Sunday, 20 September 2009
Burma’s New Sham Democratic Party
With Than Shwe’s bogus 2010 election just around the corner credibility has become a major issue. And with good reason since the junta did not like the outcome of the election of 1990 even though they sponsored it. You remember, that’s the election Daw Aung San Suu Kyi and the National League for Democracy won a landslide victory over Than Shwe’s regime. Sadly the voice of the people was not recognized by Gen. Than Shwe and the world was asleep at the wheel.
The proposed election of 2010 was designed to give Burma a white wash or sugar frosting and give Than Shwe’s criminal regime a semblance of legitimacy. The other benefit to the election was to give criminally negligent corporations who’ve ignored international sanctions some breathing room from public opinion. Credibility has not been in Than Shwe’s favor and the world knows the election is a sham. But in spite of this fact Than Shwe devised a newer scheme in an effort to give his bogus election the look and feel of a real election. It’s called the Democratic Party and they will place a candidate in the running for the 2010 election. Talk about a rigged election. Why even waste the money on ballots in the first place since Than Shwe has guaranteed his generals will win no matter who runs, except the true opposition. After all, true opposition is either in prison, dead or in hiding so they are effectively out of the running, so far.
Mya Than Than Nu, the daughter of U Nu; Nay Yee Ba Swe, the daughter of late Prime Minister Ba Swe; and Cho Cho Kyaw Nyein, the daughter of late Deputy Prime Minister Kyaw Nyein are the spearheads of this new attempt to give the bogus election of 2010 a face lift. Did Than Shwe really think he was going to slip this one by the world audience or is he as stupid as many of his generals says he is? I will leave that open to debate. Anyway, these three gals are going to run a staged opposition under the banner of the new *Democratic Party.
With the children of his cronies running the opposition I truly doubt these gals will want to give up the opulent life they lead or do time for winning the election like Aung San Suu Kyi. The sins of their fathers will not be an issue regardless of their blood soaked histories. Ethnic cleansing as well as wholesale genocide will not be an issue either since the 2010 elections will also provide amnesty to generals for all their heinous acts of brutality. Yes, it will be an election to behold as Than Shwe pushes to legitimize his criminal regime. And there sits the UN’s Ban Ki-moon hiding under the sofa hoping it will all go away and pinheads like U.S. Senator Jim Webb who can’t see past their wallets.
The fix is already in since the junta forced a new and totally unacceptable Constitution onto the people of Burma in 2008. Through threats of death and starvation Than Shwe coerced people to vote yes as well as fix ballot boxes. Nothing like gun barrel politics to usher in more restrictive and totalitarian rules to keep a nation in bondage. With the Three Stoogettes (Mya, Nay and Cho) at the helm of the new Democratic Party the elections will be the mockery of the century but sadly the joke will be on the people of Burma.
* http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=16788
Your Devil’s Advocate
Buffalohair
ႏိုင္ငံေတာ္ ေရွ႕ဆက္သြားမည့္ မူ၀ါဒလမ္းစဥ္မ်ား ပ်က္စီးေစႏိုင္သည့္ မည္သို႔ေသာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ိဳး ကိုမဆို ျပင္းထန္းစြာ အျပစ္ေပး အေရးယူ သြားမည္
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဗုဒၵဘာသာကို အေျခခံကိုးကြယ္ေသာႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ႏိုင္ငံတစ္၀န္းတြင္လည္း သာသနိက အေဆာက္အအံုမ်ား၊ ဘုရားေက်ာင္းကန္မ်ား လက္ညႈိးထိုး မလြဲေအာင္ ေရွးမင္းအဆက္က တည္ထားကိုးကြယ္ လာခဲ့ၾကပါ သည္။ ယခု မ်က္ေမွာက္ကာလတြင္လည္း အဆိုပါ အေဆာက္္အအံုမ်ား ေရွးမူမပ်က္ အဓြန္႔ရွည္ ၾကာစြာ ရွိေနႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၊ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူျပည္သားမ်ား ပူးေပါင္းကာ ျပန္လည္ျပင္ဆင္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပး လ်က္ရွိပါသည္။ ထို႔ျပင္ သာသနာေတာ္ ထြန္းကားျပန္႔ပြားေစေရးအတြက္ ဘုရားေက်ာင္းကန္မ်ားကို အသစ္မြမ္းမံ တည္ေဆာက္ေပးေနပါသည္။ ထို႔ျပင္ သာသနာေတာ္သန္႔ရွင္းထြန္းကား ျပန္႔ပြား ေစေရးအတြက္ သံဃာေတာ္မ်ားကသည္ ၎တို႔တက္စြမ္းသမွ် ေဆာင္ရြက္ေပးကာ ျပည္သူမ်ားဘ၀ ေအးခ်မ္းေအာင္၊ သာသနာေတာ္ၾကီး အဓြန္႔ရွည္တည္တံ့ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးေနပါသည္။ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား၏ အားၾကိဳးမာန္တက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ မႈမ်ားေၾကာင့္ ယခုအခ်ိန္တြင္ သာသနာၾကီး တည္တံစြာတည္ရွိေနႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ထိုကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးသည္ ေအးခ်မ္းစြာျဖင့္ ရွိေနသည္ကို အဖ်က္ သမားမ်ားက သံဃာသင္းကြဲမႈမ်ားျပဳလုပ္ကာ အတိုက္အခံလုပ္ရပ္မ်ား လုပ္ေဆာင္ လာၾကသည္။ သာသနာကို ညစ္ႏြမ္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။ ၎တို႔ ဆႏၵ ရွိေသာ၊ ၎တို႔ျဖစ္ေစခ်င္ေသာ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးဟု အမည္ေပးထားေသာ ဆူပူမႈမ်ားထပ္မံ ျဖစ္ပြားေအာင္ ျပည္သူမ်ားၾကားတြင္ ေသြးထိုးကာ ေဆာင္ရြက္ ေနေၾကာင္း ျပည္တြင္းတြင္ တရားမ၀င္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ သံဃာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ - ျမန္မာနိဳင္ငံ ႏွင့္ အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး လွဳပ္ရွားမွဳ ေကာ္မတီဆိုသည့္အဖြဲ႕က (၁၈.၉.၂၀၀၉) ရက္စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ေသာ “ တတိယအႀကိမ္ ပတၱနိကၠဳဇၨန ကံေဆာင္သပိတ္ႀကီး မွ တဆင့္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အတြက္ အေရးေပၚ ေၾကျငာခ်က္” က သက္ေသ ခံေနသည္။
ပါတီတခု၏ ႀကိဳးကိုင္မွဳကို ခံထားရေသာ သံဃာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ - ျမန္မာနိဳင္ငံသည္ ေၾကျငာခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳးထုတ္၊ အေၾကာင္းျပခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးတက္ကာ သသနာေတာ္ၾကီး ျပိဳကြဲေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။ သာသနာေတာ္ ထြန္းကားျပန္႕ပြားေရးအတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ တည္ေဆာက္မႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အလ်ဥ္းမရွိဘဲ၊ သာသနာ ေတာ္ကို ညႈိးႏြမ္းေအာင္၊ က်ဆင္းေအာင္ ၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။
