Aung San Suu Kyi, Burma's freed democracy leader, maintained her determination to return to her normal life when she prayed with her youngest son at the country's holiest Buddhist site, the place where her political career began.
Aung San Suu Kyi last saw Kim Aris in December 2000 Photo: EPA
By Ian MacKinnon in Bangkok 2:17PM GMT 24 Nov 2010
Kim Aris, 33, who lives in Britain, and his Nobel laureate mother paid homage Rangoon's gold-domed Shwedagon Pagoda, in the corners linked to the days on which they were born.
Then the pair, wearing traditional Burmese garb, gave flowers as an offering and ritually poured water over the statues. Asked what she prayed for, she laughed and replied: "I cannot reveal it. Otherwise, my wishes might not be fulfilled."
Ms Suu Kyi, 65, was reunited with her son after a decade when he flew into Rangoon on Tuesday after he was finally being granted a visa following a three-week wait in the neighbouring Thai capital.
Related Articles
*Trial of Aung San Suu Kyi begins amid lockdown
24 Nov 2010
*Aung San Suu Kyi: timeline
24 Nov 2010
*Aung San Suu Kyi to make emotional trip to greet son for first time in a decade
24 Nov 2010
*John Simpson on Burma's democracy leader Aung San Suu Kyi
24 Nov 2010
*Aung San Suu Kyi to fight for political prisoners
24 Nov 2010
*Aung San Suu Kyi strikes the right note in Burma
24 Nov 2010
She was freed from seven years' house arrest ten days earlier and met Mr Aris at the airport, where he pulled off his over-shirt to reveal a tattoo of the symbol of Ms Suu Kyi's now dissolved National League for Democracy party.
The return to Shwedagon was symbolic in other ways. It was the site where in 1988 she gave her first big speech calling for democracy in the country ruled by the military for 48 years.
It was also the focal point where monks gathered during the so-called "Saffron Revolution" in 2007, which was also ruthlessly put down by the military.
http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/burmamyanmar/8157014/Aung-San-Suu-Kyi-visits-site-where-political-career-began.html
Wednesday, 24 November 2010
ေရေႏြးႀကမ္း၀ိုင္း
ျမန္မာျပည္သူအမ်ားအျပား ေမွ်ာ္လင့္ေနေသာ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ (၀ါ)ျပည္သူ ့ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား ၏ မတရားဖမ္းဆီးခံထားရျခင္း မွ ျပန္လည္လွြတ္ေပးျခင္းခံရပီေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဒီမိုကေရစီေရးဆိုင္ရာလႈပ္ရွားမႈ ့မ်ား ျပန္လည္ အသက္၀င္လာခဲ ့သည္။ ထို ့အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရးေဆာင္ရြက္ေနသည္ ့ ျပည္တြင္း ျပည္ပရွိ အဖြဲ ့အစည္းမ်ား၊ သတင္းစာနယ္ဇင္းမ်ား၊လူပုဂၢိဴလ္မ်ား နွင္ ့ အေျခခံျပည္သူမ်ားသည္ လည္း အင္တိုက္အားတိုက္ ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ဆႏၵသေဘာမ်ားထုတ္ေဖၚျပသလွ်က္ရွိေပသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံ ၏ အတိတ္သမိုင္း နိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္မ်ားကို ရႈ ့ေဒါင့္ေပါင္းစံု မွ ျပန္လည္ေလ့လာႀကည္ ့လွ်င္ တိက်ေသာအေျဖတခု ရရွိရန္အခက္အခဲးမ်ားစြာေတြ ့ရွိနိုင္သည္။ လြတ္လပ္ေရး ရယူရန္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ႏွင့္ စတင္ခ်ဳပ္ဆိုခဲေသာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ မွစရ၍ ယေန ့ရင္ဆိုင္ေနရေသာ နိုင္ငံေရးအခင္း အက်င္းအထိ က်ေနာ္ အေနနွင္ ့ အမွားအမွန္ကို အတိအက်မေျပာနိုင္ေသာ အေျခအေနတြင္ ရွိသည္ဟု
ရိုးစားစြာ၀န္ခံလိုေပသည္။ အေႀကာင္းအာျဖင္ ့ စစ္အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္ကြယ္လြန္ သြားခဲ ့သည္တိုင္ ၎ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ကိုယ္တိုင္ ုစာေပ အကၡရာမတင္ခဲ ့ျခင္း နွင္ ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးနုေရးသားခဲသည္ ့ စေနသား စာအုပ္တအုပ္ထဲ နွင္ ့ အာဏာသိမ္းခံရျခင္း အေႀကာင္းအ၇ာတို ့ ျပည္ ့စံုခိုင္လံုသည္ ဟုက်ေနာ္မထင္ပါ။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ နို၀င္ဘာလ (ရ) ရက္ေန ့ တြင္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား ၏ လမ္းျပေျမပံု ပါ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ျဖစ္သည္ ့ ေရြးေကါက္ပြဲအားက်င္းပ ပီးစီးခဲ့ပီျဖစ္သည္။ ေရြးေကါက္ပြဲ မက်င္းပမွီ နွင့္ က်င္းပပီးစီခဲ ့ေသာ အေျခမေနမ်ား အေပၚေလ လာသံုးသတ္လွ်င္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ ၎တို ့အလိုက်တဖက္သတ္လုပ္ေဆာင္ သြားသည္ကိုထင္ရွားစြာ ေတြ ့ျမင္နိုင္သည္။
ဤလုပ္ေဆာင္ခ်က္ ၏အေျဖမွာ အမ်ားသိရွိပီျဖစ္သည့္ အတိုင္း စစ္္အာဏာရွင္မ်ား အာဏာလက္လြတ္မခံနိုင္ ၍လုပ္ေဆာင္ျခင္း
သာျဖစ္သည္ဟု က်ေနာ္အေနနွင္ ့ေယဘူယသံုးသတ္ခ်င္ပါတယ္။ ေရြးေကါက္ခံရေသာ အရပ္သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ား နွင္ ့စပ္လွ်င္းပီက်ေနာ္ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြ ရွိလာပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္ခံေသာ သူတို ့အေပၚ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ အဘယ္ေႀကာင္ ့ႀကိုတင္မဲ မသမာမႈ ့ျပဳလုပ္၍ ရႈံးနိုမ့္ေအာင္ မလုပ္ေဆာင္ခဲ ့သနည္းပင္ျဖစ္သည္။ အစိုးရအဖြဲ ့တြင္ အရပ္သားမ်ားပါ၀င္သည္ကိုျပခ်င္၍လား၊ေရြးေကါက္ခံရသူမ်ားအား စစ္အာဏာရွင္တို ့မွလိုသလိုႀကိဳးကိုင္ နိုင္မည္ ့သူမ်ားအား အစိုးရအဖြဲ ့တြင္ပါ၀င္ခြင္ ့ေပးျခင္းလား၊နိုင္ငံေရး ႏွင္ ့ တိုင္းရင္းသားေရး ရာအပိုင္းတို ့တြင္ နာမည္ရွိသူမ်ား ေရြးေကါက္ပြဲ၀င္ေသာ္လဲ တဦးတေယာက္ မွ အေရြးမခံရျခင္း တို ့သည္က်ေနာ္ ၏ မရွင္းမလင္းရွိေသာ ျပႆနာပင္ျဖစ္သည္။
ပါလီမာန္ဒီမိုကေရစီစနစ္က်င္ ့သံုးေသာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု အဘယ္ေႀကာင့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ဦးေန၀င္းအား အိမ္ေစာင့္အစိုးရအျဖစ္
ယာယီလဲြေျပာင္းေပးခဲ့သနည္း၊ ထို ့ေနာက္ စစ္အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္မွ အာဏာထပ္မာန္သိမ္းခဲ့သနည္း၊ ၎၏လက္ထက္တြင္
ျမန္မာနိုင္ငံ ၌္ ဆိုလ္ရွယ္လစ္စနစ္က်င္ ့သံုးပီ တစ္နိုင္ငံလံုးခ်ံဴခ်ံဴက် ဆင္းရဲခဲ ့ရသျဖင့္ တိုင္းျပည္ခ်စ္၍ ျပည္သူမ်က္ႏွာႀကည္ ့ေသာ
ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ား မွ ဦးေဆာင္၍ ၁၉၈၈ ျပည္သူ ့အေရးေတာ္ပံု တရပ္ျဖင္ ့ အာဏာရွင္ဦးေန၀င္းအား ျဖဳတ္ခ်နိုင္ခဲ့သည္။ သို ့ေသာ္ ဦးေန၀င္းသည္ ေနာက္ကြယ္မွ ျပည္သူ ့အေရးေတာ္ပံုႀကီးအား အႀကမ္းဖက္ျဖိဳခြင္းျခင္း နွင္ရုပ္ျပ စစ္ေခါင္းေဆာင္ဦးေစာေမာင္ အား ေနာက္ကြယ္မွ ညြန္ႀကားႀကိုးကိုင္ခဲ ့သည္။ စစ္အာဏာရွင္ အုပ္စုအတြင္း လက္ေျပာင္းလက္လြဲလုပ္၍ ယေန ့စစ္အာဏာရွင္ ဦးသန္းေရြွ လက္ထဲတြင္ တိုင္းျပည္အာဏာရွိေနခဲ ့သည္။
၁၉၈၈ ခုနွစ္ စက္တင္ဘာလ (၁၈) ရက္ေန ့ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ အႀကမ္းဖက္ျဖိုခြင္းခဲ ့ျခင္း၊လူထူအံုႀကြမႈ ့အပီ ၌ အဘယ္ေႀကာင့္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ ပါတီေထာင္ေစျခင္း၊ေရြးေကါက္ပြဲက်င္းပေပးျခင္း၊ နယ္စပ္သို ့ထြက္ခါြပီ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး လုပ္ေဆာင္ရန္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားအား ျပန္လာရန္လိုက္လံေခၚဆိုျခင္း၊ နယ္စပ္ေဒသ
တေလွ်ာက္ရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းမ်ား အေနနွင္ ့အေရးေတာ္ပံုႀကီး ႏွင္ ့အတူပါ၀င္ဆင္ႏြဲးမႈ
မျပဳျခင္း၊ နယ္စပ္ေဒသတတြင္ လူမ်ိဳးစုအခ်င္းခ်င္းတိုက္ပြဲဆင္ႏြဲေနျခင္း၊ ၎တို ့ နွင္ ့လက္တြဲတိုက္ပြဲ ၀င္ရန္ေရာက္လာေသာသူမ်ား
