအေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားခဲ႔တယ္
ငါ႔ရဲ႔ Host Parents ေတြက Lord Gore-Booth တုိ႔မိသားစုပဲ.
သူက ငါတုိ႔ျမန္မာျပည္မွာ သံအမတ္ၾကီးလာလုပ္သြားဖူးတယ္
သူ႔အိမ္မွာပဲ ငါ႔ရဲ႔ အနာဂတ္ခင္ပြန္းေလာင္း မုိက္ကယ္႔ကုိ စေတြ႔ျပီး
ရင္းႏွီးခဲ႔ရတယ္.
သူက တိဗက္လူမ်ိဳးေတြအေၾကာင္းေလ႔လာေနတဲ႔ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ပဲေလ.
တည္ျငိမ္ရင္႔က်က္တဲ႔ အေတြးအေခၚေတြကုိ ပုိင္ဆုိင္တဲ႔ ထက္ျမက္တဲ႔
ေယာက်ၤားေကာင္းတစ္ေယာက္ပါပဲ…

၁၉၆၉ ခုႏွစ္

နယူးေယာက္ျမိဳ႔ကုိ ငါထြက္လာခဲ႔တယ္.
ဘဲြ႔လြန္သင္တန္းတက္ဖုိ႔ေပါ႔
မသန္းအိတုိ႔အိမ္မွာ ငါေနခဲ႔တယ္.
သူက ကုလသမဂၢမွာ အလုပ္လုပ္ေနတာေလ
အဲဒီ႔အခ်ိန္တုန္းက ဦးသန္႔က အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ျဖစ္ေနတယ္.
ငါ႔ႏုိင္ငံသားေတြအတြက္ ဂုဏ္ယူလုိက္ရတာ
မသန္းအိက ငါ႔ကို အလုပ္ေလွ်ာက္ဖုိ႔တုိက္တြန္းတာနဲ႔ ေလွ်ာက္လႊာတင္ခဲ႔တယ္
ငါအလုပ္ရခဲ႔တယ္.
Administrative and Budgetary Questions မွာ Assistant Secretary အျဖစ္နဲ႔ေပါ႔.
ေက်ာင္းတက္ေနတာကုိ ငါခဏနားျပီးေတာ႔ အလုပ္ကုိ အခ်ိန္ျပည္႔လုပ္ခဲ႔တယ္
မဟုတ္ရင္ ဘယ္အရာကုိမွ အာရုံစိုက္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူးေလ.
ညေနရုံးဆင္းခ်ိန္ေတြနဲ႔ စေန၊ တနဂၤေႏြေတြမွာ ေဆးရုံတစ္ခုမွာ Volunteer
၀င္လုပ္ခဲ႔တယ္
ဆင္းရဲတဲ႔ လူနာေတြကုိ စာဖတ္ရာမွာ ကူညီႏိုင္ဖုိ႔နဲ႔ အေဖာ္အျဖစ္ ေနေပးဖုိ႔ေပါ႔
ငါ႔အခ်ိန္ေတြ က်ပ္တည္းခဲ႔ေပမယ္႔ အဲဒီ႔လူနာေတြအတြက္ ရေအာင္အခ်ိန္ေပးခဲ႔တယ္.
ငါ႔ရဲ႔တန္ဖုိးေတြက ဘာလဲဆုိတာကုိ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ငါေတြ႔ရွိခဲ႔တယ္.
နယူးေယာက္မွာ ေနခဲ႔ရတဲ႔ အခ်ိန္က ၂ ႏွစ္ထဲရယ္ပါ.
ဒါေပမယ္႔ ငါအမ်ားၾကီး ရင္႔က်က္ေျပာင္းလဲခဲ႔တယ္..

