ဓမၼနဲ႔ အဓမၼတိုက္ပြဲက မၿပီးဆံုးေသးပါ......
တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားအား ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ေနေသာ္လည္း စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ အႏိုင္ရသြားျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း နယူးေဒလီေရာက္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက ယံုၾကည္ၾကသည္။
ယေန႔က်ေရာက္သည့္ ၆၉ ႏွစ္ေျမာက္ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားမ်ားေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ နယူးေဒလီတြင္ က်င္းပသည့္ အခမ္းအနား၌ သူတုိ႔က တညီတညြတ္တည္း ေျပာဆိုလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
"အခု လုပ္ေနတာက မတရားဖမ္းဆီး ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္၊ သတ္ျဖတ္ အက်ဥ္းခ်ေနတာ။ အဲဒါ အဓမၼ။ မတရားမႈဟာ ဥပေဒျဖစ္လာတဲ့အခါ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ဖို႔ လိုအပ္တယ္။ ဓမၼနဲ႔ အဓမၼတိုက္ပြဲက မၿပီးဆံုးေသးပါဘူး။ တိုက္ပြဲကို ၿပီးဆံုးသည့္တိုင္ေအာင္ စည္းလံုးညီညြတ္မႈနဲ႔အတူ တိုက္ပြဲ၀င္သြားမယ္" ဟု အရွင္ ဦးပညာသီရိက အခမ္းအနားတြင္ မိန္႔ၾကားသည္။
ဦးပညာသီရိသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ စက္တင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔က ခ်င္းျပည္နယ္ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ လင္တန္ ရဲဘက္စခန္းမွ အိႏိၵယႏုိင္ငံအတြင္း ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္လာသူ အက်ဥ္းက်ခံခဲ့ရသည့္ သံဃာေတာ္တပါး ျဖစ္သည္။
''ျပည္သူတရပ္လံုး လြတ္ေျမာက္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ ေရွ႕တန္းက ေသြးေခ်ာင္းစီးတ့ဲ တုိက္ပဲြေတြကုိ ဦးေဆာင္ေနတာက ထုထည္ႀကီးမားတဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြျဖစ္တယ္။ အာဏာရွင္ေတြက ဘယ္လိုပဲ ႏွိမ္နင္းေနပါေစ ေတာ္လွန္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ေပါင္းကူးတံတားအျဖစ္ ဆက္ၿပီးေတာ့ တုိက္ပဲြ၀င္ေနၾကအံုးမွာ ျဖစ္တယ္'' ဟု ရခုိင္အမ်ဳိးသားေကာင္စီ (ANC) မွ တဲြဖက္အတြင္းေရးမႉး (၂) ကိုေမာင္လူႀကီးက ေျပာသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ရွစ္ေလးလံုး လႈပ္ရွားမႈအၿပီး စစ္အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ အိႏိၵယႏုိင္ငံသို႔ ထြက္ခြာလာခဲ့သည့္ ၈၈ ေက်ာင္းသားမ်ား အမ်ားအျပားျဖင့္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ဖဲြ႔စည္းခဲ့သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (ABSL) မွ ဥကၠဌျဖစ္သူ ကိုေက်ာ္သန္းကလည္း ျပည္တြင္းရွိ ေက်ာင္းသားထုသည္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္အား ဖိႏွိပ္မႈၾကားကပင္ ဆက္လက္ တိုက္ပဲြ၀င္သြားမည္ဟုသာ ယုံၾကည္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
"ေက်ာင္းသားေတြကို ဒီမိုကေရစီ ေတာင္း႐ံုနဲ႔ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္တယ္။ ကမၻာမွာ မၾကံဳဖူးတဲ့ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ခံေနရတယ္။ တိုက္ပြဲေတြက ဆက္ရွိေနတယ္။ ၆၅ ႏွစ္ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ ခ်လိုက္တဲ့ အေပၚမွာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ ကိုမင္းေဇယ်ာက '၆၅ ႏွစ္တဲ့လားကြာ' ဆိုတဲ့ စိန္ေခၚတဲ့ စကားေတြက ေက်ာင္းသားထုေတြထဲမွာ ဗမာေက်ာင္းသားထုရဲ႕ သတၱိနဲ႔ ပိုင္းျဖတ္မႈေတြကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ သေဘာ ရွိတယ္" ဟု ကိုေက်ာ္သန္းက ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားမ်ားေန႔အျဖစ္ ေပၚေပါက္လာပံုမွာ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ နာဇီဖက္ဆစ္မ်ားက ခ်က္ကိုစလို ဗက္ကီးယားႏိုင္ငံအား သိမ္းပိုက္မႈႏွင့္ ဖက္ဆစ္၀ါဒကို ပရာဂ္ (Prague) တကၠသိုလ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ားက ရဲ၀ံ့စြာ အာခံခဲ့ၾကရာ ေက်ာင္းသားတဦး က်ဆံုးခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းသား ၁၂ ဦးအား ခံုရံုးမွ အျပစ္ေပး ကြပ္မ်က္ခဲ့သလို၊ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားအား ဖိႏွိပ္ေရး အက်ဥ္းစခန္းမ်ားသို႔ ပို႔ေဆာင္ခံရမႈမွ စတင္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းရွိ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္မ်ားကိုလည္း ပိတ္ပစ္ခံခဲ့ရသည္။
၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပေသာ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားမ်ား ေကာင္စီမွ ႏို၀င္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔ကို ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားမ်ားေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ အာဏာရွင္ႏွင့္ ဖိႏွိပ္မႈ၊ ေသြးစုတ္မႈမ်ားအား ဆန္႔က်င္သည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ကမၻာတ၀ွမ္းရွိ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက အခမ္းအနားမ်ား က်င္းပခဲ့ၾကသည္။ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၂၀ ခန္႔မွ ေက်ာင္းသားအဖဲြ႔အစည္း ၁၆၀ ခန္႔ ပါ၀င္ဖဲြ႔စည္းထားသည့္ International Union of Students ၊ International Union of Sodalist Youth ႏွင့္ World Federation of Democratic youth က အခမ္းအနားမ်ားကို ဦးစီးကာ ပိုစတာမ်ား၊ လက္ကမ္းစာေစာင့္မ်ား ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ေ၀ကာ ႏွစ္စဥ္ က်င္းပလာခဲ့ၾကသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းအတြင္း ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္သည့္ ကုိမင္းကုိႏုိင္ႏွင့္ ကုိကုိႀကီး အပါအ၀င္ ေခါင္းေဆာင္ ၂၁ ဦးထက္မနည္း ေထာင္ဒဏ္ ၆၅ ႏွစ္အထိ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ျပစ္ဒဏ္ခ်ခဲ့သလို၊ အျခားေသာ ကုန္ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပခဲ့သူ အန္အယ္ဒီ ပါတီ၀င္မ်ား၊ သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးသမားမ်ားကိုလည္း ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားအား ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ေနေသာ္လည္း စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ အႏိုင္ရသြားျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း နယူးေဒလီေရာက္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက ယံုၾကည္ၾကသည္။
ယေန႔က်ေရာက္သည့္ ၆၉ ႏွစ္ေျမာက္ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားမ်ားေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ နယူးေဒလီတြင္ က်င္းပသည့္ အခမ္းအနား၌ သူတုိ႔က တညီတညြတ္တည္း ေျပာဆိုလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
"အခု လုပ္ေနတာက မတရားဖမ္းဆီး ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္၊ သတ္ျဖတ္ အက်ဥ္းခ်ေနတာ။ အဲဒါ အဓမၼ။ မတရားမႈဟာ ဥပေဒျဖစ္လာတဲ့အခါ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ဖို႔ လိုအပ္တယ္။ ဓမၼနဲ႔ အဓမၼတိုက္ပြဲက မၿပီးဆံုးေသးပါဘူး။ တိုက္ပြဲကို ၿပီးဆံုးသည့္တိုင္ေအာင္ စည္းလံုးညီညြတ္မႈနဲ႔အတူ တိုက္ပြဲ၀င္သြားမယ္" ဟု အရွင္ ဦးပညာသီရိက အခမ္းအနားတြင္ မိန္႔ၾကားသည္။
ဦးပညာသီရိသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ စက္တင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔က ခ်င္းျပည္နယ္ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ လင္တန္ ရဲဘက္စခန္းမွ အိႏိၵယႏုိင္ငံအတြင္း ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္လာသူ အက်ဥ္းက်ခံခဲ့ရသည့္ သံဃာေတာ္တပါး ျဖစ္သည္။