နွင္ ့အတူ ေတာ္လွန္စစ္ကို အေစာတလွ်င္ မျပဳလုပ္ရျခင္း၊၊ ၁၉၉၀ ခုနွစ္တြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ မွ ၈၂.၇ ျဖင္ ့အျပတ္အသတ္ေရြးေကါက္ပြဲတြင္ အနိုင္ရေသာ္လဲ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ အာဏာလြဲေျပာင္း မေပးျခင္း၊ အနိုင္ရပါတီ မွ စစ္အာဏာရွင္ တို ့အား ေျဗာင္က်က် အာဏာဖီဆန္၍ အစိုးရအဖြဲ ့မဖြဲ ့ခဲ ့နိုင္ျခင္း၊ ၎တို ့တဖက္သတ္ ခ်မွတ္ထားေသာလမ္းျပေျမပံုပါအခ်က္(ရ)ခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ ဒီပဲယင္း လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္မႈ ့ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ အေပၚစစ္အာဏာရွင္တို ့ရ မွ လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ တက္ႀကြ၍ နိုင္ငံေရးဇ ရွိေသာာ ၈၈ နွင္ ့ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားအားဖမ္းဆီးေထာင္ျခင္း၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း တိုင္ျပည္အတြင္း အဖက္ဖက္မွ နိုပ္ ့က်ဆင္းရဲးခဲ ့ရျခင္း နွင္ ့ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ၎ တို ့အလိုက် တိုင္းျပည္ပိုင္း ဥစၥာဓနမ်ား ျပည္သူတို ့၏ မ်က္နွာ မွမေထာက္ ကိုယ္ ့က်ိဳးအတြက္သာဆက္တိုက္သံုးစြဲေနျခင္း၊၁၉၈၈ ခုနွစ္ မွ ၂၀၁၀ ေန ့အထိ ၂၂ နွစ္ ႀကာ မ်ိဳးဆက္ တခုေျပာင္းသြားေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ လြတ္ေျမာက္လာ ေသာအခါတြင္ နိုင္ငံသားမ်ား၌ အံ့ႀသဖြယ္ရာ နိိုင္ငံေရးနိုးႀကားမႈ ့ရွိေနျခင္း၊ နယ္စပ္ေဒသရွိလက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြ ဲ ့မ်ားအား စစ္အာဏာရွင္တို ့မွ ေစ ့စပ္ျခင္း၊ နယ္ျခားေစာင္ ့တပ္အသြင္ေျပာင္းျခင္၊ အႏုျမဴလက္နက္မ်ား ပိုင္ဆိုင္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း တရုပ္အစိုးရအလုိက် စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္း နွင္ ့ တရုပ္အစိုးရသည္ စစ္အာဏာရွင္တို ့အားလိုက္လံအကာအကြယ္ေပးျခင္း စသည္ ့ အေႀကာင္းအခ်င္းအရာတို ့အေပၚ၌ တိက်ေသခ်ာေသာ အေျဖကိုရရွိရန္ က်ေနာ္အေန နွင္ ့အထက္ကဆိုခဲ့သည္ ့အတိုင္း အမွားအမွန္ကို အတိအက်မေျပာနိုင္ေသာ အေျခအေနတြင္ ရွိသည္ဟု ထပ္မာန္၍ ရိုးစားစြာ၀န္ခံလိုက္ေပသည္။
စစ္အာဏာရွင္ကို ဆန္ ့က်င္တိုက္ခိုက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနေသာ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုမ်ားဖက္ မွ ေသာ္လည္းေကာင္း၊
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္မ်ား အေနနွင္ ့ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စစ္အာဏာရွင္ တို့ဖက္မွေသာ္ လည္းေကာင္း၊
ထင္သာျမင္သာရွိေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းႀကည္ ၏ နိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ ့မ်ားအေပၚ ၌ ျမင္ေတြ ့ရသူမ်ား မွလြယ္ကူစြာ ျပန္လည္ေရး
သားနိုင္ေသာလည္ အဓိကက်သည္ ့ဒီပဲယင္း လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ မႈ ့ နွင္ ့ပါတ္သက္၍ ကာယကံရွင္ ကိုယ္တိုင္ေရးသား
ျပဳစုေပးျခင္း မ်ားအထူလိုအပ္လွ်က္ရွိေပသည္။
က်ေနာ္တို ့ေခတ္သိရွိခဲ ့ရေသာ ျမန္မာနိုင္ငံ ၏ အတိတ္သမိုင္း မွာ ေရေႏြးႀကမ္းေသာက္ယင္း အပ်င္းေျပေျပာဆို နိုင္ေသာ
ျမန္မာသမိုင္း ပံုျပင္မ်ားပင္ ျဖစ္ေနျခင္းသည္ နိုင္ငံလူမ်ိဳးတို ့ ၏ နိမ္ ့က်ေသာ အဆင္ ့အတန္း ကိုေဖၚျပေနသည္ ဟု
ခံစားရပါသည္။ အထက္မွ က်ေနာ္တင္ျပခဲ ့ေသာ အေႀကာင္းအရာမ်ား နွင္ ့ပါတ္သက္၍ ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ခဲ ့သည့္္ အဓိကသက္ဆိုင္သူမ်ား မွ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား၊ အေထာက္အထားမ်ားနွင္ ့တကြတိက်ေသာသမိုင္း တခုကိုျပဳစုျခင္းျဖင္ ့ေနာင္လာမည္ ့ျမန္မာနိုင္ငံ ၏ အနာဂါတ္မ်ိဳးဆက္သစ္ကို ေကာင္းမြန္ေသာ အေမြကိုေပးသင္ ့ပီ ေရေႏြးႀကမ္း၀ိုင္း သမိုင္းအဆင္ ့ ကို ေက်ာ္ လြန္သင္ ့ေႀကာင္းေရးသား တင္ျပအပ္ပါသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံ ၏ အတိတ္သမိုင္း နိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္မ်ားကို ရႈ ့ေဒါင့္ေပါင္းစံု မွ ျပန္လည္ေလ့လာႀကည္ ့လွ်င္ တိက်ေသာအေျဖတခု ရရွိရန္အခက္အခဲးမ်ားစြာေတြ ့ရွိနိုင္သည္။ လြတ္လပ္ေရး ရယူရန္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ႏွင့္ စတင္ခ်ဳပ္ဆိုခဲေသာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ မွစရ၍ ယေန ့ရင္ဆိုင္ေနရေသာ နိုင္ငံေရးအခင္း အက်င္းအထိ က်ေနာ္ အေနနွင္ ့ အမွားအမွန္ကို အတိအက်မေျပာနိုင္ေသာ အေျခအေနတြင္ ရွိသည္ဟု
ရိုးစားစြာ၀န္ခံလိုေပသည္။ အေႀကာင္းအာျဖင္ ့ စစ္အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္ကြယ္လြန္ သြားခဲ ့သည္တိုင္ ၎ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ကိုယ္တိုင္ ုစာေပ အကၡရာမတင္ခဲ ့ျခင္း နွင္ ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးနုေရးသားခဲသည္ ့ စေနသား စာအုပ္တအုပ္ထဲ နွင္ ့ အာဏာသိမ္းခံရျခင္း အေႀကာင္းအ၇ာတို ့ ျပည္ ့စံုခိုင္လံုသည္ ဟုက်ေနာ္မထင္ပါ။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ နို၀င္ဘာလ (ရ) ရက္ေန ့ တြင္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား ၏ လမ္းျပေျမပံု ပါ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ျဖစ္သည္ ့ ေရြးေကါက္ပြဲအားက်င္းပ ပီးစီးခဲ့ပီျဖစ္သည္။ ေရြးေကါက္ပြဲ မက်င္းပမွီ နွင့္ က်င္းပပီးစီခဲ ့ေသာ အေျခမေနမ်ား အေပၚေလ လာသံုးသတ္လွ်င္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ ၎တို ့အလိုက်တဖက္သတ္လုပ္ေဆာင္ သြားသည္ကိုထင္ရွားစြာ ေတြ ့ျမင္နိုင္သည္။
ဤလုပ္ေဆာင္ခ်က္ ၏အေျဖမွာ အမ်ားသိရွိပီျဖစ္သည့္ အတိုင္း စစ္္အာဏာရွင္မ်ား အာဏာလက္လြတ္မခံနိုင္ ၍လုပ္ေဆာင္ျခင္း
သာျဖစ္သည္ဟု က်ေနာ္အေနနွင္ ့ေယဘူယသံုးသတ္ခ်င္ပါတယ္။ ေရြးေကါက္ခံရေသာ အရပ္သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ား နွင္ ့စပ္လွ်င္းပီက်ေနာ္ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြ ရွိလာပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္ခံေသာ သူတို ့အေပၚ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ အဘယ္ေႀကာင္ ့ႀကိုတင္မဲ မသမာမႈ ့ျပဳလုပ္၍ ရႈံးနိုမ့္ေအာင္ မလုပ္ေဆာင္ခဲ ့သနည္းပင္ျဖစ္သည္။ အစိုးရအဖြဲ ့တြင္ အရပ္သားမ်ားပါ၀င္သည္ကိုျပခ်င္၍လား၊ေရြးေကါက္ခံရသူမ်ားအား စစ္အာဏာရွင္တို ့မွလိုသလိုႀကိဳးကိုင္ နိုင္မည္ ့သူမ်ားအား အစိုးရအဖြဲ ့တြင္ပါ၀င္ခြင္ ့ေပးျခင္းလား၊နိုင္ငံေရး ႏွင္ ့ တိုင္းရင္းသားေရး ရာအပိုင္းတို ့တြင္ နာမည္ရွိသူမ်ား ေရြးေကါက္ပြဲ၀င္ေသာ္လဲ တဦးတေယာက္ မွ အေရြးမခံရျခင္း တို ့သည္က်ေနာ္ ၏ မရွင္းမလင္းရွိေသာ ျပႆနာပင္ျဖစ္သည္။
ပါလီမာန္ဒီမိုကေရစီစနစ္က်င္ ့သံုးေသာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု အဘယ္ေႀကာင့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ဦးေန၀င္းအား အိမ္ေစာင့္အစိုးရအျဖစ္
ယာယီလဲြေျပာင္းေပးခဲ့သနည္း၊ ထို ့ေနာက္ စစ္အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္မွ အာဏာထပ္မာန္သိမ္းခဲ့သနည္း၊ ၎၏လက္ထက္တြင္
ျမန္မာနိုင္ငံ ၌္ ဆိုလ္ရွယ္လစ္စနစ္က်င္ ့သံုးပီ တစ္နိုင္ငံလံုးခ်ံဴခ်ံဴက် ဆင္းရဲခဲ ့ရသျဖင့္ တိုင္းျပည္ခ်စ္၍ ျပည္သူမ်က္ႏွာႀကည္ ့ေသာ
ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ား မွ ဦးေဆာင္၍ ၁၉၈၈ ျပည္သူ ့အေရးေတာ္ပံု တရပ္ျဖင္ ့ အာဏာရွင္ဦးေန၀င္းအား ျဖဳတ္ခ်နိုင္ခဲ့သည္။ သို ့ေသာ္ ဦးေန၀င္းသည္ ေနာက္ကြယ္မွ ျပည္သူ ့အေရးေတာ္ပံုႀကီးအား အႀကမ္းဖက္ျဖိဳခြင္းျခင္း နွင္ရုပ္ျပ စစ္ေခါင္းေဆာင္ဦးေစာေမာင္ အား ေနာက္ကြယ္မွ ညြန္ႀကားႀကိုးကိုင္ခဲ ့သည္။ စစ္အာဏာရွင္ အုပ္စုအတြင္း လက္ေျပာင္းလက္လြဲလုပ္၍ ယေန ့စစ္အာဏာရွင္ ဦးသန္းေရြွ လက္ထဲတြင္ တိုင္းျပည္အာဏာရွိေနခဲ ့သည္။
၁၉၈၈ ခုနွစ္ စက္တင္ဘာလ (၁၈) ရက္ေန ့ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ အႀကမ္းဖက္ျဖိုခြင္းခဲ ့ျခင္း၊လူထူအံုႀကြမႈ ့အပီ ၌ အဘယ္ေႀကာင့္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ ပါတီေထာင္ေစျခင္း၊ေရြးေကါက္ပြဲက်င္းပေပးျခင္း၊ နယ္စပ္သို ့ထြက္ခါြပီ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး လုပ္ေဆာင္ရန္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားအား ျပန္လာရန္လိုက္လံေခၚဆိုျခင္း၊ နယ္စပ္ေဒသ
တေလွ်ာက္ရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းမ်ား အေနနွင္ ့အေရးေတာ္ပံုႀကီး ႏွင္ ့အတူပါ၀င္ဆင္ႏြဲးမႈ
မျပဳျခင္း၊ နယ္စပ္ေဒသတတြင္ လူမ်ိဳးစုအခ်င္းခ်င္းတိုက္ပြဲဆင္ႏြဲေနျခင္း၊ ၎တို ့ နွင္ ့လက္တြဲတိုက္ပြဲ ၀င္ရန္ေရာက္လာေသာသူမ်ား