၁၉၇၂ ခုႏွစ္

မုိက္နဲ႔ ငါလက္ထပ္ဖုိ႔ဆုံးျဖတ္ခဲ႔တယ္.
သူနဲ႔အတူတူ ဘူတန္ကုိထြက္ခြာခဲ႔တယ္.
မုိက္က ဘူတန္ဘုရင္မိသားစု၀င္ေတြကုိ စာသင္ေပးေနတဲ႔အခ်ိန္မွာ
ငါကေတာ႔ ေတာ္၀င္ႏုိင္ငံျခားေရးရာဌာနမွာ
Research Officer အျဖစ္၀င္လုပ္ခဲ႔တယ္.
ဟိမ၀ႏၱာေတာင္ျပာတန္းၾကီးေတြရဲ႔ အရိပ္ေအာက္မွာ
ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ခင္ပြန္းနဲ႔အတူတူ ငါျမတ္ႏုိးတဲ႔ အမ်ားအက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္းေတြကုိ
လုပ္ေဆာင္ခြင္႔ရခဲ႔တယ္.
အဲဒီ႔ အခ်ိန္ေတြကုိ ငါအျမဲတမ္းသတိရေနမွာပါ…

မိုက္ကုိေတာ႔ ငါလက္မထပ္ခင္က prenuptial agreement တစ္ခုေတာင္းခဲ႔တယ္.
ငါ႔ကုိ ငါ႔တုိင္းျပည္က လုိအပ္လာရင္ အခ်ိန္မေရြး သြားေရာက္ကူညီခြင္႔ျပဳပါလုိ႔..
သူက ငါ႔ကုိ နားလည္မႈရွိတဲ႔အျပဳံးနဲ႔ ေခါင္းညိတ္ျပခဲ႔တယ္ေလ.
ငါ႔ကို သိပ္နားလည္မႈရွိတဲ႔သူကို ငါ႔ဘ၀ရဲ႔ ခင္ပြန္းေလာင္းအျဖစ္ေရြးခ်ယ္ခဲ႔တာ
ငါ႔ရဲ႔ လြတ္လပ္စြာဆုံးျဖတ္ပုိင္ခြင္႔ပဲ မဟုတ္ဘူးလား
ေမေမ႔ကုိေတာ႔ ငါတုိင္ပင္ခဲ႔ပါေသးတယ္
ေမေမကေတာ႔ ထုံးစံအတုိင္းပဲေပါ႔
I trust you… တဲ႔
တကယ္ေတာ႔ ဒီေန႔အခ်ိန္အထိ ငါ႔စိတ္ဓာတ္ေတြ ျမဲျမဲခုိင္မာစြာနဲ႔
ငါ႔ရဲ႔ အဖ်က္အင္အားစုေတြကုိ ၾကံ႔ၾကံ႔ခံေနႏုိင္ေသးတာ
ငါ႔ႏွလုံးအိမ္ထဲကုိ ေလာင္းခ်ခဲ႔တဲ႔ ေမေမ႔ရဲ႔ သံမဏိစိတ္ဓာတ္ေတြေၾကာင္႔ပဲေလ…
ငါဘယ္ေတာ႔မွ ဦးက်ိဳးသြားမွာ မဟုတ္ဘူး…


၁၉၇၃ ခုႏွစ္

အဂၤလန္ကုိ ငါျပန္လာခဲ႔တယ္.
ငါ႔ဘ၀မွာ ဘာနဲ႔မွမတူတဲ႔ ခံစားမႈတစ္ရပ္ကုိ ငါခံစားလုိက္ရတယ္သိလား
အဲလက္စ္ကုိ ငါေမြးခဲ႔တယ္.

ငါမိခင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ႔ျပီပဲ..
အဲဒီ႔ေန႔က ေမေမနဲ႔ ငါစကားအၾကာၾကီးေျပာျဖစ္တယ္.
ေမေမရယ္ေလ.
ငါ႔ကို စကားေတြ တတြတ္တြတ္နဲ႔ မွာေနလုိက္တာ မျပီးေတာ႔ဘူး
ေမေမက ရယ္စရာေတြလည္း ေျပာလုိက္ေသးတယ္
ငါ႔မွာ ရယ္လုိက္ရတာ ေခ်ာင္းေတာင္သီးတယ္
မုိက္ကငါ႔ေဘးနားမွာရွိေနခဲ႔တယ္ေလ…