''ျပည္သူတရပ္လံုး လြတ္ေျမာက္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ ေရွ႕တန္းက ေသြးေခ်ာင္းစီးတ့ဲ တုိက္ပဲြေတြကုိ ဦးေဆာင္ေနတာက ထုထည္ႀကီးမားတဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြျဖစ္တယ္။ အာဏာရွင္ေတြက ဘယ္လိုပဲ ႏွိမ္နင္းေနပါေစ ေတာ္လွန္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ေပါင္းကူးတံတားအျဖစ္ ဆက္ၿပီးေတာ့ တုိက္ပဲြ၀င္ေနၾကအံုးမွာ ျဖစ္တယ္'' ဟု ရခုိင္အမ်ဳိးသားေကာင္စီ (ANC) မွ တဲြဖက္အတြင္းေရးမႉး (၂) ကိုေမာင္လူႀကီးက ေျပာသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ရွစ္ေလးလံုး လႈပ္ရွားမႈအၿပီး စစ္အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ အိႏိၵယႏုိင္ငံသို႔ ထြက္ခြာလာခဲ့သည့္ ၈၈ ေက်ာင္းသားမ်ား အမ်ားအျပားျဖင့္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ဖဲြ႔စည္းခဲ့သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (ABSL) မွ ဥကၠဌျဖစ္သူ ကိုေက်ာ္သန္းကလည္း ျပည္တြင္းရွိ ေက်ာင္းသားထုသည္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္အား ဖိႏွိပ္မႈၾကားကပင္ ဆက္လက္ တိုက္ပဲြ၀င္သြားမည္ဟုသာ ယုံၾကည္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
"ေက်ာင္းသားေတြကို ဒီမိုကေရစီ ေတာင္း႐ံုနဲ႔ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္တယ္။ ကမၻာမွာ မၾကံဳဖူးတဲ့ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ခံေနရတယ္။ တိုက္ပြဲေတြက ဆက္ရွိေနတယ္။ ၆၅ ႏွစ္ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ ခ်လိုက္တဲ့ အေပၚမွာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ ကိုမင္းေဇယ်ာက '၆၅ ႏွစ္တဲ့လားကြာ' ဆိုတဲ့ စိန္ေခၚတဲ့ စကားေတြက ေက်ာင္းသားထုေတြထဲမွာ ဗမာေက်ာင္းသားထုရဲ႕ သတၱိနဲ႔ ပိုင္းျဖတ္မႈေတြကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ သေဘာ ရွိတယ္" ဟု ကိုေက်ာ္သန္းက ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားမ်ားေန႔အျဖစ္ ေပၚေပါက္လာပံုမွာ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ နာဇီဖက္ဆစ္မ်ားက ခ်က္ကိုစလို ဗက္ကီးယားႏိုင္ငံအား သိမ္းပိုက္မႈႏွင့္ ဖက္ဆစ္၀ါဒကို ပရာဂ္ (Prague) တကၠသိုလ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ားက ရဲ၀ံ့စြာ အာခံခဲ့ၾကရာ ေက်ာင္းသားတဦး က်ဆံုးခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းသား ၁၂ ဦးအား ခံုရံုးမွ အျပစ္ေပး ကြပ္မ်က္ခဲ့သလို၊ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားအား ဖိႏွိပ္ေရး အက်ဥ္းစခန္းမ်ားသို႔ ပို႔ေဆာင္ခံရမႈမွ စတင္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းရွိ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္မ်ားကိုလည္း ပိတ္ပစ္ခံခဲ့ရသည္။
၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပေသာ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားမ်ား ေကာင္စီမွ ႏို၀င္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔ကို ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာင္းသားမ်ားေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ အာဏာရွင္ႏွင့္ ဖိႏွိပ္မႈ၊ ေသြးစုတ္မႈမ်ားအား ဆန္႔က်င္သည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ကမၻာတ၀ွမ္းရွိ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက အခမ္းအနားမ်ား က်င္းပခဲ့ၾကသည္။ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၂၀ ခန္႔မွ ေက်ာင္းသားအဖဲြ႔အစည္း ၁၆၀ ခန္႔ ပါ၀င္ဖဲြ႔စည္းထားသည့္ International Union of Students ၊ International Union of Sodalist Youth ႏွင့္ World Federation of Democratic youth က အခမ္းအနားမ်ားကို ဦးစီးကာ ပိုစတာမ်ား၊ လက္ကမ္းစာေစာင့္မ်ား ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ေ၀ကာ ႏွစ္စဥ္ က်င္းပလာခဲ့ၾကသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းအတြင္း ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္သည့္ ကုိမင္းကုိႏုိင္ႏွင့္ ကုိကုိႀကီး အပါအ၀င္ ေခါင္းေဆာင္ ၂၁ ဦးထက္မနည္း ေထာင္ဒဏ္ ၆၅ ႏွစ္အထိ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ျပစ္ဒဏ္ခ်ခဲ့သလို၊ အျခားေသာ ကုန္ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပခဲ့သူ အန္အယ္ဒီ ပါတီ၀င္မ်ား၊ သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးသမားမ်ားကိုလည္း ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