နွင္ ့အတူ ေတာ္လွန္စစ္ကို အေစာတလွ်င္ မျပဳလုပ္ရျခင္း၊၊ ၁၉၉၀ ခုနွစ္တြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ မွ ၈၂.၇ ျဖင္ ့အျပတ္အသတ္ေရြးေကါက္ပြဲတြင္ အနိုင္ရေသာ္လဲ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ အာဏာလြဲေျပာင္း မေပးျခင္း၊ အနိုင္ရပါတီ မွ စစ္အာဏာရွင္ တို ့အား ေျဗာင္က်က် အာဏာဖီဆန္၍ အစိုးရအဖြဲ ့မဖြဲ ့ခဲ ့နိုင္ျခင္း၊ ၎တို ့တဖက္သတ္ ခ်မွတ္ထားေသာလမ္းျပေျမပံုပါအခ်က္(ရ)ခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ ဒီပဲယင္း လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္မႈ ့ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ အေပၚစစ္အာဏာရွင္တို ့ရ မွ လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ တက္ႀကြ၍ နိုင္ငံေရးဇ ရွိေသာာ ၈၈ နွင္ ့ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားအားဖမ္းဆီးေထာင္ျခင္း၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း တိုင္ျပည္အတြင္း အဖက္ဖက္မွ နိုပ္ ့က်ဆင္းရဲးခဲ ့ရျခင္း နွင္ ့ စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ၎ တို ့အလိုက် တိုင္းျပည္ပိုင္း ဥစၥာဓနမ်ား ျပည္သူတို ့၏ မ်က္နွာ မွမေထာက္ ကိုယ္ ့က်ိဳးအတြက္သာဆက္တိုက္သံုးစြဲေနျခင္း၊၁၉၈၈ ခုနွစ္ မွ ၂၀၁၀ ေန ့အထိ ၂၂ နွစ္ ႀကာ မ်ိဳးဆက္ တခုေျပာင္းသြားေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ လြတ္ေျမာက္လာ ေသာအခါတြင္ နိုင္ငံသားမ်ား၌ အံ့ႀသဖြယ္ရာ နိိုင္ငံေရးနိုးႀကားမႈ ့ရွိေနျခင္း၊ နယ္စပ္ေဒသရွိလက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြ ဲ ့မ်ားအား စစ္အာဏာရွင္တို ့မွ ေစ ့စပ္ျခင္း၊ နယ္ျခားေစာင္ ့တပ္အသြင္ေျပာင္းျခင္၊ အႏုျမဴလက္နက္မ်ား ပိုင္ဆိုင္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း တရုပ္အစိုးရအလုိက် စစ္အာဏာရွင္မ်ား မွ လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္း နွင္ ့ တရုပ္အစိုးရသည္ စစ္အာဏာရွင္တို ့အားလိုက္လံအကာအကြယ္ေပးျခင္း စသည္ ့ အေႀကာင္းအခ်င္းအရာတို ့အေပၚ၌ တိက်ေသခ်ာေသာ အေျဖကိုရရွိရန္ က်ေနာ္အေန နွင္ ့အထက္ကဆိုခဲ့သည္ ့အတိုင္း အမွားအမွန္ကို အတိအက်မေျပာနိုင္ေသာ အေျခအေနတြင္ ရွိသည္ဟု ထပ္မာန္၍ ရိုးစားစြာ၀န္ခံလိုက္ေပသည္။
စစ္အာဏာရွင္ကို ဆန္ ့က်င္တိုက္ခိုက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနေသာ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုမ်ားဖက္ မွ ေသာ္လည္းေကာင္း၊
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္မ်ား အေနနွင္ ့ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စစ္အာဏာရွင္ တို့ဖက္မွေသာ္ လည္းေကာင္း၊
ထင္သာျမင္သာရွိေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းႀကည္ ၏ နိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ ့မ်ားအေပၚ ၌ ျမင္ေတြ ့ရသူမ်ား မွလြယ္ကူစြာ ျပန္လည္ေရး
သားနိုင္ေသာလည္ အဓိကက်သည္ ့ဒီပဲယင္း လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ မႈ ့ နွင္ ့ပါတ္သက္၍ ကာယကံရွင္ ကိုယ္တိုင္ေရးသား
ျပဳစုေပးျခင္း မ်ားအထူလိုအပ္လွ်က္ရွိေပသည္။
က်ေနာ္တို ့ေခတ္သိရွိခဲ ့ရေသာ ျမန္မာနိုင္ငံ ၏ အတိတ္သမိုင္း မွာ ေရေႏြးႀကမ္းေသာက္ယင္း အပ်င္းေျပေျပာဆို နိုင္ေသာ
ျမန္မာသမိုင္း ပံုျပင္မ်ားပင္ ျဖစ္ေနျခင္းသည္ နိုင္ငံလူမ်ိဳးတို ့ ၏ နိမ္ ့က်ေသာ အဆင္ ့အတန္း ကိုေဖၚျပေနသည္ ဟု
ခံစားရပါသည္။ အထက္မွ က်ေနာ္တင္ျပခဲ ့ေသာ အေႀကာင္းအရာမ်ား နွင္ ့ပါတ္သက္၍ ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ခဲ ့သည့္္ အဓိကသက္ဆိုင္သူမ်ား မွ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား၊ အေထာက္အထားမ်ားနွင္ ့တကြတိက်ေသာသမိုင္း တခုကိုျပဳစုျခင္းျဖင္ ့ေနာင္လာမည္ ့ျမန္မာနိုင္ငံ ၏ အနာဂါတ္မ်ိဳးဆက္သစ္ကို ေကာင္းမြန္ေသာ အေမြကိုေပးသင္ ့ပီ ေရေႏြးႀကမ္း၀ိုင္း သမိုင္းအဆင္ ့ ကို ေက်ာ္ လြန္သင္ ့ေႀကာင္းေရးသား တင္ျပအပ္ပါသည္။
ျပည္သူေတြ လုပ္ရဲကိုင္ရဲ ရွိလာတာ ေတြ႔ရေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကား
ျပည္သူေတြဟာ အရင္က နဲ႔မတူဘဲ ႏုိင္ငံေရး ကိစၥေတြမွာ လုပ္ရဲကိုင္ရဲ ရွိလာတယ္လို႔ RFA နဲ႔ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခန္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။ ပါတီ ရပ္တည္ခြင့္ တရား၀င္လာေအာင္ ဆက္လက္ ၾကိဳးပမ္းသြားမယ့္ အေၾကာင္း၊ ျပည္သူ အမ်ားရဲ့ ေထာက္ခံမႈ ရလာေအာင္ ဆက္လက္ ၾကိဳးပမ္းရမွာ ျဖစ္သလို တဖက္မွာ အရင္ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ လြတ္ေျမာက္စဥ္ ေတြတုန္းကလို မတူဘဲ လူငယ္ေတြ အမ်ားၾကီး ႏို္င္ငံေရးမွာ တက္တက္ၾကြၾကြ ပါ၀င္လာတာ ေတြ႕ရေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။
http://burmese.dvb.no/
အိႏၵိယရဲ့ ျမန္မာနဲ႔ဆက္ဆံေရးအေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေ၀ဖန္
2010-11-24
အိႏိၵယႏုိင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီေရး ၾကိဳးပမ္းမႈေတြ အေပၚ အားေပး ေထာက္ခံတာမ်ိဳး မရွိတဲ့အတြက္ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရတယ္လို႔ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီၿမိဳ ့မွာ ထုတ္ေ၀တဲ ့ India Express သတင္းစာနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းရာမွာ အခုလို ေျဖၾကားတာျဖစ္တယ္လို႔ သတင္းစာက ဒီကေန႔မွာ ေရးသားပါတယ္
အိႏိၵယႏုိင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီေရး ၾကိဳးပမ္းမႈေတြ အေပၚ အားေပး ေထာက္ခံတာမ်ိဳး မရွိတဲ့အတြက္ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရတယ္လို႔ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီၿမိဳ ့မွာ ထုတ္ေ၀တဲ ့ India Express သတင္းစာနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းရာမွာ အခုလို ေျဖၾကားတာျဖစ္တယ္လို႔ သတင္းစာက ဒီကေန႔မွာ ေရးသားပါတယ္
Myanmar to evict AIDS victims from Suu Kyi shelter
YANGON, Myanmar -Myanmar’s health ministry has ordered the eviction of 82 HIV/AIDS patients from a shelter run by supporters of democracy leader Aung San Suu Kyi because the center is not hygienic, state media said Wednesday.
An official at the facility said the patients have refused to move, setting the stage for a showdown with authorities who said they must vacate by Thursday.
Local authorities last week ordered the HIV/AIDS victims to leave following a visit by the newly freed Suu Kyi, who promised to help provide badly needed medicine.
Health officials inspected the shelter in July and August and found it unhygienic with patients susceptible to infections because of overcrowding, the state-run Myanma Ahlin newspaper said.
But shelter organizers said authorities simply want to pressure them because of the visit by Suu Kyi, who was freed from more than seven years of house arrest Nov. 13.
Yarzar, one of the center’s staff members who uses only one name, admitted the shelter was crowded but said preventive measures were taken against the spread of diseases such as tuberculosis.
Health authorities offered to relocate patients to a state-run HIV/AIDS center, but they refused to move out as their shelter not only offers medical care, food and accommodation but “warmth and affection that no other center can provide,” Yarzar said.
Since the patients have decided not to leave, Yarzar said he was ready to face any consequences.
The shelter, which includes a small wooden house and a two-story building of wood and thatch walls, accommodates 82 patients, including young children.
Suu Kyi, who won the 1991 Nobel Peace prize for her nonviolent struggle for democracy, was first arrested in 1989. She has been detained for 15 of the past 21 years.
Suu Kyi led her party, the National League for Democracy, to victory in 1990 elections, but the junta refused to recognize the results.