၁၉၇၄ ခုႏွစ္

မုိက္ကယ္အလုပ္ရတယ္.
ေအာက္စဖုိ႔တကၠသိုလ္ရဲ႔ တိဗက္ဘာသာစကားဌာနမွာေပါ႔

၁၉၇၇ ခုႏွစ္

ကင္မ္ကုိ ေမြးတယ္. ငါ႔ရဲ႔ ဒုတိယသားေလးေပါ႔
ခုဆုိငါလည္း ကေလးေတြနဲ႔ အိမ္ေထာင္ရွင္မၾကီးကုိ လုံးလုံးျဖစ္ေနျပီေလ
ဒါေပမယ္႔ ငါ႔ရဲ႔ ေလ႔လာမႈကိုေတာ႔ ငါမေလွ်ာ႔ေသးဘူး
ကေလးေတြကုိ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ရင္းနဲ႔ ငါစာေတြေရးျဖစ္ခဲ႔တယ္
ေဖေဖ႔ရဲ႔ အတၳဳပတၱိနဲ႔ Asian Studies စာတမ္းတစ္ခ်ိဳ႔ေပါ႔
မုိက္ကုိလည္း သူေလ႔လာေနတဲ႔ Himalayan Studies ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ငါကူညီခဲ႔တယ္.

၁၉၈၅ ခုႏွစ္

က်ိဳတုိတကၠသိုလ္မွာ Visiting Scholar အေနနဲ႔ ေဖေဖ႔ရဲ႔ ဂ်ပန္ျပည္မွာ
လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို
စာတမ္းျပဳစုခဲ႔တယ္.
ငါေက်နပ္အားရဂုဏ္ယူမိပါတယ္.
ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ေဖေဖအတြက္ ေက်းဇူးျပန္ဆပ္ႏုိင္တာ ဒီတစ္နည္းပဲ ရွိေတာ႔လုိ႔ပါ.

၁၉၈၆ ခုႏွစ္

ကေလးေတြကုိ ေခၚျပီး ရန္ကုန္ကုိအလည္သြားခဲ႔တယ္.
အဖြားျဖစ္သူနဲ႔ ေတြ႔ေပးရေအာင္ေပါ႔
ရန္ကုန္ကုိေရာက္တုန္း ကေလးႏွစ္ေယာက္လုံးကုိ သာသနာ႔ေဘာင္တက္ေစခဲ႔တယ္
ၾကည္ႏူးလုိက္တာ.
ေရစက္ခ်ေနတဲ႔ ငါ႔လက္ေတြ တုန္ေနခဲ႔တယ္.
ေမေမ႔မ်က္ႏွာမွာ အျပံဳးေတြ လင္းလက္ေနခဲ႔တယ္.
ငါ ရဟန္းဒါယိကာမ ျဖစ္ခဲ႔ျပီေလ..



၁၉၈၇ ခုႏွစ္

ကေလးေတြနဲ႔အတူတူ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဆင္းမလားျပည္နယ္ကုိ သြားခဲ႔တယ္
မုိက္က စာတမ္းေတြ ျပဳစုေနခဲ႔တယ္.
အဂၤလန္ကုိလည္း ငါခဏျပန္ခဲ႔ေသးတယ္.
ေမေမ႔ကုိ ေဆးရုံတင္ထားတာကုိ သြားျပီး ေစာင္႔ေရွာက္ဖုိ႔ေပါ႔.
စက္တင္ဘာလထဲမွာ ငါတုိ႔မိသားစုေတြအားလုံး ေအာက္စဖုိ႔ကုိ ျပန္လာခဲ႔ၾကတယ္.
ငါ႔ရဲ႔ Advanced Degree အတြက္
London School of Oriental and African Studies မွာ
စာရင္းေပးခဲ႔တယ္