ထို႔အျပင္ (၉.၉.၂၀၀၉) ရက္စြဲျဖင့္ တပ္မေတာ္သားမ်ား ႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ားသို႔ အိပ္ဖြင့္ေပးစာ အား ျဖန္႕ခ်ီၿပီး ျပည္သူႏွင့္ နိဳင္ငံေတာ္ အစိုးရၾကားတြင္လည္း နားလည္မႈ မ်ား လြဲမွားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ေနသည့္အျပင္ ျပည္သူမ်ားအၾကား တြင္လည္း အထင္လြဲမႈမ်ားျဖစ္ပြားေအာင္ ထပ္မံ ျပဳလုပ္ေနၾကသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရသည္ အျပစ္ ရွိေသာသူျဖစ္ပါက မည္သို႔ေသာလူမ်ိဳးကိုမဆို အျပစ္ေပးမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ ေရွ႕ဆက္သြားမည့္ မူ၀ါဒလမ္းစဥ္မ်ား ပ်က္စီး ေစႏိုင္သည့္ မည္သို႔ေသာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ိဳးကိုမဆို၊ မည္သို႔ ေသာလူမ်ိဳး မ်ားကိုမဆို ျပင္းထန္းစြာ အျပစ္ေပး အေရးယူ သြားမည္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဗုဒၵဘာသာကို အေျခခံကိုးကြယ္ေသာႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ႏိုင္ငံတစ္၀န္းတြင္လည္း သာသနိက အေဆာက္အအံုမ်ား၊ ဘုရားေက်ာင္းကန္မ်ား လက္ညႈိးထိုး မလြဲေအာင္ ေရွးမင္းအဆက္က တည္ထားကိုးကြယ္ လာခဲ့ၾကပါ သည္။ ယခု မ်က္ေမွာက္ကာလတြင္လည္း အဆိုပါ အေဆာက္္အအံုမ်ား ေရွးမူမပ်က္ အဓြန္႔ရွည္ ၾကာစြာ ရွိေနႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၊ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူျပည္သားမ်ား ပူးေပါင္းကာ ျပန္လည္ျပင္ဆင္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပး လ်က္ရွိပါသည္။ ထို႔ျပင္ သာသနာေတာ္ ထြန္းကားျပန္႔ပြားေစေရးအတြက္ ဘုရားေက်ာင္းကန္မ်ားကို အသစ္မြမ္းမံ တည္ေဆာက္ေပးေနပါသည္။ ထို႔ျပင္ သာသနာေတာ္သန္႔ရွင္းထြန္းကား ျပန္႔ပြား ေစေရးအတြက္ သံဃာေတာ္မ်ားကသည္ ၎တို႔တက္စြမ္းသမွ် ေဆာင္ရြက္ေပးကာ ျပည္သူမ်ားဘ၀ ေအးခ်မ္းေအာင္၊ သာသနာေတာ္ၾကီး အဓြန္႔ရွည္တည္တံ့ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးေနပါသည္။ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား၏ အားၾကိဳးမာန္တက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ မႈမ်ားေၾကာင့္ ယခုအခ်ိန္တြင္ သာသနာၾကီး တည္တံစြာတည္ရွိေနႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ထိုကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးသည္ ေအးခ်မ္းစြာျဖင့္ ရွိေနသည္ကို အဖ်က္ သမားမ်ားက သံဃာသင္းကြဲမႈမ်ားျပဳလုပ္ကာ အတိုက္အခံလုပ္ရပ္မ်ား လုပ္ေဆာင္ လာၾကသည္။ သာသနာကို ညစ္ႏြမ္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။ ၎တို႔ ဆႏၵ ရွိေသာ၊ ၎တို႔ျဖစ္ေစခ်င္ေသာ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးဟု အမည္ေပးထားေသာ ဆူပူမႈမ်ားထပ္မံ ျဖစ္ပြားေအာင္ ျပည္သူမ်ားၾကားတြင္ ေသြးထိုးကာ ေဆာင္ရြက္ ေနေၾကာင္း ျပည္တြင္းတြင္ တရားမ၀င္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ သံဃာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ - ျမန္မာနိဳင္ငံ ႏွင့္ အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး လွဳပ္ရွားမွဳ ေကာ္မတီဆိုသည့္အဖြဲ႕က (၁၈.၉.၂၀၀၉) ရက္စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ေသာ “ တတိယအႀကိမ္ ပတၱနိကၠဳဇၨန ကံေဆာင္သပိတ္ႀကီး မွ တဆင့္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အတြက္ အေရးေပၚ ေၾကျငာခ်က္” က သက္ေသ ခံေနသည္။
ပါတီတခု၏ ႀကိဳးကိုင္မွဳကို ခံထားရေသာ သံဃာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ - ျမန္မာနိဳင္ငံသည္ ေၾကျငာခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳးထုတ္၊ အေၾကာင္းျပခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးတက္ကာ သသနာေတာ္ၾကီး ျပိဳကြဲေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။ သာသနာေတာ္ ထြန္းကားျပန္႕ပြားေရးအတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ တည္ေဆာက္မႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အလ်ဥ္းမရွိဘဲ၊ သာသနာ ေတာ္ကို ညႈိးႏြမ္းေအာင္၊ က်ဆင္းေအာင္ ၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။
ထို႔အျပင္ (၉.၉.၂၀၀၉) ရက္စြဲျဖင့္ တပ္မေတာ္သားမ်ား ႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ားသို႔ အိပ္ဖြင့္ေပးစာ အား ျဖန္႕ခ်ီၿပီး ျပည္သူႏွင့္ နိဳင္ငံေတာ္ အစိုးရၾကားတြင္လည္း နားလည္မႈ မ်ား လြဲမွားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ေနသည့္အျပင္ ျပည္သူမ်ားအၾကား တြင္လည္း အထင္လြဲမႈမ်ားျဖစ္ပြားေအာင္ ထပ္မံ ျပဳလုပ္ေနၾကသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရသည္ အျပစ္ ရွိေသာသူျဖစ္ပါက မည္သို႔ေသာလူမ်ိဳးကိုမဆို အျပစ္ေပးမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ ေရွ႕ဆက္သြားမည့္ မူ၀ါဒလမ္းစဥ္မ်ား ပ်က္စီး ေစႏိုင္သည့္ မည္သို႔ေသာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ိဳးကိုမဆို၊ မည္သို႔ ေသာလူမ်ိဳး မ်ားကိုမဆို ျပင္းထန္းစြာ အျပစ္ေပး အေရးယူ သြားမည္ ျဖစ္သည္။
ဇိမ္ခံကားႏွင့္ ဥကၠဌ
အမ်ဳိးသမီးႀကီးတစ္ေယာက္ ဟာ ဇိမ္ခံကားႀကီး တစ္စီး ေစ်းႀကီးႀကီး ေပးဝယ္လို္က္တယ္..။
ႏွစ္ရက္ ေလာက္ အၾကာမွာေတာ့ ေရဒီယို ကတ္ဆက္ အလုပ္ မလုပ္ေတာ့ လို႕ ကုမၸဏီ
ကို သြား ၿပီး တိုင္ တယ္..။
မန္ေနဂ်ာ ေျပာလိုက္တယ္
"....ကၽြန္ေတာ္ တို႕ ကားရဲ႕ ေရဒီယိုက အလိုအေလွ်ာက္ စနစ္တပ္ထားတဲ့ စက္ပါ...
ခင္ဗ်ားနားေထာင္ ခ်င္တဲ့ သီခ်င္း ဒါမွ မဟုတ္ အဆိုေတာ္ ကို ပါးစပ္က ေနရြတ္လိုက္ရင္
အလိုအေလွ်ာက္ ဆိုေပးပါလိမ့္မယ္..........""
အမ်ဳိးးသမီးႀကီး ကားေမာင္းထြက္ သြားၿပီး ပါးစပ္ေနေရရြတ္လိုက္တယ္
" ... သိန္းတန္..."
ေရဒီယိုက အသံၾကားလိုက္ရတယ္
"...ျမန္မာျပည္ ..လား....တြံေတး ...လား... "
အမ်ဳိးသမီးက တြံေတးသိန္းတန္ လို႕ ေျပာလိုက္တာ့ တြန္ေတးသိန္းတန္
သီခ်င္းထြက္ေပၚလာတယ္... သူမႏွစ္ခ်ဳိက္သြားတယ္..။
ဒါနဲ႕ ကား ကို အရွိန္ျမွင့္ ေမာင္းရင္း နားဆင္ရင္း စက္ကိုစမ္းရင္းေပါ့
ကိုင္ဇာလို႕ေျပာလိုက္တာ့ ကိုင္ဇာသီခ်င္းထြက္လာတယ္......
အဆိုေတာ္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားေျပာၾကည့္တယ္ အကုန္ ရတယ္
အေပ်ာ္လြန္ၿပီး မီးပြိဳင့္မွာ မီးနီ ျဖတ္လိုက္မိတယ္..
သိလို္က္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေမာ္ေတာ္ ဗဟီကယ္ တစ္စီး သူ႕မေနာက္လိုက္တာတယ္
သူမကားကို ရပ္ေပးလိုက္ၿပီး
ပါးစပ္ကေနေရရြတ္လိုက္မိတယ္....။
""....Shit! Stupid. !...."" (ေသစမ္း..ငတံုး)
ေရဒီယိုက အသံထြက္လာတယ္
""..ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေ
ရးကာင္စီဥကၠဌ
၊တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး သန္းေရႊသည္
ဒီေန႕မနက္...............................................................။"
မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကာလတြင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားေသာ မည္သည့္ႏိုင္ငံအစိုးရမဆို ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းတက် တရားဝင္ျဖစ္မႈမပါရွိဘဲ ကမၻာ့ဇာတ္ခံုေပၚသို႔ ရင္ဘတ္ေကာ့၍ တက္ဝံ့ၾကလိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။ ေရြးေကာက္ပြဲဟူေသာ အေၾကာင္းအရာမွာလည္း အားနာပါးနာျဖင့္ ထည့္သြင္းေနရေသာ ႏိုင္ငံေရး အာဂ်င္ဒါတစ္ခုအသြင္ ေဆာင္လာပါသည္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ား၏ အႏၱိမရည္မွန္းခ်က္မွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟု ေျပာ၍ရေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ လက္ေတြ႔က်က် အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္သူဦးေရမွာ လက္ခ်ိဳးေရတြက္၍ပင္ မရေသးေပ။ ဒီမိုကေရစီဟူေသာစနစ္ကို အပိုင္သိမ္းက်ံဳးယူႏိုင္ဖို႔မဆိုထားႏွင့္ အျမည္းေလာက္ပင္စားႏိုင္သည့္ အဆင့္သို႔မေရာက္ေသးေပ။ ငါ့ေလွငါထိုး ဘယ္ဆီေရာက္ေရာက္သေဘာကို ေဆာင္သည့္ ရုရွားအဓိပတိ ဗလာဒီမာပူတင္၊ ဇင္ဘာေဘြေခါင္းေဆာင္ ေရာဘတ္ မူဂါဘီ၊ အီသီရိုးပီးယားသမၼတ မီလိစ္ ဇီနာဝီ၊ ဥဇဘက္ကစၥတန္သမၼတ အစ္လမ္ကာရီေမာ့ဗ္၊ ႏိုက္ဂ်ီးရီးယားေခါင္းေဆာင္ အူမာရူယာအူဒါ ႏွင့္ ကင္ညာ သမၼတ မာဝီကီဘာနီ တို႔မွာ ဒီမိုကေရစီဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ကို ေကာင္းစြာ သေဘာေပါက္နားလည္သူမ်ားျဖစ္သလို အဆိုပါစနစ္ကို အျမည္းတစ္ခုအျဖစ္ေကာင္းစြာ ခ်ေကြ်းတတ္သူ မ်ားလည္းျဖစ္ပါသည္။ (မွတ္ခ်က္- တရုတ္ျပည္ကို ထည့္သြင္းထားျခင္းမရွိ သည္မွာ ထူးျခားပါသည္။) သူတို႔ အားလံုးတြင္ ပဋိပကၡဖန္တီးၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းမႈႏွင့္ မဲရံုမ်ားကိုဖန္တီးတည္ ေဆာက္ႏိုင္သည့္ အရည္အခ်င္းရွိပါသည္။
မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ဤသို႔ျဖစ္ရသနည္း။ အေျဖမွာ ရွင္းပါသည္။ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ကိုႏိႈက္က ဒီမိုကေရစီႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အစြဲမကင္း၍ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီ က်င့္ႀကံျခင္းသည္ အေနာက္ကမၻာ၏ ေျခရာလိုက္နင္းမႈတစ္ခုအျဖစ္ တရားေသမွတ္ယူထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ဟန္ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔တြင္ ဒီမိုကေရစီကို ထံုးလိုေမႊေရလိုေႏွာက္ထားသည့္ ပံုစံမ်ိဳး ဖမ္းႏိုင္သည့္ စြမ္းရည္ရွိၾကသည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီဆန္သည္၊ မဆန္သည္။ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုေရးသားခြင့္၊ ခိုင္မာေတာင့္တင္းေသာ အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ တရားဥပေဒ စည္းမ်ည္းစည္းကမ္း၊ လြတ္လပ္မွ်တပြင့္လင္းေသာ မဲေရတြက္သည့္စနစ္မ်ား ရွိသည္၊ မရွိသည္ အသာထား။ ဒီမိုကေရစီမ ပါလွ်င္ လူရာမဝင္သည့္ေခတ္ႀကီး ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား၊ မဲရံုမ်ား မၾကာခဏ ဖန္တီးေပးၾကျခင္းျဖစ္သည္။ အက်ိဳးဆက္က ဘာျဖစ္မည္နည္း။ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားမွ ျပည္သူမ်ား ကိုယ္လိုခ်င္ေသာေခါင္းေဆာင္ ကိုယ္ေရြးလို႔မရသည့္ အျဖစ္မ်ိဳးႏွင့္ႀကံဳေတြ႕ရၿပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ ပဋိပကၡမ်ား၊ မေျပ လည္မႈမ်ားျဖင့္သာ သံသရာလည္ၾကရသည္ကိုေတြ႔ရသည္။
အဆိုပါသံသရာကို စာေရးသူ ကိုလီယာက “ဒီမိုကေရစီ ေရလိုက္လြဲ ႏိုင္ငံေရး အဆိုးေက်ာ့သံသရာ” ဟု တင္စားေခၚဆိုသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ အဆိုပါ ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားက ဒီမိုကေရစီ သေဘာတရားကို အမွန္တကယ္နားလည္ သေဘာေပါက္ေသာ္လည္း အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္ကမၻာဟူ ေသာ အမွတ္တံဆိပ္ကပ္ေနေသာေၾကာင့္ ျပည္သူႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္အစိုးရအၾကား စစ္မွန္ေသာေပါင္းစည္းမႈ မဖန္တီးႏိုင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ပြဲႏွင့္ မဲရံုဟူ ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားက ရွိၿမဲရွိေန ဆဲပင္။ “တိိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္သည့္ ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား၊ အျပန္အလွန္ ထိန္းညႇိႏိုင္ေသာစနစ္မ်ား၊ သဘာဝ သံယံဇာတရင္းျမစ္မ်ား ကိုကာကြယ္ႏိုင္သည့္ အစီအမံမ်ား မရွိေလ၊ အစိုးရႏွင့္ ျပည္သူအၾကား ကြာဟမႈႀကီးမားေလသာျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးဇာတ္ခံုေပၚတက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈဟူသည္ ေသေရးရွင္ေရးတမွ်ျဖစ္သည့္ ရုန္းကန္မႈမ်ိဳးျဖစ္လာသည္” ဟု စာေရးသူက ေကာက္ေၾကာင္းဆြဲသည္။ ကိုလီယာ၏ သုေတသနျပဳလုပ္ခ်က္အရ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥသည္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအတြက္ ပဋိပကၡေျပလည္ေစမည့္ ထြက္ေပါက္တစ္ခုအသြင္ မေဆာင္ဘဲ ရန္ၿငိဳးမီးပြား တစ္ခုသဖြယ္ျဖစ္ ေနသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူလူထု၏ လူမႈစီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းမွ လြတ္ေျမာက္ရာ လမ္းတစ္ခုျဖစ္ရမည့္အစား အံုၾကြမႈမ်ားႏွင့့္္ ရန္မီးစမ်ားကို ေလာင္စာေကြ်း ေနသည့္ အင္ဂ်င္တစ္ခုသဖြယ္ျဖစ္ ေနသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေသာ ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားကိုႀကည့္ပါ။ ဥပမာ – ကြန္ျမဴနစ္စနစ္လြန္ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ား၊ ပါကစၥတန္အပါအဝင္ အရွႏိုင္ငံမ်ား၌ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ျပည္တြင္ေရး မတည္ၿငိမ္မႈတို႔မွာ တစ္လွည့္စီျဖစ္ပြားေနပါသည္။
“ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ပြဲ ၿပီးသည္ႏွင့္ ဆူပူအံုၾကြမႈျဖစ္၊ ဆူပူအံုၾကြမႈၿပီးသည္ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ျပန္လုပ္” ဟု စာေရးသူ ကိုလီယာက ရႈပ္ေထြးလြန္းေသာ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး ပဋိပကၡ အခန္းတြင္ ဖြင့္ဆိုသည္။ ေျခာက္လွန္႔မႈ၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတို႔ေအာက္တြင္ ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ေအာင္ ျမင္စြာ ၿပီးဆံုးသြားေသာ မဲရံုမ်ားကို ၾကည့္ရသည္မွာ ဒီမိုကေရစီကို ျမည္းေနသည့္ အလားထင္မွတ္ရသည္ဟု စာေရးသူက ရုရွားအပါအဝင္ ကြန္ျမဴနစ္လြန္ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားကို ခိုင္းႏိႈင္းေရးသားသည္။ ရလဒ္က အဘယ္နည္း။
အျမည္းဆိုမွေတာ့ အမွန္တကယ္စားသံုးခြင့္ မည္သို႔မွ် မရွိႏိုင္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တြဲမွာ အရည္ အေသြးညံ့ဖ်င္းေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအစိုးရမ်ားသာ ဥမွအေကာင္ေပါက္လာေလေတာ့သည္။ မဲဆြယ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ကိုလီယာက ႏိုင္္ငံေရးသမားမ်ားကို ေကာင္းေကာင္း တြယ္ထား ေသးသည္။ “ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ ေပးတဲ့ကတိသစၥာ၊ ဘယ္ေတာ့မွ မယံုရပါ” ဟုခပ္ျပတ္ျပတ္ ေဝ ဖန္သည္။ အျမည္းေကြ်းေသာစနစ္ ထြန္းကားသည့္ ဝန္းက်င္တြင္ျပဳလုပ္ေသာ မဲဆြယ္မႈမ်ားမွ မက္လံုးမ်ားသာ ထြက္ေပၚသည္ကမ်ားပါသည္။ အစပထမပိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူ႔အတြက္ ဟု မည္မွ်ပင္ဆိုေလေသာ္ျငား ေနာက္ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးသမားအခ်င္းခ်င္း၊ ပါတီအခ်င္းခ်င္း အားၿပိဳင္မႈ ကိုသာ ဦးတည္ၾကေတာ့သည္။ လူမ်ိဳးစံု ဘာသာစံု ေရာေထြးေနထိုင္လ်က္ရွိေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားအေပၚ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ မျပဳျခင္းဟူေသာ ကိစၥမွာ လြန္ စြာအေရးႀကီးသည္။ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားသည္ တိုင္းရင္းသာလူနည္းစု (Ethnic Minority) မ်ား၏ အခြင့္အေရး ႏွင့္ပတ္သက္၍ မက္လံုးေပးစည္းရံုးႏိုင္မႈ စြမ္းရည္လြန္စြာနည္းပါသည္ဟု ကိုလီယာက ဆိုၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား အေၾကာင္းကို ေအာက္ပါအတိုင္းရွင္း ျပသည္။