ေဆးလိပ္ေသာက္သူႏွင့္ မေသာက္သူတုိ႕တြင္ ျဖစ္ေသာ အဆုတ္ကင္ဆာ ပုံစံကြဲ
မူလက အဆုတ္ကင္ဆာတြင္ မ်ိဳးကြဲမရွိဟု ယူဆထားေသာ္လည္း တစ္သက္လံုး ေဆးလိပ္မေသာက္ဘဲ ေရာဂါရလာသူမ်ားတြင္ ရွိေနေသာ ကင္ဆာသည္ ေဆးလိပ္အလြန္အကၽြံ ေသာက္သူမ်ားတြင္ ျဖစ္ေနသည့္ ကင္ဆာႏွင့္ ကြဲျပားမည္ဟု ခန္႔မွန္းမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာ
ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ားတြင္ျဖစ္ေသာ အဆုတ္ကင္ဆာႏွင့္ ေဆးလိပ္မေသာက္ဘဲ ျဖစ္တတ္ေသာ အဆုတ္ကင္ဆာတို႔ အမ်ိဳးအစား မတူႏိုင္ေၾကာင္း သုေတသီမ်ားက သံသယ ရွိေနၾကသည္။ မူလက အဆုတ္ကင္ဆာတြင္ မ်ိဳးကြဲမရွိဟု ယူဆထားေသာ္လည္း တစ္သက္လံုး ေဆးလိပ္မေသာက္ဘဲ ေရာဂါရလာသူမ်ားတြင္ ရွိေနေသာ ကင္ဆာသည္ ေဆးလိပ္အလြန္အကၽြံ ေသာက္သူမ်ားတြင္ ျဖစ္ေနသည့္ ကင္ဆာႏွင့္ ကြဲျပားမည္ဟု ခန္႔မွန္းမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ ကေနဒါႏိုင္ငံ၊ ဗန္ကူးဗားရွိ BCကင္ဆာသုေတသန စင္တာမွ သုေတသီမ်ားက ေဆးလိပ္မေသာက္ဘဲ ကင္ဆာျဖစ္ေနသူမ်ား၏ အဆုတ္ရွိ ကင္ဆာႀကိတ္မ်ားတြင္ DNAေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္မ်ား ႏွစ္ဆမွ် ရွိေနသည္ကို ေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယခုေတြ႕ရွိမႈသည္ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ ကင္ဆာျဖစ္ရသူမ်ားထံမွ တစ္သွ်ဴးႏွင့္ ဆဲလ္မ်ားကိုပါ ႏိႈင္းယွဥ္ေလ့လာၿပီးေနာက္ ေဖာ္ထုတ္လာႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္သည္ အဆုတ္ကင္ဆာ ဖြံ႕ၿဖိဳးႀကီးထြားလာမႈသည္ မတူညီေသာ လမ္းေၾကာင္းမ်ားမွ ျဖစ္လာႏုိင္ေၾကာင္း ညႊန္ျပေနသည္ဟု သုေတသီမ်ားက ဆိုသည္။ ထုိ႔အျပင္ ကင္ဆာအမ်ိဳးအစားအလိုက္ DNAေျပာင္းလဲမႈ မတူညီေသာ ေတြ႕ရွိမႈသည္ အဆုတ္ကင္ဆာကို ကုသရာတြင္ အေထာက္အကူ ျပဳႏုိင္မည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ေနေၾကာင္းလည္း သိရွိရသည္။
ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ားတြင္ျဖစ္ေသာ အဆုတ္ကင္ဆာႏွင့္ ေဆးလိပ္မေသာက္ဘဲ ျဖစ္တတ္ေသာ အဆုတ္ကင္ဆာတို႔ အမ်ိဳးအစား မတူႏိုင္ေၾကာင္း သုေတသီမ်ားက သံသယ ရွိေနၾကသည္။ မူလက အဆုတ္ကင္ဆာတြင္ မ်ိဳးကြဲမရွိဟု ယူဆထားေသာ္လည္း တစ္သက္လံုး ေဆးလိပ္မေသာက္ဘဲ ေရာဂါရလာသူမ်ားတြင္ ရွိေနေသာ ကင္ဆာသည္ ေဆးလိပ္အလြန္အကၽြံ ေသာက္သူမ်ားတြင္ ျဖစ္ေနသည့္ ကင္ဆာႏွင့္ ကြဲျပားမည္ဟု ခန္႔မွန္းမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ ကေနဒါႏိုင္ငံ၊ ဗန္ကူးဗားရွိ BCကင္ဆာသုေတသန စင္တာမွ သုေတသီမ်ားက ေဆးလိပ္မေသာက္ဘဲ ကင္ဆာျဖစ္ေနသူမ်ား၏ အဆုတ္ရွိ ကင္ဆာႀကိတ္မ်ားတြင္ DNAေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္မ်ား ႏွစ္ဆမွ် ရွိေနသည္ကို ေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယခုေတြ႕ရွိမႈသည္ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ ကင္ဆာျဖစ္ရသူမ်ားထံမွ တစ္သွ်ဴးႏွင့္ ဆဲလ္မ်ားကိုပါ ႏိႈင္းယွဥ္ေလ့လာၿပီးေနာက္ ေဖာ္ထုတ္လာႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္သည္ အဆုတ္ကင္ဆာ ဖြံ႕ၿဖိဳးႀကီးထြားလာမႈသည္ မတူညီေသာ လမ္းေၾကာင္းမ်ားမွ ျဖစ္လာႏုိင္ေၾကာင္း ညႊန္ျပေနသည္ဟု သုေတသီမ်ားက ဆိုသည္။ ထုိ႔အျပင္ ကင္ဆာအမ်ိဳးအစားအလိုက္ DNAေျပာင္းလဲမႈ မတူညီေသာ ေတြ႕ရွိမႈသည္ အဆုတ္ကင္ဆာကို ကုသရာတြင္ အေထာက္အကူ ျပဳႏုိင္မည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ေနေၾကာင္းလည္း သိရွိရသည္။
အသည္းကင္ဆာ ေ၀ဒနာရွင္ ၆၀ ခန္႔ ေနာက္ဆံုးေပၚေဆးနည္းျဖင့္ အခမဲ့ကုသႏိုင္
တင္ဇာေအာင္
အတြဲအမွတ္ (၂၅ ၊ အမွတ္ ၄၉၀)
စင္ကာပူႏိုင္ငံအစိုးရကေထာက္ပံ့ေပးသည့္ ျပည္တြင္းမွအသည္းကင္ဆာ ေ၀ဒနာရွင္ ၆၀ ခန္႔အားေနာက္ဆံုးေပၚေဆးနည္းျဖင့္ အခမဲ့ ကုသေပးမည့္ သုေတသနစီမံကိန္းတစ္ခုကို ျပဳလုပ္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အာရွ-ပစိဖိတ္ အသည္းကင္ဆာ သုေတသနစီမံကိန္း အဖြဲ႕ ၏ အႀကီးတန္းအဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ေသာ အသည္းအထူးကု သမားေတာ္ႀကီး ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္းက ေျပာသည္။
၎အစီအစဥ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါ အ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၃ ႏိုင္ငံပါ၀င္မည္ ျဖစ္ကာ ကုသမည့္နည္းလမ္းႏွစ္မ်ဳိး သည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အစိုးရ အစား အေသာက္ႏွင့္ ေဆး၀ါးအဖြဲ႕မွ ခြင့္ျပဳ ထားၿပီးျဖစ္သည့္ ေဆး၀ါးမ်ားျဖစ္သည္ ဟု ၎ကေျပာသည္။
စီမံကိန္းအရစင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္အသည္းကင္ဆာေရာဂါအတြက္ ကုသေပးေသာ ေနာက္ဆံုးေပၚေဆးနည္းမ်ားအား အသည္းကင္ဆာ ေ၀ဒနာရွင္ မ်ားကို အခမဲ့ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။
"စင္ကာပူႏုိင္ငံမွာ အသည္းအတြက္ေပးတဲ့ေဆးတစ္မ်ဳိးရွိတယ္။ Sorafenibဆိုတာ။ အဲဒီေဆးက ခြဲစိတ္မရေအာင္ ျပန္႔ေနတဲ့အသည္း ကင္ဆာေတြအတြက္ ေနာက္ဆံုးေပၚ အေကာင္းဆံုးေဆးပဲ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအစိုးရ ေဆး၀ါးဥပေဒ ကလည္း ခြင့္ျပဳထားတယ္။ တစ္ ကမၻာ လံုးကလည္း လက္ခံထားတယ္။ ေနာက္ နည္းတစ္နည္းက အသည္းကင္ဆာ ခြဲမရတဲ့ လမ္းဆံုးေရာက္ေနတဲ့ ကင္ဆာ ေတြကို ေသြးေၾကာမႀကီးကေန အသည္း ထဲကို Yttrium 90 Radio isotope အဏုျမဴေရာင္ျခည္ ေပးလိုက္တာ။ အဲဒီေဆးက တစ္ခါပဲသြင္းရ တာ"ဟု ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္းက ေျပာသည္။
"ဆရာ့ဆီစာရင္းလာသြင္းရင္ ဆရာက စင္ကာပူႏိုင္ငံကိုလွမ္းၿပီး စာရင္းသြင္းေပးမယ္။အဲဒီႏွစ္နည္းထဲက တစ္နည္းနဲ႔ ကုသခြင့္ရမယ္။ မဲႏိႈက္ရ မယ္"ဟု ၎ကေျပာသည္။
ေဆးေသာက္ရမည္ဆိုပါက ျပည္တြင္း ၌ပင္ ေသာက္ရမည္ျဖစ္ၿပီး ေရာင္ျခည္ ျဖင့္ ကုသရမည္ဆိုပါက စင္ကာပူႏိုင္ငံ သို႔သြား၍ ကုသ ရမည္ျဖစ္သည္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ရပါက ေလယာဥ္စရိတ္ ႏွစ္ေယာက္ခႏွင့္ တည္းခိုစရိတ္ မ်ားေပးမည္ျဖစ္ကာ ျပည္တြင္း ၌ ေဆးစစ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္သည္။
လက္ရွိတြင္ အသည္းကင္ဆာေရာဂါရွင္ ေလးဦးကုသမႈခံယူေနၿပီျဖစ္ၿပီး ေ၀ဒနာရွင္ ၂၀ ခန္႔ကို ဃႊ ွခေည ႐ိုက္ ၿပီး စင္ကာပူသို႔ ပို႔ထား သည္ဟုသိရသည္။ ထိုအစီအစဥ္ျဖင့္ ေဆးကုသမႈ ခံယူလိုပါက ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္းထံ တိုက္႐ိုက္ဆက္သြယ္ႏိုင္ၿပီး လိုအပ္ ေသာ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈမ်ားတြင္အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမႈမွာ အဆင့္(၁)မွ (၁၀)အတြင္းပါ၀င္ၿပီး အာရွႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဆိုလွ်င္ (၁) မွ (၅) အတြင္း ရွိသည္။ အသည္း ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈအမ်ားဆံုးမွာ ဘီပိုး ႏွင့္ စီပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အတြဲအမွတ္ (၂၅ ၊ အမွတ္ ၄၉၀)
စင္ကာပူႏိုင္ငံအစိုးရကေထာက္ပံ့ေပးသည့္ ျပည္တြင္းမွအသည္းကင္ဆာ ေ၀ဒနာရွင္ ၆၀ ခန္႔အားေနာက္ဆံုးေပၚေဆးနည္းျဖင့္ အခမဲ့ ကုသေပးမည့္ သုေတသနစီမံကိန္းတစ္ခုကို ျပဳလုပ္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အာရွ-ပစိဖိတ္ အသည္းကင္ဆာ သုေတသနစီမံကိန္း အဖြဲ႕ ၏ အႀကီးတန္းအဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ေသာ အသည္းအထူးကု သမားေတာ္ႀကီး ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္းက ေျပာသည္။