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မတ္ ၃၁

တယ္လီဖုန္းသံျမည္လာခဲ႔တယ္.
ခါတိုင္းလုိပဲ ေကာက္ကိုင္လုိက္ခဲ႔တယ္
ဒါေပမယ္႔ ၾကားလုိက္ရတဲ႔ သတင္းကေတာ႔ ခါတုိင္းလုိ မဟုတ္ခဲ႔ဘူး
ေမေမေလျဖတ္သြားတယ္တဲ႔
ေနာက္တစ္ေန႔မွာပဲ ေလယာဥ္နဲ႔ ရန္ကုန္ကုိ ငါထြက္ခြာခဲ႔တယ္
ေရာက္ေရာက္ခ်င္းပဲ ေမေမရွိေနတဲ႔ ေဆးရုံကုိ အေျပးသြားခဲ႔တယ္.
ေမေမရယ္…
မွတ္ေတာင္မမွတ္မိေတာ႔ဘူး
ေမေမခံစားေနရတဲ႔ ေ၀ဒနာကုိ ငါလဲယူလုိ႔ရႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ယူပစ္ခ်င္လုိက္တာ..
ကုတင္ေပၚမွာ လဲေလ်ာင္းေနတဲ႔ ေမေမ
ငါ႔ကုိ ၾကိဳးစားျပဳံးျပေနတဲ႔ေမေမ
ေတာ္ေတာ္ကုိေျပာင္းလဲသြားခဲ႔တာပဲေနာ္…

ရန္ကုန္ျမိဳ႔ၾကီးမွာ ႏုိင္ငံေရးေတြ စတင္ရႈပ္ေထြးေနတယ္.
အျမင္မေတာ္စရာေတြ၊ စိတ္တုိင္းမက်စရာေတြနဲ႔ျပည္႔ႏွက္ေနတယ္
၈ ရက္ ၈ လ ၁၉၈၈ မွာ တစ္ႏိုင္ငံလုံး အေရးေတာ္ပုံ ဆင္ႏဲႊဲခဲ႔ၾကတယ္.
စစ္အာဏာရွင္ရဲ႔ ေသနတ္သံမ်ားၾကားမွာ
ရဟန္းရွင္လူျပည္သူအမ်ား ေသြးေျမက်ခဲ႔ရတယ္.
ေသနတ္ဆုိတာ မုိးေပၚေထာင္မပစ္ဘူးတဲ႔
တစ္ႏုိင္ငံလုံးကုိ ေသနတ္ၾကိမ္းၾကိမ္းသြားခဲ႔တယ္
ရာဇ၀င္ေတြလည္း ရုိင္းခဲ႔ရျပီ အဖသခင္ကုိယ္ေတာ္မႈိင္းရယ္…

စက္တင္ဘာ ၁၈ ရက္
စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းလုိက္ျပီတဲ႔
ငါဘာလုပ္ရမလဲ
ဒီအခ်ိန္မွာ ဒါေတြကို ငါမသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ျပီး အဂၤလန္ကုိ ျပန္သြားမလား
ဒါဆုိရင္ေတာ႔ ငါ႔မိသားစုနဲ႔အတူတူ အသိုက္အျမံဳမပ်က္
ျငိမ္းျငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းေနလုိ႔ရတယ္.
ဒါေပမယ္႔ ေသခ်ာတယ္
ငါလိပ္ျပာမလုံဘူး

ငါ႔ကုိယ္ထဲမွာ အာဇာနည္ေသြးေတြ စီးဆင္းေနတယ္.
သူတုိ႔ကုိ ငါရွက္တယ္.
ငါမျပန္ဘူး
ငါဒီမွာေနမယ္
ငါ႔တုိင္းျပည္ ငါ႔လူမ်ိဳးအတြက္ ငါ႔ရဲ႔ေပးဆပ္မႈ အခန္းက႑ စတင္ခဲ႔ျပီ
သူတုိ႔ ငါ႔ကုိလုိအပ္ေနျပီလုိ႔ ငါခံစားရတယ္.
ဟုတ္တယ္
ငိုေၾကြးေနတဲ႔ ျပည္သူေတြကုိ ငါမ်က္ကြယ္မျပဳႏုိင္ဘူး
ငါဒီမွာေနမယ္
ငါမျပန္ေတာ႔ဘူး
ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ျပည္သူေတြအတြက္၊ ငါခ်စ္တဲ႔ ငါ႔ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္၊ ငါခ်စ္တဲ႔
ငါ႔ေဖေဖအတြက္
ငါျမန္မာျပည္မွာ ေနျပီး စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ ဆန္႔က်င္ဖယ္ရွားမယ္.
လူတုိင္းကုိယ္႔အခြင္႔အေရးကုိ ကုိယ္လြတ္လပ္စြာဖန္တီးယူႏုိင္ေအာင္ ငါၾကိဳးစားမယ္
ဟုတ္တယ္
ဒါငါပဲ.