“အကယ္၍ေရြးေကာက္ပြဲ တစ္ခုတြင္ မဲေပးသူမ်ားကသာ ပါတီစြဲ၊ အစိုးရစြဲမရွိဘဲ လူမ်ိဳးေရး၊ အမ်ိဳး သားေရး သစၥာရွိမႈဟူေသာစိတ္ျဖင္ မဲေပးၾကပါက ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ မက္လံုးေပးမႈမွာ ပို၍ပင္ မရွိသေလာက္ျဖစ္လာေပလိမ့္မည္။ မဲေပးသူမ်ား မဲရံုတြင္ စုေဝးၾကရံုသက္သက္ျဖင့္ ဒီမိုကေရစီရွိသည္ဟူေသာ သေဘာကို သက္ေရာက္သြားေပလိမ့္မည္။ ေရြးေကာက္ပြဲတိုင္းလိုလို အမ်ိဳးသားေရးလကၡာ ကိစၥက လြန္စြာလႊမ္းမိုးထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ထိုကိစၥေၾကာင့္ပင္ မဲေပးမႈဟူသည္ အမ်ိဳးသားေရး သေဘာထားထုတ္ေဖာ္သည့္ ပြဲတစ္ခု အသြင္ေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ အရွင္းဆံုးေျပာရလွ်င္ မဲေပးမႈသည္ ေဘာလံုးသမားမ်ား မိမိဘယ္အသင္းက ျဖစ္သည္ကို အသင္းဝတ္စံုဝတ္ျပသည့္ ပံုစံမ်ိဳးျဖစ္ေနသည္။ တိုင္းျပည္အတြက္ စြမ္းေဆာင္ရည္ရွိေသာ အစိုးရတစ္ခု ထြက္ေပၚေရးအတြက္ မဲေပးေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟူေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ေပ်ာက္ ေနသည့္ သေဘာသို႔သက္ေရာက္ေနသည္။ အျခားတစ္ဖက္ကိုၾကည့္လွ်င္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားျပဳလုပ္သည့္ ႏိုင္ငံ ၁၀ ႏိုင္ငံတြင္ ကိုးႏိုင္ငံေလာက္မွာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း သတင္းေဖာ္ျပ ေရးသာႏိုင္ေသာ မီဒီယာအခန္းက႑ ေပ်ာက္ေနၾကသည္က မ်ားသည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားမွာ မိမိတို႔ မဲေပးမည့္ပါတီမွ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား ဘယ္ေလာက္ေကာင္းသည္၊ ဆိုးသည္ကို ဂဃဏန သိခြင့္မရွိၾကေပ” အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားကို ကိုလီယာက “ေအာက္ဆံုးက ဘီလ်ံမ်ား” ဟု ေခၚဆိုသည္။ ဆင္းရဲၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေနာက္က်ေသာ တတိယကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။
တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုကိစၥ၊ လူမ်ိဳးေရးကိစၥ ႏွင့္ဆက္ႏႊယ္ေသာ ပဋိပကၡမ်ားေျပလည္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား လုပ္ေဆာင္ရမည္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ အမ်ိဳးသားေရးစရိုက္လကၡာဏာကို တစ္တိုင္းျပည္လံုး၏ အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာေနရာသို႔ အစားထိုး ထည့္သြင္းၿပီး ဒီမိုကေရစီကို ေဖာ္ေဆာင္သြားရန္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔အတြက္ လူမ်ိဳးစံု၊ ဘာသာစံု စုေဝးေနထိုင္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ လိုအပ္သည္မွာ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရးစရိုက္လကၡဏာ တည္ေဆာက္ေရးကို တစ္ေျပးညီ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္သည့္ အျမင္ရွိေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ား ခြဲထြက္ေရးေတာင္းဆိုမႈ၊ လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္မႈ၊ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားမႈ ႏွင့္ ဂ်ီႏိုဆိုက္ေခၚ လူမ်ိဳးျဖဳတ္ သတ္ျဖတ္္မႈတို႔မွာ ဆိုခဲ့ပါ အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာကို ေကာင္းစြာတည္ေဆာက္ ထားသိုႏိုင္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား မရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္စာ ေရးသူ၏ သုေတသနျပဳခ်က္တစ္ရပ္ကိုလည္း စိတ္ဝင္စား ဖြယ္ေတြ႔ရသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲ – စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းပိုက္မႈ တစ္လွည့္စီီျဖစ္ေပၚေနျခင္းအေပၚ သုေတသနျပဳလုပ္ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ အစိုးရမ်ားတြင္ တာဝန္ခံမႈ မရွိခဲ့ပါက ေရြးေကာက္ပြဲမဲဆြယ္မႈ၊ မဲေရတြက္မႈတို႔မွာ မည္သို႔မွ် ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းတက် ျဖစ္လာမည္မဟုတ္ ဟုဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခုအခါ အေနာက္ကမၻာႏိုင္ငံမ်ားက လြပ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈမရွိေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းပိုက္မႈ ျပဳလုပ္ျခင္းကို လက္သင့္ခံမည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာလာျခင္းျဖစ္သည္ ဟု စစ္တပ္ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ အခန္းတြင္ စာေရးသူ ကေဖာ္ျပထားသည္။ ဤသို႔ေသာ အေျခအေနက တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ အဓိပၸာယ္ျပည့္ဝေသာ မဲေပး သည့္စနစ္ လုပ္ေပးႏိုင္ေအာင္ မက္လံုးတစ္ခုျဖစ္လာႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းပိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေသြးထြက္သံယိုမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာႏိုင္သည္ကို သတိျပဳသင့္သည္။ ဆူဒန္ႏိုင္ငံ၊ ဒါဖာေဒသ မွ လူမ်ိဳးျဖဳတ္သတ္ျဖတ္မႈမ်ားသည္ အာဏာသိမ္းပိုက္မႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးျဖစ္ဟု စာေရးသူက ဥပမာေပးထားပါသည္။
နိဂံုးခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရလွ်င္ ကိုလီယာ၏ ယခုေနာက္ဆံုးထြက္ေသာစာအုပ္မွာ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး၊ စစ္ေရး၊ လူမ်ိဳးစုအေရး၊ ဒီမိုကေရစီအေရးတို႔ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စူးရွထက္ျမက္ေသာ အေတြးအျမင္မ်ားပါ ရွိသည္။ အမ်ိဳးသားေရး၊ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပိုင္စိုးေရးႏွင့္ စစ္ေရးအင္ အားဟူေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားက ၂၁ ရာစု ကမၻာ့ႏိုင္ငံအမ်ားစု၏ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ေသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို မည္မွ်အတိုင္းအတာအထိ ယိုင္နဲ႔ေအာင္လုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္ကို ေကာင္းစြာေတြ႔ျမင္ရပါသည္။ ဒီမိုကေရစီကို အျမည္းသေဘာထက္ ပို၍ခံစားခြင့္ ရရွိႏိုင္ေရးမွာ စစ္ပြဲမ်ား၊ ေသနတ္မ်ားႏွင့္ မဲျပားမ်ားၾကားတြင္သာ ရွာရလိမ့္မည္ဟု စာေရးသူ ကိုလီယာက နိဂံုးခ်ဳပ္ထားပါသည္။
ေဖခင္ (ကေလာ)
Ref: Wars, Guns and Votes by Paul Collier
(ေဖခင္ (ကေလာ) သည္ ႏိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ၊ ေဒသတြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာေရးရာမ်ားအေၾကာင္း သံုးသပ္ေရးသားေနသည့္ လူငယ္ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ေယာက္ျဖစ္သည္။)
ေဖခင္ (ကေလာ)
“သင္ေကာင္းလွ်င္ကြ်ႏု္ပ္မဆိုးပါ”။ “သင္ေကာင္းေကာင္း၊ မေကာင္းေကာင္း ကြ်ႏု္ပ္ေကာင္းပါမည္” ဟူ သည္ႏွင့္ “သူတို႔ႏွင့္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔”ဟူေသာ ေလာ့ဂ်စ္ပါသည့္လူမႈဆက္ဆံေရးအယူအဆ မ်ားကို မၾကာခဏဆိုသလို မီဒီယာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပလာသည္ကိုေတြ႕ရပါသည္။ ႏွစ္ခုစလံုးစိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းသည္။
“သင္ေကာင္းလွ်င္ ကြ်ႏု္ပ္မဆိုးပါ”ဟူသည္ႏွင့္ “သင္ေကာင္းေကာင္း မေကာင္းေကာင္း ကြ်ႏု္ပ္ေကာင္းပါသည္”ဟူသည့္ ေလာဂ်စ္အေၾကာင္းကို မေဆြးေႏြးမီ ႏိုင္ငံ၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ မီဒီယာမ်ား၏အခန္းက႑ကို အက်ဥ္းခ်ံဳးေျပာလိုပါသည္။ စာဖတ္သူမ်ား သိႏွင့္ၿပီးသည့္အတိုင္း မီဒီယာဟူသည္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခု၊ ႏိုင္ငံတစ္ခု၏ စတုတၳမ႑ိဳင္ျဖစ္သည္။ လိုရင္းတိုရွင္း ေျပာပါက ေစာင့္ၾကည့္သူ (Watchdog) ျဖစ္သည္။ လြဲေခ်ာ္မႈမ်ား၊ တရားမမွ်တမႈမ်ားႏွင့္ ထူးျခားမႈမ်ားရွိလွ်င္ ေဖာ္ထုတ္မည္။ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၊ အျဖစ္သနစ္မ်ားကို ေရးသားတင္ျပဟန္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေရးသားျပမည္။ ဤသည္ကို သတင္းေပးပို႔မႈ (Reporting Process) ျဖစ္စဥ္ဟုဆိုႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္တစ္ဆင့္တက္၍ ေျပာမည္ဆိုပါက မီဒီယာတြင္ရွိေသာ အယ္ဒီတာမ်ားႏွင့္ သတင္းေထာက္မ်ား (သတင္းစာဆရာမ်ား) က အဆိုပါအျဖစ္သနစ္မ်ားကို သံုးသပ္ခ်က္၊ ေဝဖန္ခ်က္(ေခါင္းႀကီး) စသည္ျဖင့္ ေရးမည္။ ေဟာကိန္းမ်ားလည္း ပါေကာင္းပါလာႏိုင္ပါသည္။ ဤ ေနရာတြင္ သတိထားစရာရွိလာသည္ဟု ကြ်န္ေတာ္ထင္သည္။ သတင္းေပးပို႔မႈ ျဖစ္စဥ္မွာ အရွိ ကိုအရွိအတိုင္း တင္ျပေရးသားမႈျဖစ္သည့္အတြက္ သတင္းေပးပို႔သူ ရီပိုတာ (သိုု႔) သတင္းသမားက ေရးသားေသာ သတင္းအခ်က္အလက္ တိက်မွန္ကန္မႈ၊ က်င့္ဝတ္ႏွင့္ကိုက္ညီမႈသာ လိုအပ္သည္။ Tell it, as it is ျဖစ္ ရန္သာအေရးႀကီးသည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါ သတင္းျဖစ္စဥ္ (သို႔) ျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို သံုးသပ္ခ်က္ႏွင့္ ေဝဖန္ခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပဳလုပ္မႈမ်ားကို ဖတ္ရႈရာတြင္လည္းေကာင္း သတိထားသင့္ေသာ ကိစၥတခ်ိဳ႕ပါရွိလာပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္သည္ ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္ေလာကတြင္ ဂုရုတစ္ဦးမဟုတ္သလို ဝါရင့္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးလည္းမဟုတ္ပါ။ ဆယ္ႏွစ္ပင္မျပည့္ေသးေသာ အေတြ႕အႀကံဳကိုအေျခခံၿပီး ကြ်န္ေတာ့္အျမင္ကိုေျပာရလွ်င္ ႏိုင္ငံတစ္ခု၏ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးအစရွိသည္တို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ပဋိပကၡမ်ားကို သတင္းစာဆရာက ေဝဖန္သံုးသပ္ခ်က္ေပးရာတြင္ ျဖစ္ရမည္ဟူသည္ထက္ ျဖစ္သင့္သည္ဟူသည္ကို သာဦးစားေပးသင့္သည္။ လုပ္ရမည္ထက္ လုပ္သင့္သည္ကိုသာ ေျပာဆိုေရးသားျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သင့္ပါသည္။