၎အစီအစဥ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါ အ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၃ ႏိုင္ငံပါ၀င္မည္ ျဖစ္ကာ ကုသမည့္နည္းလမ္းႏွစ္မ်ဳိး သည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အစိုးရ အစား အေသာက္ႏွင့္ ေဆး၀ါးအဖြဲ႕မွ ခြင့္ျပဳ ထားၿပီးျဖစ္သည့္ ေဆး၀ါးမ်ားျဖစ္သည္ ဟု ၎ကေျပာသည္။
စီမံကိန္းအရစင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္အသည္းကင္ဆာေရာဂါအတြက္ ကုသေပးေသာ ေနာက္ဆံုးေပၚေဆးနည္းမ်ားအား အသည္းကင္ဆာ ေ၀ဒနာရွင္ မ်ားကို အခမဲ့ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။
"စင္ကာပူႏုိင္ငံမွာ အသည္းအတြက္ေပးတဲ့ေဆးတစ္မ်ဳိးရွိတယ္။ Sorafenibဆိုတာ။ အဲဒီေဆးက ခြဲစိတ္မရေအာင္ ျပန္႔ေနတဲ့အသည္း ကင္ဆာေတြအတြက္ ေနာက္ဆံုးေပၚ အေကာင္းဆံုးေဆးပဲ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအစိုးရ ေဆး၀ါးဥပေဒ ကလည္း ခြင့္ျပဳထားတယ္။ တစ္ ကမၻာ လံုးကလည္း လက္ခံထားတယ္။ ေနာက္ နည္းတစ္နည္းက အသည္းကင္ဆာ ခြဲမရတဲ့ လမ္းဆံုးေရာက္ေနတဲ့ ကင္ဆာ ေတြကို ေသြးေၾကာမႀကီးကေန အသည္း ထဲကို Yttrium 90 Radio isotope အဏုျမဴေရာင္ျခည္ ေပးလိုက္တာ။ အဲဒီေဆးက တစ္ခါပဲသြင္းရ တာ"ဟု ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္းက ေျပာသည္။
"ဆရာ့ဆီစာရင္းလာသြင္းရင္ ဆရာက စင္ကာပူႏိုင္ငံကိုလွမ္းၿပီး စာရင္းသြင္းေပးမယ္။အဲဒီႏွစ္နည္းထဲက တစ္နည္းနဲ႔ ကုသခြင့္ရမယ္။ မဲႏိႈက္ရ မယ္"ဟု ၎ကေျပာသည္။
ေဆးေသာက္ရမည္ဆိုပါက ျပည္တြင္း ၌ပင္ ေသာက္ရမည္ျဖစ္ၿပီး ေရာင္ျခည္ ျဖင့္ ကုသရမည္ဆိုပါက စင္ကာပူႏိုင္ငံ သို႔သြား၍ ကုသ ရမည္ျဖစ္သည္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ရပါက ေလယာဥ္စရိတ္ ႏွစ္ေယာက္ခႏွင့္ တည္းခိုစရိတ္ မ်ားေပးမည္ျဖစ္ကာ ျပည္တြင္း ၌ ေဆးစစ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္သည္။
လက္ရွိတြင္ အသည္းကင္ဆာေရာဂါရွင္ ေလးဦးကုသမႈခံယူေနၿပီျဖစ္ၿပီး ေ၀ဒနာရွင္ ၂၀ ခန္႔ကို ဃႊ ွခေည ႐ိုက္ ၿပီး စင္ကာပူသို႔ ပို႔ထား သည္ဟုသိရသည္။ ထိုအစီအစဥ္ျဖင့္ ေဆးကုသမႈ ခံယူလိုပါက ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္းထံ တိုက္႐ိုက္ဆက္သြယ္ႏိုင္ၿပီး လိုအပ္ ေသာ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈမ်ားတြင္အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမႈမွာ အဆင့္(၁)မွ (၁၀)အတြင္းပါ၀င္ၿပီး အာရွႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဆိုလွ်င္ (၁) မွ (၅) အတြင္း ရွိသည္။ အသည္း ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈအမ်ားဆံုးမွာ ဘီပိုး ႏွင့္ စီပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ေနပူထဲသြားလာ ဆင္ျခင္စရာ- (ေဒါက္တာ ေအာင္သန္း)
23Aug 2010
ေဆာင္းရာသီေရာက္ေသာ္လည္း ေန႔ပူ ညခ်မ္းမို႔ ေန႔လယ္ ပိုင္းတြင္ ေနပူဒဏ္ကို ခံရျမဲ ျဖစ္သည္။
ေဆာင္းရာသီမွ အပူဒဏ္သည္ ေႏြရာသီသို႔ ဆက္သြားျပီး အပူဒဏ္ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္သည္။
ပူျပင္းသည့္ အခ်ိန္တြင္ ပတ္၀န္းက်င္ အပူခ်ိန္သည္ ၁၀၂-ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္မွ ၁၀၇-ဒီဂရီ ဖာရင္စိုက္အထိ ျမင့္တက္လာႏိုင္ သည္။
လူ႔ခႏၶာကိုယ္၏ သာမန္ အပူခ်ိန္မွာ ၉၈.၆ ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္ ျဖစ္သည္။ ခႏၶာကို အပူခ်ိန္ ၁၀၆-ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္ရွိလွ်င္ ၾကာရွည္ပါက ဦးေႏွာက္ကို ထိခိုက္ႏို္င္သည္။
အပူခ်ိန္ ၁၀၉.၆ ဒီဂရီ ဖာ၇င္ဟိုက္ရွိလွ်င္ ေသဆံုး ႏိုင္သည္။ လူ႔ခႏၶာကိုယ္တြင္ အပူထိန္းခ်ဳပ္မႈ စနစ္ ရွိရာ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း အပူခ်ိန္ မွ်တေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးသည္။
ျပင္ပ ပတ္၀န္းက်င္ အပူခ်ိန္ျမင့္တက္လာေသာ္လည္း ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္ မျမင့္တက္ေစရန္ ထိန္းခ်ဳပ္ေပးသည္။
( အပူဒဏ္ ပိုမို ခံစားရသူမ်ား)
ကေလးငယ္မ်ား၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ား၊ ဖ်ားနာသူမ်ား၊ အင္အားခ်ည့္နဲ႔သူမ်ား၊ ခႏၶာကို ခုခံအား ေလ်ာ့နည္း သူမ်ား၊ နာတာရွည္ ေရာဂါ တမ်ိဳးမ်ိဳးကို ခံစားေနရသူမ်ားသည္ အပူဒဏ္ေၾကာင့္ အေျခအေန ပိုမို ဆိုးရြား ႏိုင္သည္။ ၀လြန္းသူမ်ား၊ အရက္ေသာက္ထားသူမ်ားသည္ အပူဒဏ္ကို ပိုမိုခံစားရသည္။ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ လူနာမ်ားသည္ အပူဒဏ္ေၾကာင့္ ေရာဂါထ၍ ေလျဖတ္သည္အထိ ျဖစ္ႏိုင္သည္။
( ေနေရာင္ျခည္)
အပူဒဏ္ဟု ဆိုရာတြင္ ေနေရာင္ျခည္ႏွင့္ ထိေတြ႔ျခင္းမွ ခံစားရမႈ ျဖစ္သည္။
ခႏၶာကုိယ္အေပၚ ေနေရာင္ျခည္၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈသည္ ေနေရာင္ျခည္ႏွင့္ ထိေတြ႔မႈ အခ်ိန္ကာလအေပၚ မူတည္၍ ကြာျခားသည္။
ေနေရာင္ျခည္တြင္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ (ultravioletrays) ႏွင့္ အနီေအာက္ ေရာင္ျခည္ (infra red rays) ႏွစ္ခုအၾကားတြင္ ရွိသည့္ ေရာင္ျခည္မ်ား ပါရွိသည္။ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္သည္ လူတို႔ကို ပိုမို အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစသည္။
(အပူဒဏ္ႏွင့္ မ်က္စိ)
ခႏၶာကိုယ္ေပၚသို႔ ေနေရာင္ျခည္ က်ရာက္ပါက မ်က္စိထဲသို႔လည္း ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္မ်ား ၀င္ေရာက္ျပီး မ်က္စိေရာဂါမ်ားကို ျဖစ္ေစ ႏိုင္သည္။
အမ်ားဆံုး ေတြ႔ၾကံဳရသည့္ မ်က္စိေရာဂါမွာ မ်က္သား တက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
မ်က္ၾကည္လႊာေပၚသို႔ မ်က္သားတက္ရာမွ သူငယ္အိမ္ကို ဖံုးအုပ္သြားျပီး မ်က္စိကြယ္ႏိုင္သည္။
ထို႔အျပင္ မ်က္ၾကည္လႊာ အေပၚယံ ေနပူေလာင္ျခင္း (photo keratitis) လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။
ပင္လယ္ကမ္းေျခ၌ ေနပူဆာ လႈံသူမ်ား၊ ပင္လယ္ျပင္တြင္ အလုပ္ လုပ္သူမ်ား၌ ျဖစ္တတ္သည္။
မ်က္စိနာျခင္း၊ က်ိန္းျခင္း၊ မ်က္ရည္က်ျခင္းတို႔ကို ခံစားရသည္။
ခရမ္းလြန္ ေရာင္ျခည္ႏွင့္ မ်က္စိတိမ္ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈ ဆက္စပ္ျခင္း ရွိသည္ကို ေလ့လာ ေတြ႔ရွိထားသည္။
ေနကာမ်က္မွန္တပ္ျခင္းျဖင့္ မ်က္စိထိခိုက္မႈမွ ကာကြယ္ႏိုင္သည္။
http://hittai.net/hittai/hittai/rom5/home6/21/aug23a2.jpg
(အပူဒဏ္ ေရာဂါမ်ား)
အပူဒဏ္ေၾကာင့္ အပူရွပ္ျခင္း (heat stress)
အပူဒဏ္ေၾကာင့္ ႏြမ္းနယ္ျခင္း (heat exhaustion)
အပူဒဏ္ေၾကာင့္ ေမ့ေျမာျခင္း (heat stroke) တို႔ ျဖစ္ပြားႏိုင္သည္။
အပူရွပ္ျခင္းျဖစ္လွ်င္ ေခၽြးထြက္တတ္သည္။ ေရငတ္ျခင္း၊ ကိုယ္လက္ ကိုက္ခဲျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္သည္။
အပူဒဏ္ေၾကာင့္ ႏြမ္းနယ္ျခင္း ျဖစ္လွ်င္ ေခၽြးေစးမ်ား ထြက္ျပီး ခႏၶာကိုယ္မွာ ေအးစက္ေနသည္။ ၾကြက္တက္ တတ္သည္။
ေမာပန္း ႏြမ္းနယ္၍ ေခါင္းမူးျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ရင္ဘတ္ ေအာင့္ျခင္း၊ ပ်ိဳ႔အန္ျခင္း တို႔ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ အသက္ရွွဴ က်ပ္လာျပီး သတိလစ ္သြားႏိုင္သည္။
အပူလြန္ကဲသည့္အခါ အပူခ်ိန္ ၁၀၄-ဒီဂရီ ဖာရင္စဟုိက္အထက္ရွိျပီး ေခါင္းမူးျခင္း၊ ဂနာမျငိမ္ ျဖစ္ျခင္း၊ ကေယာင္ကတမ္း ေျပာျခင္း၊ အေၾကာဆြဲျခင္း တို႔ျဖစ္၍ အပူခ်ိန္ ျမင့္သထက္ျမင့္ လာျပီး သတိလစ္ ေမ့ေျမာ သြားႏိုင္သည္။
(ေနပူဒဏ္ႏွင့္ အ၀တ္အစား)