NLD ကုိ စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္ေန႔မွာ စတည္ေထာင္တယ္.
အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးအေနနဲ႔ ငါပါ၀င္လႈပ္ရွားတယ္
ဂႏၵီရဲ႔ အဟိ ံသလမ္းစဥ္ကုိ ငါစြဲျမဲစြာ ယုံၾကည္ခဲ႔တယ္ေလ
ဒါကို ငါအသုံးခ်ခဲ႔တယ္
စစ္ဘီလူးရဲ႔ မ်က္ႏွာဖုံးကုိ အၾကမ္းမဖက္အႏုနည္းနဲ႔ ခြာခ်ျပႏိုင္ခဲ႔တယ္.
ငါ႔ကိုအေသေတာင္ပစ္သတ္ေတာ႔မလုိ႔တဲ႔
ေသနတ္ေျပာင္းေတြနဲ႔ ခ်ိန္ထားလုိက္ၾကတာ
တည္ျငိမ္စြာနဲ႔ သူတုိ႔ဆီကုိ ဦးတည္ျပီးလွမ္းေလွ်ာက္ခဲ႔တယ္

င႔ါရင္ထဲက ခုိင္က်ည္တဲ႔ သစၥာတရားနဲ႔ ေျဖာင္႔မွန္တဲ႔ ေမတၱာဓာတ္ကုိ
သူတုိ႔ မလႊမ္းမုိးႏိုင္ပါဘူးေလ.
သူတုိ႔ၾကားထဲက ျဖတ္ေလွ်ာက္သြားတဲ႔ ငါ႔ကုိ
လူထုၾကီးက
ေဟးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးး
ဆုိျပီး
တခဲနက္အားေပးလုိက္ၾကတာ
ငါ႔မွာ ၾကက္သီးေတြေတာင္ထလုိ႔…

၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္

ေမေမေဒၚခင္ၾကည္ အနိစၥေရာက္ခဲ႔ျပီ..
ေကာင္းရာသုဂတိလားပါေစ ေမေမရယ္..
ေမေမ႔အသက္ ၇၆ ႏွစ္ထိ အမ်ားအက်ိဳးကို သယ္ပုိးေဆာင္ရြက္ခဲဲ႔တဲ႔ ေမေမ႔အတြက္
ေကာင္းကင္ဘုံက လက္ကမ္းၾကိဳဆုိေနမယ္လုိ႔ သမီးခုိင္မာစြာယုံၾကည္ေနပါတယ္.

၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီ ၂ ရက္
ေမေမ႔ရဲ႔ ေနာက္ဆုံးခရီးကုိ လုိက္ပုိ႔ၾကတဲ႔ ျပည္သူေတြ မနည္းဘူးေမေမရယ္.
ေမေမ႔ကို ျမင္ေစ႔ခ်င္လုိက္တာ.
ေမေမ႔ကုိ သျဂိဳဟ္တဲ႔ေန႔မွာပဲ ေမေမ႔ရုပ္ကလာပ္ေရွ႔မွာ သမီးတုိင္တည္သစၥာျပဳခဲ႔တယ္
ေဖေဖနဲ႔ေမေမတုိ႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးအတြက္ ေသသည္အထိ ေကာင္းက်ိဳးသယ္ပုိး
ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ၾကတယ္.
ဒီတာ၀န္ကုိ ေက်ျပြန္ေအာင္ သမီးဆက္လက္ထမ္းေဆာင္ပါ႔မယ္
သမီးေသသည္ထိေပါ႔…