သတင္းစာဆရာ (ဂ်ာနယ္လစ္) မ်ား၏ အမ်ားႏွင့္မတူေသာအခ်က္မွာလည္း ပဋိပကၡတစ္ခု၊ သတင္းျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို တတိယလူရႈေထာင့္ (Third Person) အေနျဖင့္ရႈျမင္ႏိုင္မႈ၊ တစ္နည္း Bird Eye’s View ေခၚ အျဖစ္သနစ္တစ္ခုကို အေပၚမွ လံုးေစ့ပတ္ေစ့ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ေအာင္ျပဳလုပ္ႏိုင္မႈပင္ျဖစ္ ရာ ၄င္းတို႔၏ေရးသားမႈမ်ားမွာလည္း တတိယလူတစ္ဦး၏အျမင္မ်ိဳးသာ ျဖစ္သင့္ၿပီး ယင္းတို႔အား စာဖတ္သူမ်ားက တတိယလူအျဖစ္သာ ရႈျမင္သင့္သည္။ သတင္းစာဆရာမ်ားကို Third Line Third Force ဟုဆို၍ရသည္။သို႔ေသာ္ ယေန႔ႏိုင္ငံေရးေလာကတြင္ေျပာဆိုေန ၾကေသာ Third Line Third Force သမားမ်ားမဟုတ္ပါ။ လြန္စြာသတိထား သင့္ေသာအခ်က္မွာ ႏိုင္ငံေရးတြင္ Pro ႏွင့္ Anti အစရွိသည့္ ဘက္မ်ားအေၾကာင္း ေရးသားမိေသာေၾကာင့္ သတင္းစာဆရာမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအျဖစ္ မရႈျမင္မိေရးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးသမားအလုပ္ထက္ ႏိုင္ငံ့အေရးကို စိတ္ဝင္တစားလုပ္ကိုင္ေနသည္ဟု ဆိုလွ်င္ရပါသည္။
ကြ်န္ေတာ့္အျမင္ေျပာပါက သတင္းစာဆရာမ်ားသည္ Troubleshooter မ်ားမဟုတ္ပါ။ Troubleshooter မ်ား မွ်မွ်တတ Troubleshoot လုပ္ရန္ေခ်ာင္းဟန္႔သံ ေပးေနသူမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ယေန႔စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚတြင္ ေဝဖန္သံုးသပ္ခ်က္ ေဆာင္းပါးေရးသားသူ၊ ေရးသားမႈမ်ား ႏွင့္ဆက္စပ္ၿပီး အျပန္အလွန္ေဝဖန္ ပံုေဖာ္၊ တံဆိပ္ကပ္ၾကျခင္းမ်ားကို ဖတ္ရႈမိသည့္အခါတိုင္း ကြ်န္ေတာ္ၾကည့္ဖူးေသာ ကာတြန္းကားေလးတစ္ကားကို အမွတ္ရမိသြားပါသည္။ ထိုကာတြန္းကား၏ အမည္မွာ Finding Nemo ျဖစ္သည္။ စာဖတ္သူမ်ားလည္း ၾကည့္ရႈဖူးပါလိမ့္မည္။ ထိုဇာတ္ကားထဲတြင္ ေခါင္းေဆာင္ဇာတ္လိုက္ နီမိုအပါအဝင္ အျခားေသာ ငါးကေလးမ်ားသည္ ငါးဖမ္းပိုက္ကြန္ႀကီးတစ္ခုထဲသို႔ ေရာက္သြားၾကသည္။ ပိုက္ကြန္ထဲ ေရာက္သြားေသာေၾကာင့္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ပိုမိုနီးကပ္သြားသည္။ အေနအထားတစ္ခုထဲသို႔ ေရာက္သြားသည့္ငါးကေလးမ်ား၏ ကံၾကမၼာမွာလည္း တူသြားသည္။ သို႔ေသာ္ငါးကေလးမ်ားမွာ ပိုက္ကြန္ထဲမွ မည္သို႔မည္ပံုရုန္း ထြက္မည္ကို မစဥ္းစားဘဲ အခ်င္းခ်င္း တြန္းၾက၊ တိုက္ၾကသည္။ ခိုက္ရန္ျဖစ္ၾကသည္။ ဤတြင္ ေခါင္းေဆာင္ငါးကေလးနီမိုက ငါးမ်ားအားလံုး အင္အားစုစည္းၿပီး သမုဒၵရာၾကမ္းျပင္ဘက္သို႔ ထိုး ဆင္းပါက ငါးဖမ္းေလွပါပါလာၿပီး အသက္ေဘးမွ လြတ္ေျမာက္လိမ့္မည္ဟု အႀကံေပးေတာ့မွ အားလံုးသေဘာေပါက္ကာ အက်ပ္အတည္းမွ လြတ္ေျမာက္သြားၾကေတာ့သည္။ လြန္စြာေကာင္းေသာ ဇာတ္ကားေလးတစ္ကားျဖစ္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္၏ ဆိုလိုရင္းကိုစာဖတ္သူမ်ား ေကာင္းစြာ နားလည္သေဘာေပါက္ၾကလိမ့္ဟု ထင္ပါသည္။ ဆက္၍အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုရန္ပင္လိုမည္မထင္ပါ။
“သင္ေကာင္းလွ်င္ ကြ်ႏု္ပ္မဆိုးပါ”။ “သင္ေကာင္းေကာင္း မေကာင္းေကာင္း ကြ်ႏု္ပ္ေကာင္းပါမည္”ဟူေသာ ကိစၥမွာ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ရသည့္ ကိစၥျဖစ္ပါသည္။ ဘက္ႏွစ္ဘက္ သို႔မဟုတ္ အုပ္စုႏွစ္စုရွိမည္။ သာမန္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းဆက္ဆံေရးမ်ိဳး ထူေထာင္ရန္ကိစၥျဖစ္ပါက “သင္ေကာင္းေကာင္း မေကာင္းေကာင္း ကြ်ႏု္ပ္ေကာင္းပါမည္”ဟူေသာ သေဘာမ်ိဳးထားႏိုင္လွ်င္ အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈအျမန္ဆံုးထြက္ ေပၚလာႏိုင္သည္။ မဟာဗ်ဴဟာ သို႔မဟုတ္ ပါဝါယွဥ္ၿပိဳင္ရသည့္ဆက္ဆံ ေရးမ်ိဳးျဖစ္ပါက “ကြ်ႏု္ပ္က ေကာင္းပါ မည္၊ ရလဒ္သည္ သင္၏ တံု႕ျပန္မႈ အေပၚတြင္သာမူတည္သည္” ဟူသည့္ သေဘာမ်ိဳးျဖစ္သင့္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ကြ်ႏု္ပ္ဘက္က စ၍အျပဳသေဘာေဆာင္ သည့္လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား၊ အသိအမွတ္ ျပဳမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရန္ဆႏၵရွိသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ မိတ္ေဆြအျဖစ္လက္ ဆြဲႏႈတ္ဆက္ရန္ ကမ္းလွမ္းမည့္သူမွာ ကြ်ႏု္ပ္ျဖစ္သည္။ ကမ္းေသာလက္ကို လွမ္းယူျခင္း၊ မယူျခင္းက သင့္၏အလုပ္ ျဖစ္သည္ဟူေသာ သေဘာမ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။
အေရးႀကီးသည္မွာ ဘက္ႏွစ္ဘက္စလံုးသည္ ျပင္ညီကြင္းတစ္ခုေပၚ သို႔ေရာက္ရွိထားရန္ လိုအပ္သည္။ တစ္ဖက္က အေပၚစည္း၊ တစ္ဖက္က ေအာက္စည္းျဖစ္ေနလွ်င္ မည္သို႔ေသာ ယံုၾကည္မႈမ်ားကိုမွ တည္ေဆာက္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။ စာဖတ္သူမ်ားစိတ္ကူးျဖင့္ ပံုေဖာ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါသည္။ ေလွကားထိပ္တြင္ရပ္ေနသူႏွင့္ ေလွကားေအာက္ တြင္ရပ္ေနသူႏွစ္ဦး လက္ဆြဲႏႈတ္ရန္မွာ စိတ္ကူးယဥ္သက္သက္သာျဖစ္သည္။ တစ္ေယာက္က အေပၚတက္လွ်င္တက္၊ သို႔မဟုတ္တစ္ေယာက္က ေအာက္ကိုလာလွ်င္လာပါမွ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္မႈ ျပဳႏိုင္ေရး၊ မျပဳႏိုင္ေရးကို စဥ္းစားႏိုင္ပါမည္။ တတိယလူ ရႈေထာင့္မွၾကည့္တတ္ေသာ သတင္းစာဆရာမ်ားမွာ၏ တာဝန္မွာ မည္သူ အေပၚတက္ရမည္၊ မည္သူေအာက္ဆင္းရမည္ဟု ၾကားဝင္ Troubleshooting လုပ္ရန္မဟုတ္ပါ။ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္မႈ ျဖစ္ေပၚလာေရးႏွင့္ ရရွိထားသည့္အေနအထားမ်ား၊ ရရွိလာ ေသာ ရလဒ္ (အက်ိဳးဆက္မ်ား) မွ်တမႈ ရွိ၊ မရွိကို ေခ်ာင္းဟန္႔ေပးေရးျဖစ္ပါသည္။ ေခ်ာင္းဟန္႔သူမ်ား မွ်တမႈရွိ၊ မရွိကိုမူ စာဖတ္သူမ်ားက Feedback ေပး ကာ Evaluation လုပ္ၾကပါလိမ့္မည္။ ဤသည္မွာ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ Check and Balance သေဘာပင္ျဖစ္သည္ဟု ကြ်န္ ေတာ္လက္ခံထားပါသည္။
ေဖခင္ (ကေလာ)
--
အမ်ဳိးသမီးႀကီးတစ္ေယာက္ ဟာ ဇိမ္ခံကားႀကီး တစ္စီး ေစ်းႀကီးႀကီး ေပးဝယ္လို္က္တယ္..။
ႏွစ္ရက္ ေလာက္ အၾကာမွာေတာ့ ေရဒီယို ကတ္ဆက္ အလုပ္ မလုပ္ေတာ့ လို႕ ကုမၸဏီ
ကို သြား ၿပီး တိုင္ တယ္..။
မန္ေနဂ်ာ ေျပာလိုက္တယ္
"....ကၽြန္ေတာ္ တို႕ ကားရဲ႕ ေရဒီယိုက အလိုအေလွ်ာက္ စနစ္တပ္ထားတဲ့ စက္ပါ...
ခင္ဗ်ားနားေထာင္ ခ်င္တဲ့ သီခ်င္း ဒါမွ မဟုတ္ အဆိုေတာ္ ကို ပါးစပ္က ေနရြတ္လိုက္ရင္
အလိုအေလွ်ာက္ ဆိုေပးပါလိမ့္မယ္..........""
အမ်ဳိးးသမီးႀကီး ကားေမာင္းထြက္ သြားၿပီး ပါးစပ္ေနေရရြတ္လိုက္တယ္
" ... သိန္းတန္..."
ေရဒီယိုက အသံၾကားလိုက္ရတယ္
"...ျမန္မာျပည္ ..လား....တြံေတး ...လား... "
အမ်ဳိးသမီးက တြံေတးသိန္းတန္ လို႕ ေျပာလိုက္တာ့ တြန္ေတးသိန္းတန္
သီခ်င္းထြက္ေပၚလာတယ္... သူမႏွစ္ခ်ဳိက္သြားတယ္..။
ဒါနဲ႕ ကား ကို အရွိန္ျမွင့္ ေမာင္းရင္း နားဆင္ရင္း စက္ကိုစမ္းရင္းေပါ့
ကိုင္ဇာလို႕ေျပာလိုက္တာ့ ကိုင္ဇာသီခ်င္းထြက္လာတယ္......
အဆိုေတာ္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားေျပာၾကည့္တယ္ အကုန္ ရတယ္
အေပ်ာ္လြန္ၿပီး မီးပြိဳင့္မွာ မီးနီ ျဖတ္လိုက္မိတယ္..