ေႏြရာသီတြင္ အနက္ေရာင္ အနီေရာင္ စသည့္ ရင့္ေသာအေရာင္ရွိသည့္ အ၀တ္မ်ားကို မ၀တ္သင့္ေခ်။ ရင့္သည့္အေရာင္မ်ားသည္ အပူကို ပိုမိုစုတ္ယူႏိုင္သျဖင့္ အပူဒဏ္ကို ပိုမို ခံစားရႏိုင္သည္။
အေရာင္ေဖ်ာ့သည္ အ၀တ္ သို႔မဟုတ္-အျဖဴေရာင္အ၀တ္မ်ားသည္ အလင္းေရာင္ျပန္ႏိုင္၍ ၀တ္ဆင္သင့္သည္။ ပြေသာ ခ်ည္ထည္ အ၀တ္မ်ားသည္ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုး ျဖစ္သည္။
အ၀တ္ ပါးပါးသည္ အပူရွိန္ ေရာင္ျပန္ ဟပ္မႈကိုပါ ကာကြယ္ ေပးသည္။
(အပူဒဏ္ႏွင့္ အေရျပား)
ေနေရာင္ျခည္ရွိ ခရန္းလြန္ေရာင္ျခည္ေၾကာင့္ အေရျပားကို အေရာင္ရင့္ေစသည္။
အသားအေရကို ညိဳေစသည္။
ေနေရာင္ျခည္ေအာက္တြင္ ၾကာရွည္စြာ ေနထိုင္ပါက ခရမ္းလြန္ ေရာင္ျခည္သည္ အေရျပားကို နီရဲေစျပီး နာက်င္ေစႏိုင္သည္။
အေရျပား ကင္ဆာအထိပင္ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
http://hittai.net/hittai/hittai/rom5/home6/21/aug23a3.jpg
(အမိုး အကာ သယ္ယူစရာ)
ေနပူထဲသို႔သြားလွ်င္ ထီး၊ ဦးထုပ္၊ ခေမာက္၊ တခုခုကို ေဆာင္း၍ သြားသင့္သည္။
သို႔မွသာ ေနေရာင္ျခည္ရွိ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ႏွင့္ အေရျပား တိုက္ရိုက္ ထိေတြ႔မႈအား ကာကြယ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
(ေနပူထဲ ေရွာင္စရာ)
ေနပူထဲတြင္ ေရခ်ိဳးျခင္း၊ ေရကူးျခင္းမ်ားကို ပူျပင္းေသာအခ်ိန္၌ မျပဳသင့္ေခ်၊
ေနပူထဲမွ ျပန္လာျပီး ခ်က္ခ်င္း ေရခ်ိဳးျခင္းကိုလည္း ေရွာင္ၾကဥ္သင့္သည္။ အရိပ္တြင္ နားျပီးမွသာ ေရခ်ိဳးသင့္သည္။
ကေလးမ်ားသည္ ေနပူထဲတြင္ ကစားတတ္ရာ လူႀကီးမ်ားကလည္း ဂရုမျပဳမိဘဲ ရွိတတ္သည္။
ေနပူထဲတြင္ ျပင္းထန္ေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမ်ား မျပဳလုပ္သင့္ေခ်။
(အပူဒဏ္ ကုသေရး)
ေခၽြးထြက္မ်ားလွ်င္ ေရကိုမၾကာခဏ ေသာက္ေပးရမည္ ျဖစ္သည္။
ေရႏွင့္ ဆားဓာတ္တို႔ ဆံုးရႈံးမႈကို ျပန္လည္ျဖည့္းတင္းေပးရန္ ေရ-သို႔မဟုတ္ ေရေႏြးၾကမ္းတြင္ ဆား အနည္းငယ္ထည့္၍ ေသာက္ႏိုင္သည္။
ဓာတ္ဆားထုပ္ ရွိလွ်င္လည္း ေဖ်ာ္ေသာက္ႏိုင္သည္။
ထို႔အျပင္ သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္မ်ားကိုလည္း ေသာက္ႏိုင္သည္။
မိတ္ဖု ယားနာဖုမ်ား ထြက္လွ်င္ ေရေအး၀တ္ကပ္ျခင္း၊ သနပ္ခါး လိမ္းျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ရသည္။ နာရီပိုင္းအတြင္း ကိုယ္အလြန္ပူျပီး အေရျပား နီျမန္းျခင္း၊ ကေယာင္ကတမ္း ေျပာျခင္း တို႔ျဖစ္လွ်င္ ေဆးရံုေဆးခန္း သို႔ျပ၍ ကုသမႈကို ခံယူသင့္ပါသည္။
ေဆာင္းရာသီေရာက္ေသာ္လည္း ေန႔ပူ ညခ်မ္းမို႔ ေန႔လယ္ ပိုင္းတြင္ ေနပူဒဏ္ကို ခံရျမဲ ျဖစ္သည္။
ေဆာင္းရာသီမွ အပူဒဏ္သည္ ေႏြရာသီသို႔ ဆက္သြားျပီး အပူဒဏ္ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္သည္။
ပူျပင္းသည့္ အခ်ိန္တြင္ ပတ္၀န္းက်င္ အပူခ်ိန္သည္ ၁၀၂-ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္မွ ၁၀၇-ဒီဂရီ ဖာရင္စိုက္အထိ ျမင့္တက္လာႏိုင္ သည္။
လူ႔ခႏၶာကိုယ္၏ သာမန္ အပူခ်ိန္မွာ ၉၈.၆ ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္ ျဖစ္သည္။ ခႏၶာကို အပူခ်ိန္ ၁၀၆-ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္ရွိလွ်င္ ၾကာရွည္ပါက ဦးေႏွာက္ကို ထိခိုက္ႏို္င္သည္။
အပူခ်ိန္ ၁၀၉.၆ ဒီဂရီ ဖာ၇င္ဟိုက္ရွိလွ်င္ ေသဆံုး ႏိုင္သည္။ လူ႔ခႏၶာကိုယ္တြင္ အပူထိန္းခ်ဳပ္မႈ စနစ္ ရွိရာ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း အပူခ်ိန္ မွ်တေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးသည္။
ျပင္ပ ပတ္၀န္းက်င္ အပူခ်ိန္ျမင့္တက္လာေသာ္လည္း ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္ မျမင့္တက္ေစရန္ ထိန္းခ်ဳပ္ေပးသည္။
( အပူဒဏ္ ပိုမို ခံစားရသူမ်ား)
ကေလးငယ္မ်ား၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ား၊ ဖ်ားနာသူမ်ား၊ အင္အားခ်ည့္နဲ႔သူမ်ား၊ ခႏၶာကို ခုခံအား ေလ်ာ့နည္း သူမ်ား၊ နာတာရွည္ ေရာဂါ တမ်ိဳးမ်ိဳးကို ခံစားေနရသူမ်ားသည္ အပူဒဏ္ေၾကာင့္ အေျခအေန ပိုမို ဆိုးရြား ႏိုင္သည္။ ၀လြန္းသူမ်ား၊ အရက္ေသာက္ထားသူမ်ားသည္ အပူဒဏ္ကို ပိုမိုခံစားရသည္။ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ လူနာမ်ားသည္ အပူဒဏ္ေၾကာင့္ ေရာဂါထ၍ ေလျဖတ္သည္အထိ ျဖစ္ႏိုင္သည္။
( ေနေရာင္ျခည္)
အပူဒဏ္ဟု ဆိုရာတြင္ ေနေရာင္ျခည္ႏွင့္ ထိေတြ႔ျခင္းမွ ခံစားရမႈ ျဖစ္သည္။
ခႏၶာကုိယ္အေပၚ ေနေရာင္ျခည္၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈသည္ ေနေရာင္ျခည္ႏွင့္ ထိေတြ႔မႈ အခ်ိန္ကာလအေပၚ မူတည္၍ ကြာျခားသည္။
ေနေရာင္ျခည္တြင္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ (ultravioletrays) ႏွင့္ အနီေအာက္ ေရာင္ျခည္ (infra red rays) ႏွစ္ခုအၾကားတြင္ ရွိသည့္ ေရာင္ျခည္မ်ား ပါရွိသည္။ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္သည္ လူတို႔ကို ပိုမို အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစသည္။
(အပူဒဏ္ႏွင့္ မ်က္စိ)
ခႏၶာကိုယ္ေပၚသို႔ ေနေရာင္ျခည္ က်ရာက္ပါက မ်က္စိထဲသို႔လည္း ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္မ်ား ၀င္ေရာက္ျပီး မ်က္စိေရာဂါမ်ားကို ျဖစ္ေစ ႏိုင္သည္။
အမ်ားဆံုး ေတြ႔ၾကံဳရသည့္ မ်က္စိေရာဂါမွာ မ်က္သား တက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
မ်က္ၾကည္လႊာေပၚသို႔ မ်က္သားတက္ရာမွ သူငယ္အိမ္ကို ဖံုးအုပ္သြားျပီး မ်က္စိကြယ္ႏိုင္သည္။
ထို႔အျပင္ မ်က္ၾကည္လႊာ အေပၚယံ ေနပူေလာင္ျခင္း (photo keratitis) လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။
ပင္လယ္ကမ္းေျခ၌ ေနပူဆာ လႈံသူမ်ား၊ ပင္လယ္ျပင္တြင္ အလုပ္ လုပ္သူမ်ား၌ ျဖစ္တတ္သည္။
မ်က္စိနာျခင္း၊ က်ိန္းျခင္း၊ မ်က္ရည္က်ျခင္းတို႔ကို ခံစားရသည္။
ခရမ္းလြန္ ေရာင္ျခည္ႏွင့္ မ်က္စိတိမ္ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈ ဆက္စပ္ျခင္း ရွိသည္ကို ေလ့လာ ေတြ႔ရွိထားသည္။
ေနကာမ်က္မွန္တပ္ျခင္းျဖင့္ မ်က္စိထိခိုက္မႈမွ ကာကြယ္ႏိုင္သည္။
http://hittai.net/hittai/hittai/rom5/home6/21/aug23a2.jpg
(အပူဒဏ္ ေရာဂါမ်ား)
အပူဒဏ္ေၾကာင့္ အပူရွပ္ျခင္း (heat stress)
အပူဒဏ္ေၾကာင့္ ႏြမ္းနယ္ျခင္း (heat exhaustion)
အပူဒဏ္ေၾကာင့္ ေမ့ေျမာျခင္း (heat stroke) တို႔ ျဖစ္ပြားႏိုင္သည္။
အပူရွပ္ျခင္းျဖစ္လွ်င္ ေခၽြးထြက္တတ္သည္။ ေရငတ္ျခင္း၊ ကိုယ္လက္ ကိုက္ခဲျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္သည္။
အပူဒဏ္ေၾကာင့္ ႏြမ္းနယ္ျခင္း ျဖစ္လွ်င္ ေခၽြးေစးမ်ား ထြက္ျပီး ခႏၶာကိုယ္မွာ ေအးစက္ေနသည္။ ၾကြက္တက္ တတ္သည္။
ေမာပန္း ႏြမ္းနယ္၍ ေခါင္းမူးျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ရင္ဘတ္ ေအာင့္ျခင္း၊ ပ်ိဳ႔အန္ျခင္း တို႔ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ အသက္ရွွဴ က်ပ္လာျပီး သတိလစ ္သြားႏိုင္သည္။
အပူလြန္ကဲသည့္အခါ အပူခ်ိန္ ၁၀၄-ဒီဂရီ ဖာရင္စဟုိက္အထက္ရွိျပီး ေခါင္းမူးျခင္း၊ ဂနာမျငိမ္ ျဖစ္ျခင္း၊ ကေယာင္ကတမ္း ေျပာျခင္း၊ အေၾကာဆြဲျခင္း တို႔ျဖစ္၍ အပူခ်ိန္ ျမင့္သထက္ျမင့္ လာျပီး သတိလစ္ ေမ့ေျမာ သြားႏိုင္သည္။
(ေနပူဒဏ္ႏွင့္ အ၀တ္အစား)
ေႏြရာသီတြင္ အနက္ေရာင္ အနီေရာင္ စသည့္ ရင့္ေသာအေရာင္ရွိသည့္ အ၀တ္မ်ားကို မ၀တ္သင့္ေခ်။ ရင့္သည့္အေရာင္မ်ားသည္ အပူကို ပိုမိုစုတ္ယူႏိုင္သျဖင့္ အပူဒဏ္ကို ပိုမို ခံစားရႏိုင္သည္။
အေရာင္ေဖ်ာ့သည္ အ၀တ္ သို႔မဟုတ္-အျဖဴေရာင္အ၀တ္မ်ားသည္ အလင္းေရာင္ျပန္ႏိုင္၍ ၀တ္ဆင္သင့္သည္။ ပြေသာ ခ်ည္ထည္ အ၀တ္မ်ားသည္ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုး ျဖစ္သည္။