ငါ႔ကုိလုိက္ေနွာင္႔ယွက္ေနတဲ႔ အတားအဆီးေတြၾကားထဲကပဲ ငါတုိ႔ NLD ပါတီ
ေရြးေကာက္ပဲြကုိ ျခြင္းခ်က္မရွိ အႏုိင္ရခဲ႔တယ္.
အရွက္မရွိလုိက္ၾကတာေလ.
ငါတုိ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကုိ လုိက္ဖမ္းတယ္
ေရြးေကာက္ပဲြရလာဒ္ကို အက်ဳံးမ၀င္ပါဘူးလုိ႔ ေျဗာင္ျငင္းတယ္.
ငါ႔ကုိလည္း အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ခဲ႔တယ္

အဲဒီ႔ကတည္းကပဲ ငါ႔ကုိျပန္လႊတ္လုိက္၊ အက်ယ္ခ်ဳပ္ျပန္ခ်လိုက္နဲ႔
ႏုိင္ငံေရးကစားကြက္ေတြ လွည္႔ကစားခဲ႔တယ္..
ငါ႔အေပၚရက္စက္လုိက္ၾကတာ.
ကုိယ္ခ်င္းမစာလုိက္ၾကတာ
ေျပာရက္လုိက္ၾကတာ
သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ ရုပ္ျမင္သံၾကား၊ ေရဒီယုိေတြနဲ႔ ငါ႔နာမည္ကုိ ဖ်က္ဆီးလုိက္ၾကတာ
ႏုိင္ငံအေပၚသစၥာေဖာက္သူတဲ႔
လူမ်ိဳးျခားနဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳသူတဲ႔
ဒါေတြကို ငါတုံံ႔ျပန္မေနခ႔ဲပါဘူး
ငါလုပ္စရာရွိတာေတြကုိပဲ ေအးေအးေဆးေဆး မမွားရေအာင္ ငါလုပ္ခဲ႔တယ္
ဒီလုိအခ်ိန္ေတြမွာ ငါ႔အေနနဲ႔ပုိျပီးတည္ျငိမ္ဖုိ႔လုိတယ္ေလ..

ငါ႔ကုိႏုိဘယ္လ္ဆုေပးတဲ႔အေၾကာင္းကုိ ရွားရွားပါးပါးေတာင္းဆုိထားရတဲ႔
ေရဒီယုိအစုတ္ေလးတစ္လုံးကတစ္ဆင္႔ ငါၾကားသိခဲ႔ရတယ္.
ငါ႔သားၾကီး အဲလက္စ္က အခမ္းအနားမွာ ငါ႔ကုိယ္စား ေက်းဇူးတင္စကားေျပာသတဲ႔ေလ..
ေမေမဂုဏ္ယူပါတယ္ သားၾကီးရယ္…
ေမေမ႔အတြက္ရတဲ႔ ဆုေၾကးေငြကုိ Prospect Burma ဆုိတဲ႔ NGO အဖဲြ႔ဖဲြ႔ျပီး
ျမန္မာျပည္က ပညာေတာ္သင္ေက်ာင္းသားေတြကို ပံ႔ပုိးကူညီေနတာ
ခုခ်ိန္ထိပဲေလ.
ေမေမက ကုိယ္က်ိဳးရွာသူဟုတ္မဟုတ္ဆုိတာ သားတုိ႔အသိဆုံးပါ
သားတုိ႔ကုိ ပစ္ထားခ်င္လုိ႔ ပစ္ထားတာမဟုတ္ရပါဘူး
သားတုိ႔ကုိ သိပ္ခ်စ္တာေပါ႔
သားတုိ႔နဲ႔ အတူတူသိပ္ေနခ်င္တာေပါ႔
ဒါေပမယ္႔သားတုိ႔ရယ္
သားတုိ႔ကုိခ်စ္တဲ႔အခ်စ္ေတြထက္ နိမ္႔က်ႏြမ္းပါးေနတဲ႔ အဖိႏွိပ္ခံ ျပည္သူလူထုကုိ
ေမေမပုိခ်စ္မိတယ္.
ဒါကို သားတုိ႔ခြင္႔လႊတ္နားလည္ေပးၾကပါေနာ္…
သားတုိ႔အေပၚ ဂရုမစုိက္မိခဲ႔တာေတြကို ေနာင္ဘ၀ဆုိတာေတြမွာ ျပန္ဆုံေတြ႔ခဲ႔ရင္
အတုိးခ်ျပီး ျပန္ေပးဆပ္ပါမယ္ သားတုိ႔ရယ္…

၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၃၀ ရက္

ရက္စက္လုိက္ၾကတာကြယ္
ရက္စက္လုိက္ၾကတာ
ျမင္ရၾကားရတာ ယုံႏုိင္စရာေတာင္မရွိဘူး
သတ္ေဟ႔သတ္ဟ
ခ်ေဟ႔ခ်ဟ
ဆုိတဲ႔ စစ္ဘီလူးရဲ႔ ၾကိဳးဆဲြရုပ္ေတြေအာက္မွာ
တုိင္းျပည္ရဲ႔ အညႊန္႔အဖူးေလးေတြ လြင္႔ေၾကြခဲ႔ရရွာျပီ…
အဲဒီ႔ညက ေကာင္းကင္ျပာၾကီးမွာေတာင္ ေသြးေရာင္ေတြလႊမ္းေနခဲ႔တယ္.
ရင္ထဲမွာ ဆုိ႔နစ္လုိက္တာ ခ်စ္သားခ်စ္သမီးတုိ႔ရယ္..
သားတုိ႔သမီးတုိ႔ ေကာင္းရာသုဂတိလားႏုိင္ၾကပါေစ
ဒီလုိအျဖစ္ဆုိးမ်ိဳးကုိ ဘယ္ဘ၀မွာမွ ထပ္မံ မၾကံဳေတြ႔ႏုိင္ၾကပါေစနဲ႔ေတာ႔လုိ႔
ေမေမစု ဆုေတာင္းေပးပါတယ္ကြယ္…
ဒီပဲယင္းရဲ႔ အက်ည္းတန္ညတစ္ခုေပါ႔…

အခ်ိန္ေတြလည္း အေတာ္ၾကာခဲ႔ျပီေလ.
ျပည္သူလူထုေပါင္းမ်ားစြာလည္း အသက္ခႏၵာစြန္႔လႊတ္ခဲ႔ရရွာျပီ
ငါ႔ကို ျပန္လႊတ္ရင္ဆုိတဲ႔ ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္နဲ႔ ေစာင္႔ေမွ်ာ္ေနသူေတြလည္း
ႏြမ္းလ်လွပါျပီ
မ်က္စိကုိမွိတ္၊ နားကုိပိတ္ျပီး တရားစီရင္ခ်င္သူေတြရဲ႔ အတၱမ်ားေအာက္မွာ
အမွန္တရားက ကမၻာကုိပတ္ဖုိ႔ သူ႔ဖိနပ္ေလး လုိက္ရွာေနတုန္းပဲ

ေႏြမုိးေဆာင္းေပါင္းမ်ားစြာလည္း ငါ႔ျခံ၀င္းထဲမွာ က်ေရာက္ခဲ႔ျပီ
ငါ႔ပါးျပင္ေပၚမွာလည္း အေရးအေၾကာင္းတစ္ခ်ိဳ႔ ေနရာယူခဲ႔ျပီ
ငါ႔အသက္လည္း ၆၂ နွစ္ထဲေရာက္ခဲ႔ျပီ
ငါ႔သားေတြလည္း အိမ္ေထာင္ရက္သားက်သူက်နဲ႔ အေျခက်ကုန္ျပီ
ငါ႔မွာေတာ႔…
ငါခ်စ္တဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြကေတာ႔…
ငါျမတ္ႏုိးတဲ႔ ျမန္မာျပည္ကေတာ႔…
သံတုိင္ေတြေနာက္မွာ ငုိရႈိက္ေနဆဲပဲေလ….