သိလို္က္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေမာ္ေတာ္ ဗဟီကယ္ တစ္စီး သူ႕မေနာက္လိုက္တာတယ္
သူမကားကို ရပ္ေပးလိုက္ၿပီး
ပါးစပ္ကေနေရရြတ္လိုက္မိတယ္....။
""....Shit! Stupid. !...."" (ေသစမ္း..ငတံုး)
ေရဒီယိုက အသံထြက္လာတယ္
""..ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေ
ရးကာင္စီဥကၠဌ
၊တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး သန္းေရႊသည္
ဒီေန႕မနက္...............................................................။"
မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကာလတြင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားေသာ မည္သည့္ႏိုင္ငံအစိုးရမဆို ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းတက် တရားဝင္ျဖစ္မႈမပါရွိဘဲ ကမၻာ့ဇာတ္ခံုေပၚသို႔ ရင္ဘတ္ေကာ့၍ တက္ဝံ့ၾကလိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။ ေရြးေကာက္ပြဲဟူေသာ အေၾကာင္းအရာမွာလည္း အားနာပါးနာျဖင့္ ထည့္သြင္းေနရေသာ ႏိုင္ငံေရး အာဂ်င္ဒါတစ္ခုအသြင္ ေဆာင္လာပါသည္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ား၏ အႏၱိမရည္မွန္းခ်က္မွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟု ေျပာ၍ရေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ လက္ေတြ႔က်က် အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္သူဦးေရမွာ လက္ခ်ိဳးေရတြက္၍ပင္ မရေသးေပ။ ဒီမိုကေရစီဟူေသာစနစ္ကို အပိုင္သိမ္းက်ံဳးယူႏိုင္ဖို႔မဆိုထားႏွင့္ အျမည္းေလာက္ပင္စားႏိုင္သည့္ အဆင့္သို႔မေရာက္ေသးေပ။ ငါ့ေလွငါထိုး ဘယ္ဆီေရာက္ေရာက္သေဘာကို ေဆာင္သည့္ ရုရွားအဓိပတိ ဗလာဒီမာပူတင္၊ ဇင္ဘာေဘြေခါင္းေဆာင္ ေရာဘတ္ မူဂါဘီ၊ အီသီရိုးပီးယားသမၼတ မီလိစ္ ဇီနာဝီ၊ ဥဇဘက္ကစၥတန္သမၼတ အစ္လမ္ကာရီေမာ့ဗ္၊ ႏိုက္ဂ်ီးရီးယားေခါင္းေဆာင္ အူမာရူယာအူဒါ ႏွင့္ ကင္ညာ သမၼတ မာဝီကီဘာနီ တို႔မွာ ဒီမိုကေရစီဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ကို ေကာင္းစြာ သေဘာေပါက္နားလည္သူမ်ားျဖစ္သလို အဆိုပါစနစ္ကို အျမည္းတစ္ခုအျဖစ္ေကာင္းစြာ ခ်ေကြ်းတတ္သူ မ်ားလည္းျဖစ္ပါသည္။ (မွတ္ခ်က္- တရုတ္ျပည္ကို ထည့္သြင္းထားျခင္းမရွိ သည္မွာ ထူးျခားပါသည္။) သူတို႔ အားလံုးတြင္ ပဋိပကၡဖန္တီးၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းမႈႏွင့္ မဲရံုမ်ားကိုဖန္တီးတည္ ေဆာက္ႏိုင္သည့္ အရည္အခ်င္းရွိပါသည္။
မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ဤသို႔ျဖစ္ရသနည္း။ အေျဖမွာ ရွင္းပါသည္။ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ကိုႏိႈက္က ဒီမိုကေရစီႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အစြဲမကင္း၍ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီ က်င့္ႀကံျခင္းသည္ အေနာက္ကမၻာ၏ ေျခရာလိုက္နင္းမႈတစ္ခုအျဖစ္ တရားေသမွတ္ယူထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ဟန္ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔တြင္ ဒီမိုကေရစီကို ထံုးလိုေမႊေရလိုေႏွာက္ထားသည့္ ပံုစံမ်ိဳး ဖမ္းႏိုင္သည့္ စြမ္းရည္ရွိၾကသည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီဆန္သည္၊ မဆန္သည္။ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုေရးသားခြင့္၊ ခိုင္မာေတာင့္တင္းေသာ အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ တရားဥပေဒ စည္းမ်ည္းစည္းကမ္း၊ လြတ္လပ္မွ်တပြင့္လင္းေသာ မဲေရတြက္သည့္စနစ္မ်ား ရွိသည္၊ မရွိသည္ အသာထား။ ဒီမိုကေရစီမ ပါလွ်င္ လူရာမဝင္သည့္ေခတ္ႀကီး ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား၊ မဲရံုမ်ား မၾကာခဏ ဖန္တီးေပးၾကျခင္းျဖစ္သည္။ အက်ိဳးဆက္က ဘာျဖစ္မည္နည္း။ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားမွ ျပည္သူမ်ား ကိုယ္လိုခ်င္ေသာေခါင္းေဆာင္ ကိုယ္ေရြးလို႔မရသည့္ အျဖစ္မ်ိဳးႏွင့္ႀကံဳေတြ႕ရၿပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ ပဋိပကၡမ်ား၊ မေျပ လည္မႈမ်ားျဖင့္သာ သံသရာလည္ၾကရသည္ကိုေတြ႔ရသည္။
အဆိုပါသံသရာကို စာေရးသူ ကိုလီယာက “ဒီမိုကေရစီ ေရလိုက္လြဲ ႏိုင္ငံေရး အဆိုးေက်ာ့သံသရာ” ဟု တင္စားေခၚဆိုသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ အဆိုပါ ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားက ဒီမိုကေရစီ သေဘာတရားကို အမွန္တကယ္နားလည္ သေဘာေပါက္ေသာ္လည္း အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္ကမၻာဟူ ေသာ အမွတ္တံဆိပ္ကပ္ေနေသာေၾကာင့္ ျပည္သူႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္အစိုးရအၾကား စစ္မွန္ေသာေပါင္းစည္းမႈ မဖန္တီးႏိုင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ပြဲႏွင့္ မဲရံုဟူ ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားက ရွိၿမဲရွိေန ဆဲပင္။ “တိိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္သည့္ ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား၊ အျပန္အလွန္ ထိန္းညႇိႏိုင္ေသာစနစ္မ်ား၊ သဘာဝ သံယံဇာတရင္းျမစ္မ်ား ကိုကာကြယ္ႏိုင္သည့္ အစီအမံမ်ား မရွိေလ၊ အစိုးရႏွင့္ ျပည္သူအၾကား ကြာဟမႈႀကီးမားေလသာျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးဇာတ္ခံုေပၚတက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈဟူသည္ ေသေရးရွင္ေရးတမွ်ျဖစ္သည့္ ရုန္းကန္မႈမ်ိဳးျဖစ္လာသည္” ဟု စာေရးသူက ေကာက္ေၾကာင္းဆြဲသည္။ ကိုလီယာ၏ သုေတသနျပဳလုပ္ခ်က္အရ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥသည္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအတြက္ ပဋိပကၡေျပလည္ေစမည့္ ထြက္ေပါက္တစ္ခုအသြင္ မေဆာင္ဘဲ ရန္ၿငိဳးမီးပြား တစ္ခုသဖြယ္ျဖစ္ ေနသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူလူထု၏ လူမႈစီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းမွ လြတ္ေျမာက္ရာ လမ္းတစ္ခုျဖစ္ရမည့္အစား အံုၾကြမႈမ်ားႏွင့့္္ ရန္မီးစမ်ားကို ေလာင္စာေကြ်း ေနသည့္ အင္ဂ်င္တစ္ခုသဖြယ္ျဖစ္ ေနသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေသာ ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားကိုႀကည့္ပါ။ ဥပမာ – ကြန္ျမဴနစ္စနစ္လြန္ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ား၊ ပါကစၥတန္အပါအဝင္ အရွႏိုင္ငံမ်ား၌ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ျပည္တြင္ေရး မတည္ၿငိမ္မႈတို႔မွာ တစ္လွည့္စီျဖစ္ပြားေနပါသည္။
“ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ပြဲ ၿပီးသည္ႏွင့္ ဆူပူအံုၾကြမႈျဖစ္၊ ဆူပူအံုၾကြမႈၿပီးသည္ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ျပန္လုပ္” ဟု စာေရးသူ ကိုလီယာက ရႈပ္ေထြးလြန္းေသာ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး ပဋိပကၡ အခန္းတြင္ ဖြင့္ဆိုသည္။ ေျခာက္လွန္႔မႈ၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတို႔ေအာက္တြင္ ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ေအာင္ ျမင္စြာ ၿပီးဆံုးသြားေသာ မဲရံုမ်ားကို ၾကည့္ရသည္မွာ ဒီမိုကေရစီကို ျမည္းေနသည့္ အလားထင္မွတ္ရသည္ဟု စာေရးသူက ရုရွားအပါအဝင္ ကြန္ျမဴနစ္လြန္ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားကို ခိုင္းႏိႈင္းေရးသားသည္။ ရလဒ္က အဘယ္နည္း။
အျမည္းဆိုမွေတာ့ အမွန္တကယ္စားသံုးခြင့္ မည္သို႔မွ် မရွိႏိုင္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တြဲမွာ အရည္ အေသြးညံ့ဖ်င္းေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအစိုးရမ်ားသာ ဥမွအေကာင္ေပါက္လာေလေတာ့သည္။ မဲဆြယ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ကိုလီယာက ႏိုင္္ငံေရးသမားမ်ားကို ေကာင္းေကာင္း တြယ္ထား ေသးသည္။ “ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ ေပးတဲ့ကတိသစၥာ၊ ဘယ္ေတာ့မွ မယံုရပါ” ဟုခပ္ျပတ္ျပတ္ ေဝ ဖန္သည္။ အျမည္းေကြ်းေသာစနစ္ ထြန္းကားသည့္ ဝန္းက်င္တြင္ျပဳလုပ္ေသာ မဲဆြယ္မႈမ်ားမွ မက္လံုးမ်ားသာ ထြက္ေပၚသည္ကမ်ားပါသည္။ အစပထမပိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူ႔အတြက္ ဟု မည္မွ်ပင္ဆိုေလေသာ္ျငား ေနာက္ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးသမားအခ်င္းခ်င္း၊ ပါတီအခ်င္းခ်င္း အားၿပိဳင္မႈ ကိုသာ ဦးတည္ၾကေတာ့သည္။ လူမ်ိဳးစံု ဘာသာစံု ေရာေထြးေနထိုင္လ်က္ရွိေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားအေပၚ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ မျပဳျခင္းဟူေသာ ကိစၥမွာ လြန္ စြာအေရးႀကီးသည္။ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားသည္ တိုင္းရင္းသာလူနည္းစု (Ethnic Minority) မ်ား၏ အခြင့္အေရး ႏွင့္ပတ္သက္၍ မက္လံုးေပးစည္းရံုးႏိုင္မႈ စြမ္းရည္လြန္စြာနည္းပါသည္ဟု ကိုလီယာက ဆိုၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား အေၾကာင္းကို ေအာက္ပါအတိုင္းရွင္း ျပသည္။