အ၀တ္ ပါးပါးသည္ အပူရွိန္ ေရာင္ျပန္ ဟပ္မႈကိုပါ ကာကြယ္ ေပးသည္။
(အပူဒဏ္ႏွင့္ အေရျပား)
ေနေရာင္ျခည္ရွိ ခရန္းလြန္ေရာင္ျခည္ေၾကာင့္ အေရျပားကို အေရာင္ရင့္ေစသည္။
အသားအေရကို ညိဳေစသည္။
ေနေရာင္ျခည္ေအာက္တြင္ ၾကာရွည္စြာ ေနထိုင္ပါက ခရမ္းလြန္ ေရာင္ျခည္သည္ အေရျပားကို နီရဲေစျပီး နာက်င္ေစႏိုင္သည္။
အေရျပား ကင္ဆာအထိပင္ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
http://hittai.net/hittai/hittai/rom5/home6/21/aug23a3.jpg
(အမိုး အကာ သယ္ယူစရာ)
ေနပူထဲသို႔သြားလွ်င္ ထီး၊ ဦးထုပ္၊ ခေမာက္၊ တခုခုကို ေဆာင္း၍ သြားသင့္သည္။
သို႔မွသာ ေနေရာင္ျခည္ရွိ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ႏွင့္ အေရျပား တိုက္ရိုက္ ထိေတြ႔မႈအား ကာကြယ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
(ေနပူထဲ ေရွာင္စရာ)
ေနပူထဲတြင္ ေရခ်ိဳးျခင္း၊ ေရကူးျခင္းမ်ားကို ပူျပင္းေသာအခ်ိန္၌ မျပဳသင့္ေခ်၊
ေနပူထဲမွ ျပန္လာျပီး ခ်က္ခ်င္း ေရခ်ိဳးျခင္းကိုလည္း ေရွာင္ၾကဥ္သင့္သည္။ အရိပ္တြင္ နားျပီးမွသာ ေရခ်ိဳးသင့္သည္။
ကေလးမ်ားသည္ ေနပူထဲတြင္ ကစားတတ္ရာ လူႀကီးမ်ားကလည္း ဂရုမျပဳမိဘဲ ရွိတတ္သည္။
ေနပူထဲတြင္ ျပင္းထန္ေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမ်ား မျပဳလုပ္သင့္ေခ်။
(အပူဒဏ္ ကုသေရး)
ေခၽြးထြက္မ်ားလွ်င္ ေရကိုမၾကာခဏ ေသာက္ေပးရမည္ ျဖစ္သည္။
ေရႏွင့္ ဆားဓာတ္တို႔ ဆံုးရႈံးမႈကို ျပန္လည္ျဖည့္းတင္းေပးရန္ ေရ-သို႔မဟုတ္ ေရေႏြးၾကမ္းတြင္ ဆား အနည္းငယ္ထည့္၍ ေသာက္ႏိုင္သည္။
ဓာတ္ဆားထုပ္ ရွိလွ်င္လည္း ေဖ်ာ္ေသာက္ႏိုင္သည္။
ထို႔အျပင္ သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္မ်ားကိုလည္း ေသာက္ႏိုင္သည္။
မိတ္ဖု ယားနာဖုမ်ား ထြက္လွ်င္ ေရေအး၀တ္ကပ္ျခင္း၊ သနပ္ခါး လိမ္းျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ရသည္။ နာရီပိုင္းအတြင္း ကိုယ္အလြန္ပူျပီး အေရျပား နီျမန္းျခင္း၊ ကေယာင္ကတမ္း ေျပာျခင္း တို႔ျဖစ္လွ်င္ ေဆးရံုေဆးခန္း သို႔ျပ၍ ကုသမႈကို ခံယူသင့္ပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေန႔တိုင္းစားေနၾကတဲ့ အခ်ိဳမွဳန္႔ေခၚ အႏၱရာယ္မွဳန္႔အေၾကာင္း
ျပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက ျပည္တြင္းက ဂ်ာနယ္စာမ်က္ႏွာေတြ၊ အင္တာနက္
စာမ်က္ႏွာေတြေပၚမွာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီနဲ႔
အစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆး၀ါးကြပ္ကဲေရးအဖြဲ႔ (FDA) တို႔ ပူးေပါင္းျပီး
အေၾကာ္လုပ္ငန္းေတြ အေၾကာ္မ်ိဳးစံု ေၾကာ္တဲ့ ေနရာမွာ ေရသန္႔ဘူးေတြ ဆီထဲ
ထည့္ေၾကာ္မေၾကာ္ လိုက္စစ္ျပီး ေၾကာ္တာ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိရင္
စည္ပင္သာယာဥပေဒနဲ႔ေရာ FDA ဥပေဒနဲ႔ပါ ႏွစ္မ်ိဳး အေရးယူသြားမယ္ လို႔
ဖတ္လိုက္ရလို႔ ၀မ္းသာမိပါတယ္။
ေရသန္႔ဘူးေတြဟာ ဓာတုနည္းနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ေပၚလီမာ ပလတ္စတစ္ ေတြျဖစ္လို႔ ဒါေတြကို အပူခ်ိန္ျမင့္မားတဲ့
ဆီပူပူထဲမွာ ထည့္ေၾကာ္မယ္ဆိုရင္ ပလတ္စတစ္ေတြထဲက Bisphenol-A (BPA) အပါအ၀င္
အဆိပ္ျဒပ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထြက္လာျပီး အေၾကာ္ေတြထဲ စိမ့္၀င္သြားပါတယ္။
ဒါေတြကို ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် စားမယ္ဆိုရင္ လူသားေတြရဲ့ အာရံုေၾကာစနစ္ နဲ႔
မ်ိဳးပြားစြမ္းရည္ကို ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္ႏိုင္ျပီး ဆီးအိမ္ကင္ဆာ အပါအ၀င္
ကင္ဆာေရာဂါ အမ်ိဳးမ်ိဳးကိုလည္း ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ဒီလို အႏၱရာယ္ ရွိတဲ့ ေရသန္႔ဘူးေတြ အေၾကာ္စံုေတြထဲကို ဘာလို႔ ထည့္ေၾကာ္ၾကရတာလဲ ဆိုေတာ့
အဲလိုေရသန္႔ဘူး ထည့္ေၾကာ္ထားတဲ့ အေၾကာ္ဟာ အထူးၾကြပ္မြေနျပီး အဲလို
ၾကြပ္ရြစားေကာင္းမွဳကလဲ အရမ္းကို တာရွည္ခံတယ္လို႔ အေၾကာ္လုပ္ငန္းအကူ
အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ရပ္ေတြကို
အေၾကာ္ဖိုေတြနဲ႔ ႏွစ္ျပန္ေၾကာ္ လုပ္ငန္းအခ်ိဳ႕က လုပ္ကိုင္ေနတယ္လို႔
အတည္မျပဳႏိုင္ေသးတဲ့ သတင္းေတြအရ ၾကားသိေနရတာ ၾကာပါျပီ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလို ၀ိသမေလာဘနဲ႔ စီးပြားရွာတဲ့ လုပ္ရပ္ကို
လိုက္လံစစ္ေဆးျပီး အျပစ္ေပး တားဆီးႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္လွသလို
ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးကို ဦးစားေပး ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ အစားအေသာက္နဲ႔
ေဆး၀ါးဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ အခိုင္အမာ ရွိလာပါေစလို႔
ဆႏၵျပဳလိုက္ပါတယ္။
ေရသန္႔ဘူး ကိစၥအတြက္ ၀မ္းသာရေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္ ေနာက္ထပ္ ဘ၀င္မက်ျဖစ္ေနလို႔ တင္ျပခ်င္တဲ့ အခ်က္က
အခ်ိဳမွဳန္႔ ပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္ သိသေလာက္ ကေတာ့ ယေန႔ကမၻာေပၚမွာ အခ်ိဳမွဳန္႔ကို
ႏိုင္ငံတဲ့အ၀ွမ္း တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ စားသံုးေနတဲ့ ႏိုင္ငံဆိုလို႔
ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံတည္း ရွိမလားပဲ။ ေသခ်ာတာကေတာ့
အခ်ိဳမွဳန္႔ထုတ္ျပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကို တင္သြင္းေနတဲ့
ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ အခ်ိဳမွဳန္႔ လံုး၀မစားၾကဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ဒီလို
ေဘးအႏၱရာယ္ ရွိတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္က ေၾကျငာထားေပမယ့္ အခ်ိဳမွဳန္႔အရသာကို
ျပည္သူေတြ စြဲေနလို႔ ဆက္သံုးေနၾကတာ မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါဘူး။ ျဖတ္သင့္ပါျပီ။
အဆိုးဆံုးကေတာ့ သူ႔အရသာနဲ႔သူ ဆိမ့္ေမႊးၾကြပ္ရြေနတဲ့ ျမန္မာ့ရိုးရာ ႏွစ္ျပန္ေၾကာ္မ်ားထဲမွာ
အခ်ိဳမွဳန္႔ေတြ အတံုးလိုက္အခဲလိုက္ ထည့္ေနတဲ့ ကိစၥပါပဲ။ ျပည္သူေတြဘက္က
ေတာင္းဆိုတာလည္း မဟုတ္ဘဲနဲ႔၊ အဲဒီေလာက္လဲ ထည့္စရာ မလိုဘဲနဲ႔ကို
ကိုယ့္အေၾကာ္စံု အေရာင္းသြက္ေရး အတြက္ ျပည္သူေတြ အခ်ိဳမွဳန္႔အႏၱရာယ္
မ်ားမ်ားေတြ႔ပေစ ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ (တခ်ိဳ႔ဆို အခ်ိဳမွဳန္႔နဲ႔
မဆိုင္တဲ့ လက္ဖက္ရည္၊ ပူတင္း၊ ေရႊၾကည္ စတဲ့ စားစရာေတြမွာပါ ထည့္ေနၾကတာ
အသိဥာဏ္ မဲ့ရာ ေရာက္ပါတယ္)
အခ်ိဳမွဳန္႔ ဆိုတာ ဘာလဲ။
ေရရွည္ မွန္မွန္ စားသြားရင္ ဒီေလာက္ အႏၱရာယ္ မ်ားပါတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်ိဳမွဳန္႔ဆိုတာ Monosodiumglutamate (MSG) လို႔ေခၚတဲ့ ျဒပ္ေပါင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ Glutamic
Acid လို႔ေခၚတဲ့ Amino Acid တစ္မ်ိဳး ပါ၀င္ျပီး စားစရာထဲ ထည့္လိုက္ရင္ Free
Glumate ေတြ အျဖစ္ကို ေျပာင္းလဲသြားကာ အစားအေသာက္ေတြရဲ့ အရသာကို
ဓာတုနည္းနဲ႔ လွ်ာေပၚမွာ ဆပြားတိုးေပးလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခ်ိဳမွဳန္႔ဟာ ဟင္းခတ္ပစၥည္းတစ္ခု ဟုတ္ပါသလား
ပံုမွန္သံုးသင့္တဲ့ ဟင္းခတ္အေမႊးအၾကိဳင္တစ္ခု လံုး၀မဟုတ္ပါ။ နည္းနည္းစားစား မ်ားမ်ားစားစား
ေရရွည္ စားရင္ အႏၱရာယ္ကေတာ့ ရွိတာပါပဲလို႔ ပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားပါတယ္။
Good Manufacturing Practice (GMP) လို႔ေခၚတဲ့ ကမၻာ့အဆင့္ ထုတ္လုပ္မွဳ
စနစ္ေကာင္း (GMP စနစ္)ရဲ့ အစားအေသာက္ေတြ ထုတ္လုပ္တဲ့ ေနရာမွာ အခ်ိဳမွဳန္႔ လံုး၀ မပါပါဘူး။