ကုတင္တုိင္ကုိ လက္နဲ႔ကုိင္ျပီး အားယူလုိ႔ ငါထလုိက္တယ္
အျပင္မွာ ေနျခည္ေတြျဖာေနျပီေနာ္
ေရဒီယုိထဲက ဆုေတာင္းသံေတြ တစ္သဲသဲနဲ႔ ၀င္လာမစဲျဖစ္ေနတယ္.
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္… က်န္းမာပါေစ.. ခ်မ္းသာပါေစ..
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္… က်န္းမာပါေစ.. ခ်မ္းသာပါေစ..
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္… က်န္းမာပါေစ.. ခ်မ္းသာပါေစ.. တဲ႔..

က်လုဆဲဆဲ မ်က္ရည္တစ္ခ်ိဳ႔ကို သိမ္းဆည္းလုိက္ျပီး
အခန္းျပတင္းကုိဖြင္႔လုိက္တယ္.
ငါ႔ကုိေစာင္႔ၾကည္႔ေနရတဲ႔ ရဲေဘာ္ေလးတစ္ေယာက္က ငါ႔ကုိ အလန္႔တၾကားေမာ႔ၾကည္႔တယ္.
မေၾကာက္ပါနဲ႔သားရယ္
ငါ႔ရဲ႔ ေအးျမတဲ႔ အျပဳံးေအာက္မွာ ခက္ထန္တဲ႔ ေသနတ္ေျပာင္း၀ေလး တုိးလွ်ိဳးလုိ႔
ငါ႔ကုိ ဦးညႊတ္တယ္.
သားစာဆက္က်က္ပါကြယ္.. စိတ္ကုိေအးေအးသာထားပါ.

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆုိတာ ဘယ္ေတာ႔မွ ထြက္ေျပးမယ္႔ မိန္းမစားမဟုတ္ပါဘူး
တုိင္းျပည္အတြက္၊ လူမ်ိဳးအတြက္၊ အရုိးေၾကေၾက၊ အေရခမ္းခမ္း အမ်ားအက်ိဳးအတြက္
အသက္နဲ႔ ဘ၀ကိုပါ ေပးလႉထားတဲ႔ အာဇာနည္မိန္းမပါ.
ဒီသစၥာစကားမွန္ရင္
ငါခ်စ္တဲ႔
ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ၾကီး အေမွာင္ကုိေဖ်ာက္လုိ႔ အလင္းေန႔သစ္မ်ားကုိ
ၾကိဳဆုိႏိုင္ပါေစသား…

ငါရွင္သန္ေနဦးမွာပါ.
မေသမခ်င္းေပါ႔…

ေနေရာင္ျခည္ရဲ႔ႏႈတ္ဆက္မႈကုိ အသာတၾကည္ခံယူျပီး
ဘုရားစင္ဖက္ကုိ လွမ္းေလွ်ာက္ခဲ႔တယ္.
အရွင္ဘုရားရဲ႔ ေမတၱာကရုဏာေတာ္ေအာက္မွာ
ဘုရားတပည္႔ေတာ္မ ျငိမ္းခ်မ္းရပါေစသား…
ျမန္မာျပည္သူမ်ား ျငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစသား…
ငိုရႈိက္သံမ်ား ကြယ္ေပ်ာက္ပါေစသား…
မတရားမႈမ်ား ဖယ္ခြာႏုိင္ပါေစသား…

ကြယ္လြန္သူ ေဖေဖဦးေအာင္ဆန္းႏွင္႔ ေမေမေဒၚခင္ၾကည္..
က်ဆုံးေလျပီးေသာ အာဇာနည္အမ်ိဳးေကာင္းသား ရဟန္းရွင္လူမ်ား…
အမွ်အမွ်အမွ်…..

သာဓု..သာဓု..သာဓု……



ဤေနရာမွ အခ်က္အလက္ေလးေတြကုိ အေျခခံျပီး ခံစားေရးဖဲြ႔ထားပါတယ္...