“အကယ္၍ေရြးေကာက္ပြဲ တစ္ခုတြင္ မဲေပးသူမ်ားကသာ ပါတီစြဲ၊ အစိုးရစြဲမရွိဘဲ လူမ်ိဳးေရး၊ အမ်ိဳး သားေရး သစၥာရွိမႈဟူေသာစိတ္ျဖင္ မဲေပးၾကပါက ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ မက္လံုးေပးမႈမွာ ပို၍ပင္ မရွိသေလာက္ျဖစ္လာေပလိမ့္မည္။ မဲေပးသူမ်ား မဲရံုတြင္ စုေဝးၾကရံုသက္သက္ျဖင့္ ဒီမိုကေရစီရွိသည္ဟူေသာ သေဘာကို သက္ေရာက္သြားေပလိမ့္မည္။ ေရြးေကာက္ပြဲတိုင္းလိုလို အမ်ိဳးသားေရးလကၡာ ကိစၥက လြန္စြာလႊမ္းမိုးထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ထိုကိစၥေၾကာင့္ပင္ မဲေပးမႈဟူသည္ အမ်ိဳးသားေရး သေဘာထားထုတ္ေဖာ္သည့္ ပြဲတစ္ခု အသြင္ေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ အရွင္းဆံုးေျပာရလွ်င္ မဲေပးမႈသည္ ေဘာလံုးသမားမ်ား မိမိဘယ္အသင္းက ျဖစ္သည္ကို အသင္းဝတ္စံုဝတ္ျပသည့္ ပံုစံမ်ိဳးျဖစ္ေနသည္။ တိုင္းျပည္အတြက္ စြမ္းေဆာင္ရည္ရွိေသာ အစိုးရတစ္ခု ထြက္ေပၚေရးအတြက္ မဲေပးေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟူေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ေပ်ာက္ ေနသည့္ သေဘာသို႔သက္ေရာက္ေနသည္။ အျခားတစ္ဖက္ကိုၾကည့္လွ်င္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားျပဳလုပ္သည့္ ႏိုင္ငံ ၁၀ ႏိုင္ငံတြင္ ကိုးႏိုင္ငံေလာက္မွာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း သတင္းေဖာ္ျပ ေရးသာႏိုင္ေသာ မီဒီယာအခန္းက႑ ေပ်ာက္ေနၾကသည္က မ်ားသည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားမွာ မိမိတို႔ မဲေပးမည့္ပါတီမွ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား ဘယ္ေလာက္ေကာင္းသည္၊ ဆိုးသည္ကို ဂဃဏန သိခြင့္မရွိၾကေပ” အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားကို ကိုလီယာက “ေအာက္ဆံုးက ဘီလ်ံမ်ား” ဟု ေခၚဆိုသည္။ ဆင္းရဲၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေနာက္က်ေသာ တတိယကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။
တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုကိစၥ၊ လူမ်ိဳးေရးကိစၥ ႏွင့္ဆက္ႏႊယ္ေသာ ပဋိပကၡမ်ားေျပလည္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား လုပ္ေဆာင္ရမည္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ အမ်ိဳးသားေရးစရိုက္လကၡာဏာကို တစ္တိုင္းျပည္လံုး၏ အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာေနရာသို႔ အစားထိုး ထည့္သြင္းၿပီး ဒီမိုကေရစီကို ေဖာ္ေဆာင္သြားရန္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔အတြက္ လူမ်ိဳးစံု၊ ဘာသာစံု စုေဝးေနထိုင္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ လိုအပ္သည္မွာ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရးစရိုက္လကၡဏာ တည္ေဆာက္ေရးကို တစ္ေျပးညီ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္သည့္ အျမင္ရွိေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ား ခြဲထြက္ေရးေတာင္းဆိုမႈ၊ လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္မႈ၊ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားမႈ ႏွင့္ ဂ်ီႏိုဆိုက္ေခၚ လူမ်ိဳးျဖဳတ္ သတ္ျဖတ္္မႈတို႔မွာ ဆိုခဲ့ပါ အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာကို ေကာင္းစြာတည္ေဆာက္ ထားသိုႏိုင္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား မရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္စာ ေရးသူ၏ သုေတသနျပဳခ်က္တစ္ရပ္ကိုလည္း စိတ္ဝင္စား ဖြယ္ေတြ႔ရသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲ – စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းပိုက္မႈ တစ္လွည့္စီီျဖစ္ေပၚေနျခင္းအေပၚ သုေတသနျပဳလုပ္ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ အစိုးရမ်ားတြင္ တာဝန္ခံမႈ မရွိခဲ့ပါက ေရြးေကာက္ပြဲမဲဆြယ္မႈ၊ မဲေရတြက္မႈတို႔မွာ မည္သို႔မွ် ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းတက် ျဖစ္လာမည္မဟုတ္ ဟုဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခုအခါ အေနာက္ကမၻာႏိုင္ငံမ်ားက လြပ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈမရွိေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းပိုက္မႈ ျပဳလုပ္ျခင္းကို လက္သင့္ခံမည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာလာျခင္းျဖစ္သည္ ဟု စစ္တပ္ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ အခန္းတြင္ စာေရးသူ ကေဖာ္ျပထားသည္။ ဤသို႔ေသာ အေျခအေနက တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ အဓိပၸာယ္ျပည့္ဝေသာ မဲေပး သည့္စနစ္ လုပ္ေပးႏိုင္ေအာင္ မက္လံုးတစ္ခုျဖစ္လာႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းပိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေသြးထြက္သံယိုမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာႏိုင္သည္ကို သတိျပဳသင့္သည္။ ဆူဒန္ႏိုင္ငံ၊ ဒါဖာေဒသ မွ လူမ်ိဳးျဖဳတ္သတ္ျဖတ္မႈမ်ားသည္ အာဏာသိမ္းပိုက္မႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးျဖစ္ဟု စာေရးသူက ဥပမာေပးထားပါသည္။
နိဂံုးခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရလွ်င္ ကိုလီယာ၏ ယခုေနာက္ဆံုးထြက္ေသာစာအုပ္မွာ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး၊ စစ္ေရး၊ လူမ်ိဳးစုအေရး၊ ဒီမိုကေရစီအေရးတို႔ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စူးရွထက္ျမက္ေသာ အေတြးအျမင္မ်ားပါ ရွိသည္။ အမ်ိဳးသားေရး၊ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပိုင္စိုးေရးႏွင့္ စစ္ေရးအင္ အားဟူေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားက ၂၁ ရာစု ကမၻာ့ႏိုင္ငံအမ်ားစု၏ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ေသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို မည္မွ်အတိုင္းအတာအထိ ယိုင္နဲ႔ေအာင္လုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္ကို ေကာင္းစြာေတြ႔ျမင္ရပါသည္။ ဒီမိုကေရစီကို အျမည္းသေဘာထက္ ပို၍ခံစားခြင့္ ရရွိႏိုင္ေရးမွာ စစ္ပြဲမ်ား၊ ေသနတ္မ်ားႏွင့္ မဲျပားမ်ားၾကားတြင္သာ ရွာရလိမ့္မည္ဟု စာေရးသူ ကိုလီယာက နိဂံုးခ်ဳပ္ထားပါသည္။
ေဖခင္ (ကေလာ)
Ref: Wars, Guns and Votes by Paul Collier
(ေဖခင္ (ကေလာ) သည္ ႏိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ၊ ေဒသတြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာေရးရာမ်ားအေၾကာင္း သံုးသပ္ေရးသားေနသည့္ လူငယ္ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ေယာက္ျဖစ္သည္။)
ေဖခင္ (ကေလာ)
“သင္ေကာင္းလွ်င္ကြ်ႏု္ပ္မဆိုးပါ”။ “သင္ေကာင္းေကာင္း၊ မေကာင္းေကာင္း ကြ်ႏု္ပ္ေကာင္းပါမည္” ဟူ သည္ႏွင့္ “သူတို႔ႏွင့္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔”ဟူေသာ ေလာ့ဂ်စ္ပါသည့္လူမႈဆက္ဆံေရးအယူအဆ မ်ားကို မၾကာခဏဆိုသလို မီဒီယာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပလာသည္ကိုေတြ႕ရပါသည္။ ႏွစ္ခုစလံုးစိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းသည္။
“သင္ေကာင္းလွ်င္ ကြ်ႏု္ပ္မဆိုးပါ”ဟူသည္ႏွင့္ “သင္ေကာင္းေကာင္း မေကာင္းေကာင္း ကြ်ႏု္ပ္ေကာင္းပါသည္”ဟူသည့္ ေလာဂ်စ္အေၾကာင္းကို မေဆြးေႏြးမီ ႏိုင္ငံ၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ မီဒီယာမ်ား၏အခန္းက႑ကို အက်ဥ္းခ်ံဳးေျပာလိုပါသည္။ စာဖတ္သူမ်ား သိႏွင့္ၿပီးသည့္အတိုင္း မီဒီယာဟူသည္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခု၊ ႏိုင္ငံတစ္ခု၏ စတုတၳမ႑ိဳင္ျဖစ္သည္။ လိုရင္းတိုရွင္း ေျပာပါက ေစာင့္ၾကည့္သူ (Watchdog) ျဖစ္သည္။ လြဲေခ်ာ္မႈမ်ား၊ တရားမမွ်တမႈမ်ားႏွင့္ ထူးျခားမႈမ်ားရွိလွ်င္ ေဖာ္ထုတ္မည္။ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၊ အျဖစ္သနစ္မ်ားကို ေရးသားတင္ျပဟန္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေရးသားျပမည္။ ဤသည္ကို သတင္းေပးပို႔မႈ (Reporting Process) ျဖစ္စဥ္ဟုဆိုႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္တစ္ဆင့္တက္၍ ေျပာမည္ဆိုပါက မီဒီယာတြင္ရွိေသာ အယ္ဒီတာမ်ားႏွင့္ သတင္းေထာက္မ်ား (သတင္းစာဆရာမ်ား) က အဆိုပါအျဖစ္သနစ္မ်ားကို သံုးသပ္ခ်က္၊ ေဝဖန္ခ်က္(ေခါင္းႀကီး) စသည္ျဖင့္ ေရးမည္။ ေဟာကိန္းမ်ားလည္း ပါေကာင္းပါလာႏိုင္ပါသည္။ ဤ ေနရာတြင္ သတိထားစရာရွိလာသည္ဟု ကြ်န္ေတာ္ထင္သည္။ သတင္းေပးပို႔မႈ ျဖစ္စဥ္မွာ အရွိ ကိုအရွိအတိုင္း တင္ျပေရးသားမႈျဖစ္သည့္အတြက္ သတင္းေပးပို႔သူ ရီပိုတာ (သိုု႔) သတင္းသမားက ေရးသားေသာ သတင္းအခ်က္အလက္ တိက်မွန္ကန္မႈ၊ က်င့္ဝတ္ႏွင့္ကိုက္ညီမႈသာ လိုအပ္သည္။ Tell it, as it is ျဖစ္ ရန္သာအေရးႀကီးသည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါ သတင္းျဖစ္စဥ္ (သို႔) ျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို သံုးသပ္ခ်က္ႏွင့္ ေဝဖန္ခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပဳလုပ္မႈမ်ားကို ဖတ္ရႈရာတြင္လည္းေကာင္း သတိထားသင့္ေသာ ကိစၥတခ်ိဳ႕ပါရွိလာပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္သည္ ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္ေလာကတြင္ ဂုရုတစ္ဦးမဟုတ္သလို ဝါရင့္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးလည္းမဟုတ္ပါ။ ဆယ္ႏွစ္ပင္မျပည့္ေသးေသာ အေတြ႕အႀကံဳကိုအေျခခံၿပီး ကြ်န္ေတာ့္အျမင္ကိုေျပာရလွ်င္ ႏိုင္ငံတစ္ခု၏ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးအစရွိသည္တို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ပဋိပကၡမ်ားကို သတင္းစာဆရာက ေဝဖန္သံုးသပ္ခ်က္ေပးရာတြင္ ျဖစ္ရမည္ဟူသည္ထက္ ျဖစ္သင့္သည္ဟူသည္ကို သာဦးစားေပးသင့္သည္။ လုပ္ရမည္ထက္ လုပ္သင့္သည္ကိုသာ ေျပာဆိုေရးသားျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သင့္ပါသည္။
သတင္းစာဆရာ (ဂ်ာနယ္လစ္) မ်ား၏ အမ်ားႏွင့္မတူေသာအခ်က္မွာလည္း ပဋိပကၡတစ္ခု၊ သတင္းျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို တတိယလူရႈေထာင့္ (Third Person) အေနျဖင့္ရႈျမင္ႏိုင္မႈ၊ တစ္နည္း Bird Eye’s View ေခၚ အျဖစ္သနစ္တစ္ခုကို အေပၚမွ လံုးေစ့ပတ္ေစ့ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ေအာင္ျပဳလုပ္ႏိုင္မႈပင္ျဖစ္ ရာ ၄င္းတို႔၏ေရးသားမႈမ်ားမွာလည္း တတိယလူတစ္ဦး၏အျမင္မ်ိဳးသာ ျဖစ္သင့္ၿပီး ယင္းတို႔အား စာဖတ္သူမ်ားက တတိယလူအျဖစ္သာ ရႈျမင္သင့္သည္။ သတင္းစာဆရာမ်ားကို Third Line Third Force ဟုဆို၍ရသည္။သို႔ေသာ္ ယေန႔ႏိုင္ငံေရးေလာကတြင္ေျပာဆိုေန ၾကေသာ Third Line Third Force သမားမ်ားမဟုတ္ပါ။ လြန္စြာသတိထား သင့္ေသာအခ်က္မွာ ႏိုင္ငံေရးတြင္ Pro ႏွင့္ Anti အစရွိသည့္ ဘက္မ်ားအေၾကာင္း ေရးသားမိေသာေၾကာင့္ သတင္းစာဆရာမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအျဖစ္ မရႈျမင္မိေရးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးသမားအလုပ္ထက္ ႏိုင္ငံ့အေရးကို စိတ္ဝင္တစားလုပ္ကိုင္ေနသည္ဟု ဆိုလွ်င္ရပါသည္။
ကြ်န္ေတာ့္အျမင္ေျပာပါက သတင္းစာဆရာမ်ားသည္ Troubleshooter မ်ားမဟုတ္ပါ။ Troubleshooter မ်ား မွ်မွ်တတ Troubleshoot လုပ္ရန္ေခ်ာင္းဟန္႔သံ ေပးေနသူမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ယေန႔စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚတြင္ ေဝဖန္သံုးသပ္ခ်က္ ေဆာင္းပါးေရးသားသူ၊ ေရးသားမႈမ်ား ႏွင့္ဆက္စပ္ၿပီး အျပန္အလွန္ေဝဖန္ ပံုေဖာ္၊ တံဆိပ္ကပ္ၾကျခင္းမ်ားကို ဖတ္ရႈမိသည့္အခါတိုင္း ကြ်န္ေတာ္ၾကည့္ဖူးေသာ ကာတြန္းကားေလးတစ္ကားကို အမွတ္ရမိသြားပါသည္။ ထိုကာတြန္းကား၏ အမည္မွာ Finding Nemo ျဖစ္သည္။ စာဖတ္သူမ်ားလည္း ၾကည့္ရႈဖူးပါလိမ့္မည္။ ထိုဇာတ္ကားထဲတြင္ ေခါင္းေဆာင္ဇာတ္လိုက္ နီမိုအပါအဝင္ အျခားေသာ ငါးကေလးမ်ားသည္ ငါးဖမ္းပိုက္ကြန္ႀကီးတစ္ခုထဲသို႔ ေရာက္သြားၾကသည္။ ပိုက္ကြန္ထဲ ေရာက္သြားေသာေၾကာင့္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ပိုမိုနီးကပ္သြားသည္။ အေနအထားတစ္ခုထဲသို႔ ေရာက္သြားသည့္ငါးကေလးမ်ား၏ ကံၾကမၼာမွာလည္း တူသြားသည္။ သို႔ေသာ္ငါးကေလးမ်ားမွာ ပိုက္ကြန္ထဲမွ မည္သို႔မည္ပံုရုန္း ထြက္မည္ကို မစဥ္းစားဘဲ အခ်င္းခ်င္း တြန္းၾက၊ တိုက္ၾကသည္။ ခိုက္ရန္ျဖစ္ၾကသည္။ ဤတြင္ ေခါင္းေဆာင္ငါးကေလးနီမိုက ငါးမ်ားအားလံုး အင္အားစုစည္းၿပီး သမုဒၵရာၾကမ္းျပင္ဘက္သို႔ ထိုး ဆင္းပါက ငါးဖမ္းေလွပါပါလာၿပီး အသက္ေဘးမွ လြတ္ေျမာက္လိမ့္မည္ဟု အႀကံေပးေတာ့မွ အားလံုးသေဘာေပါက္ကာ အက်ပ္အတည္းမွ လြတ္ေျမာက္သြားၾကေတာ့သည္။ လြန္စြာေကာင္းေသာ ဇာတ္ကားေလးတစ္ကားျဖစ္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္၏ ဆိုလိုရင္းကိုစာဖတ္သူမ်ား ေကာင္းစြာ နားလည္သေဘာေပါက္ၾကလိမ့္ဟု ထင္ပါသည္။ ဆက္၍အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုရန္ပင္လိုမည္မထင္ပါ။
“သင္ေကာင္းလွ်င္ ကြ်ႏု္ပ္မဆိုးပါ”။ “သင္ေကာင္းေကာင္း မေကာင္းေကာင္း ကြ်ႏု္ပ္ေကာင္းပါမည္”ဟူေသာ ကိစၥမွာ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ရသည့္ ကိစၥျဖစ္ပါသည္။ ဘက္ႏွစ္ဘက္ သို႔မဟုတ္ အုပ္စုႏွစ္စုရွိမည္။ သာမန္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းဆက္ဆံေရးမ်ိဳး ထူေထာင္ရန္ကိစၥျဖစ္ပါက “သင္ေကာင္းေကာင္း မေကာင္းေကာင္း ကြ်ႏု္ပ္ေကာင္းပါမည္”ဟူေသာ သေဘာမ်ိဳးထားႏိုင္လွ်င္ အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈအျမန္ဆံုးထြက္ ေပၚလာႏိုင္သည္။ မဟာဗ်ဴဟာ သို႔မဟုတ္ ပါဝါယွဥ္ၿပိဳင္ရသည့္ဆက္ဆံ ေရးမ်ိဳးျဖစ္ပါက “ကြ်ႏု္ပ္က ေကာင္းပါ မည္၊ ရလဒ္သည္ သင္၏ တံု႕ျပန္မႈ အေပၚတြင္သာမူတည္သည္” ဟူသည့္ သေဘာမ်ိဳးျဖစ္သင့္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ကြ်ႏု္ပ္ဘက္က စ၍အျပဳသေဘာေဆာင္ သည့္လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား၊ အသိအမွတ္ ျပဳမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရန္ဆႏၵရွိသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ မိတ္ေဆြအျဖစ္လက္ ဆြဲႏႈတ္ဆက္ရန္ ကမ္းလွမ္းမည့္သူမွာ ကြ်ႏု္ပ္ျဖစ္သည္။ ကမ္းေသာလက္ကို လွမ္းယူျခင္း၊ မယူျခင္းက သင့္၏အလုပ္ ျဖစ္သည္ဟူေသာ သေဘာမ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။
အေရးႀကီးသည္မွာ ဘက္ႏွစ္ဘက္စလံုးသည္ ျပင္ညီကြင္းတစ္ခုေပၚ သို႔ေရာက္ရွိထားရန္ လိုအပ္သည္။ တစ္ဖက္က အေပၚစည္း၊ တစ္ဖက္က ေအာက္စည္းျဖစ္ေနလွ်င္ မည္သို႔ေသာ ယံုၾကည္မႈမ်ားကိုမွ တည္ေဆာက္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။ စာဖတ္သူမ်ားစိတ္ကူးျဖင့္ ပံုေဖာ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါသည္။ ေလွကားထိပ္တြင္ရပ္ေနသူႏွင့္ ေလွကားေအာက္ တြင္ရပ္ေနသူႏွစ္ဦး လက္ဆြဲႏႈတ္ရန္မွာ စိတ္ကူးယဥ္သက္သက္သာျဖစ္သည္။ တစ္ေယာက္က အေပၚတက္လွ်င္တက္၊ သို႔မဟုတ္တစ္ေယာက္က ေအာက္ကိုလာလွ်င္လာပါမွ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္မႈ ျပဳႏိုင္ေရး၊ မျပဳႏိုင္ေရးကို စဥ္းစားႏိုင္ပါမည္။ တတိယလူ ရႈေထာင့္မွၾကည့္တတ္ေသာ သတင္းစာဆရာမ်ားမွာ၏ တာဝန္မွာ မည္သူ အေပၚတက္ရမည္၊ မည္သူေအာက္ဆင္းရမည္ဟု ၾကားဝင္ Troubleshooting လုပ္ရန္မဟုတ္ပါ။ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္မႈ ျဖစ္ေပၚလာေရးႏွင့္ ရရွိထားသည့္အေနအထားမ်ား၊ ရရွိလာ ေသာ ရလဒ္ (အက်ိဳးဆက္မ်ား) မွ်တမႈ ရွိ၊ မရွိကို ေခ်ာင္းဟန္႔ေပးေရးျဖစ္ပါသည္။ ေခ်ာင္းဟန္႔သူမ်ား မွ်တမႈရွိ၊ မရွိကိုမူ စာဖတ္သူမ်ားက Feedback ေပး ကာ Evaluation လုပ္ၾကပါလိမ့္မည္။ ဤသည္မွာ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ Check and Balance သေဘာပင္ျဖစ္သည္ဟု ကြ်န္ ေတာ္လက္ခံထားပါသည္။
ေဖခင္ (ကေလာ)
--
Subscribe to:
Posts (Atom)