အခ်ိဳမွဳန္႔ကို ေရရွည္ပံုမွန္ စားသံုးသြားရင္ ဘာဆိုးက်ိဳးေတြ ရွိလာႏိုင္မလဲ
(၁) ဆီးခ်ိဳ မျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးတဲ့ အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္း (Insulin) ရဲ့
လုပ္ငန္းေဆာင္တာမွာ အေႏွာင့္အယွက္တစ္ရပ္ ျဖစ္ေစလို႔ ဆီးခ်ိဳျဖစ္ေစဖို႔ ေကာင္းေကာင္း အေထာက္အကူျပဳပါတယ္။
(၂) အစာ အလြန္အကြ်ံ စားခ်င္စိတ္ကို တိုးပြားျဖစ္ေပၚေစသလို အ၀လြန္ျခင္းကို
တားဆီးေပးတဲ့ ေဟာ္မုန္းမ်ားကိုပါ ပိတ္ဆို႔လို႔ အ၀လြန္ျခင္းကို
ဖိတ္ေခၚပါတယ္။ အ၀လြန္ျခင္း
ေရာက္လာရင္ ေသြးတိုး၊ ဆီးခ်ိဳ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ စတဲ့ အေဖာ္အေပါင္းေတြပါ
ပါလာပါလိမ့္မယ္။
(၃) ဦးေႏွာက္ဆဲလ္ေတြကို ျမန္ျမန္ ပ်က္စီးယိုယြင္း ေစပါတယ္။ မွတ္ဥာဏ္ကို
အရြယ္မတိုင္ခင္ ေပ်ာက္ဆံုးေစျပီး ေမ့တတ္တဲ့ ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေစဖို႔
အလားအလာ အရမ္း မ်ားေစပါတယ္။ အခ်ိဳမွဳန္႔ကို ေမြးကင္းစကတည္းကေန စျပီး စားတဲ့
ကေလးေတြမွာ ဥာဏ္ရည္ပိုင္း ယုတ္ေလ်ာ့မွဳ ရွိတာကို ေတြ႔ရွိရပါတယ္။
(၄) ဂ်ာမနီႏိုင္ငံမွာ အခ်ိဳမွဳန္႔ သံုးစြဲမွဳကို လံုး၀ျဖတ္ေတာက္ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔
အမ်ိဳးသားအဆင့္ ေၾကျငာခ်က္ေတြ ဥပေဒေတြ အလန္႔တၾကား ထုတ္ခဲ့ရဖူးပါတယ္။
ဂ်ာမန္က်န္းမာေရး ပညာရွင္ေတြ ဘာေတြ႔ရလို႔လဲ ဆိုတာ စာဖတ္သူတို႔ သိပါသလား။
အခ်ိဳမွဳန္႔ စားတဲ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေတြ ေမြးလာတဲ့ ကေလးေတြဟာ
အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္း စြမ္းရည္က်ဆင္း၍ မတိုးေတာ့ျခင္း (Insulin-resistant)
ေမြးရာပါ ျဖစ္လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကေလးေတြဟာ ၾကီးလာရင္
ဆီးခ်ိဳျဖစ္ဖို႔ ေသခ်ာသေလာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ
ဖြ႔ံျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြရဲ့ ဆီးခ်ိဳျဖစ္ပြားႏွဳန္း ျမင့္မားေနတဲ့ အခ်က္ေတြထဲက
တစ္ခု အပါအ၀င္ ျဖစ္ပါတယ္။
(၅) ေနာက္တစ္ခ်က္က ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ေတြ အခ်ိဳမွဳန္႔စားတဲ့ အက်င့္ေၾကာင့္ ေမြးလာတဲ့ ကေလးေတြရဲ့ medulla oblongata,thalamus, or hypothalamus ဆိုတဲ့ ဦးေႏွာက္ အစိတ္အပိုင္းေတြမွာ ရွိတဲ့အာရံုေၾကာဆဲလ္ေတြကို ပ်က္စီးေစပါတယ္။ ဒီေနရာေတြဟာ အစားအေသာက္
စားခ်င္စိတ္ကို အဓိက ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ဦးေႏွာက္ဧရိယာေတြ ျဖစ္လို႔ ဒီလို
ကေလးေတြဟာ ၾကီးလာရင္ အစားအေသာက္ အလြန္အကြ်ံစားတဲ့ အက်င့္ ရွိကာ အ၀လြန္ျပီး
ေရာဂါေတြ ထူေစတတ္တာ ကမၻာတစ္၀န္း ေလ့လာေတြ႔ရွိ ထားပါတယ္။
(ဒါဟာ အခ်ိဳမွဳန္႔ကေပးတဲ့ အမ်ိဳးသား
က်န္းမာေရး/လူမွဳေရး ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး (National Health/Social Burden)
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အခ်ိဳမွဳန္႔ ၀ယ္ယူတင္သြင္းရတဲ့အတြက္
ႏိုင္ငံနဲ႔လူမ်ိဳး အက်ိဳးရွိေစမယ့္ တျခားအရာေတြ ၀ယ္ယူဖို႔ ႏိုင္ငံျခားေငြ
ေလ်ာ့ေစလို႔ တိုင္းျပည္အတြက္လဲ နစ္နာပါတယ္)
(၆) မ်ိဳးပြားစြမ္းရည္ က်ဆင္းျခင္း၊ သားသမီးရႏိုင္စြမ္း က်ဆင္းျခင္းေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။(Chinese Restaurant Syndrome)ေခၚ တရုတ္စားေတာ္ဆက္ေရာဂါစု
ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါစုဟာ အခ်ိဳမွဳန္႔ လြန္ကဲစြာ ပါတဲ့ အစားအေသာက္
စားျပီးျပီးခ်င္းမွာ မ်က္ႏွာ၊ လည္ပင္း နဲ႔ တစ္ကိုယ္လံုးမွာ အနီစက္ေတြ
ထြက္လာျခင္း၊ ေခါင္းအရမ္းထိုးကိုက္ျခင္း၊ ေခါင္းမူးျခင္း၊ မ်က္ႏွာမွာ
တင္းၾကပ္ေနတယ္လို႔ ခံစားရတတ္ျခင္း၊ ေမးလွဳပ္ ပါးစပ္ဖြင့္ရတာ ေလးျခင္း၊
ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း၊ ခါးနာျခင္း စတာေတြ ခံစားရတတ္တဲ့ အခ်ိဳမွဳန္႔နဲ႔
ဓာတ္မတည့္တဲ့ ေရာဂါ ျဖစ္ပါတယ္။
(၇) ပန္ကရိယေခၚ မုန္႔ခ်ိဳအိတ္ေရာင္ေရာဂါ အပါအ၀င္ ကိုယ္တြင္းကလီစာ တစ္ခုခု ေရာင္ယမ္းတဲ့
ေရာဂါ ရွိေနသူေတြ၊ သက္ၾကီးရြယ္အိုေတြ၊ စာသင္ၾကားေနတဲ့
ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ အထူးေရွာင္ၾကဥ္ သင့္ပါတယ္။
(၈) လူအမ်ားစုက ဆားကအငန္ အခ်ိဳမွဳန္႔က အေပါ့ ဆိုျပီး တလြဲမွတ္ယူထားၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့
ဆားထည့္လြန္လို႔ ငန္သြားရင္ အခ်ိဳမွဳန္႔မ်ားမ်ား ထပ္ထည့္ ပါတယ္။ အမွန္က
ဆားက Sodium chloride ၊ အခ်ိဳမွဳန္႔က Monosodium glutamate ျဖစ္လို႔
ႏွစ္ခုလံုး ဆိုဒီယမ္ (Sodium) ဆားဓာတ္ျဖစ္ကာ ႏွစ္ခု ျပိဳင္စားသံုးရင္
ေသြးတြင္းဆိုဒီယမ္ ျမင့္တက္မွဳ အရမ္းမ်ားလာေစကာ ေသြးတိုးေရာဂါကို
ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးတိုးေရာဂါ
ကာကြယ္လိုသူမ်ားနဲ႔ ရွိသူမ်ားဟာ အခ်ိဳမွဳန္႔ကို အထူးေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။
အခ်ိဳမွဳန္႔ စြဲလမ္းေနျခင္းကို ဘယ္လို ေလွ်ာ့ခ် အျမစ္ျဖတ္ၾကမလဲ
(၁) ေလွ်ာ့ခ်သံုးျခင္းျဖင့္ စတင္ပါ။ အခ်ိဳမွဳန္႔ဟာ အသားေတြရဲ့ အရသာကိုသာ
ျမွင့္တင္ေပးတာ ျဖစ္လို႔ အသီးအႏွံေတြမွာ လံုး၀မသံုးပါနဲ႔။
(၂) ေယဘုယ်လမ္းညႊန္ (General Guideline) အရ ေျပာရရင္ အစားအေသာက္ တစ္ကီလို (၂.၂ေပါင္) ကို
အခ်ိဳမွဳန္႔ လက္ဖက္ရည္ဇြန္းနဲ႔ တစ္ဇြန္းထက္ ပိုမသံုးပါနဲ႔။
ဒါဆိုရင္ေတာ့ အႏၱရာယ္
နည္းတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
(၃) ရယ္ဒီမိတ္ အစားအေသာက္ေတြ အားလံုးနီးပါးမွာ အခ်ိဳမွဳန္႔ ပါျပီးသားဆိုတာ သတိထားပါ။ ဘယ္ေတာ့မွ
အခ်ိဳမွဳန္႔ ထပ္မထည့္ပါနဲ႔။
(၄) ရယ္ဒီမိတ္ စားစရာေတြ ၀ယ္ရင္ ေလဘယ္လ္ ေပၚမွာ ပါတဲ့ အခ်ိဳမွဳန္႔ပါ၀င္မွဳ ပမာဏကို ရွာေဖြပါ။ အဆင့္အတန္းရွိတဲ့
အစားအေသာက္တံဆိပ္ေတြ အားလံုးရဲ့ ပါ၀င္ဖက္ပစၥည္းစာရင္း (Ingredient List)
ရဲ့ ေအာက္ဆံုးမွာ အခ်ိဳမွဳန္႔ တကယ္သံုးထားရင္ သံုးထားေၾကာင္း ပမာဏ အတိအက်
ပါပါတယ္။
(၅) ရိုးရာ ဟင္းခတ္အေမႊးအၾကိဳင္ေတြ (ဥပမာ ပုစြန္ေျခာက္၊ ငါးပိ စတာေတြ) ကို
ျပန္လည္အစားထိုး သံုးသင့္ပါျပီ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ့ ေရွးအစဥ္အဆက္
ဘိုးဘြားမ်ားဟာ ထြားက်ိဳင္းသန္မာ ေရာဂါကင္းခဲ့တာ အခ်ိဳမွဳန္႔
မစားခဲ့ၾကတာလည္း ပါပါတယ္။
http://www.mmdailynews.com/news_images/Monosodium_Glutamate_Monosodium_GlutamateMSG_seasoning.jpg
တီဗီြၾကည့္ခ်ိန္မ်ားျခင္းသည္ ကေလးမ်ား အတြက္ စိတ္ေရာဂါ ရရွိႏိုင္
တစ္ရက္လွ်င္ ၂ နာရီထက္ပို၍ တီဗီြၾကည့္ျခင္းႏွင့္ ကြန္ပ်ဴ တာဂိမ္းကစားျခင္းတို႔သည္ ကေလးမ်ားတြင္ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ အခက္အခဲမ်ားရရွိေစႏုိင္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။ ကေလးငယ္၏ က်န္းမာသန္စြမ္းတက္ၾကြမႈႏွင့္ မသက္ဆိုင္ဘဲျဖစ္ႏုိင္သည္ဟုဆို၏။
အသက္ ၁၀ႏွစ္ႏွင့္ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးငယ္ တစ္ေထာင္ကို တီဗီြဖန္သားျပင္ေရွ႕တြင္ ထုိင္သည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခအေနတို႔ကို ေလ့လာမႈအရေတြ႔ရွိျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈကို တုိင္းတာသည့္ စက္ျဖင့္လည္း ကေလးငယ္ ထိုင္သည့္အခ်ိန္ႏွင့္ ကုိယ္လက္လႈပ္ရွားျခင္းတို႔ကို မွတ္တမ္းျပဳသည္။
ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအရ တစ္ရက္လွ်င္ ၂ နာရီထက္ပို၍ တီဗြီၾကည့္ျခင္းႏွင့္ ကြန္ပ်ဴတာေဆာ့ကစားျခင္းတို႔သည္ စိတ္ပုိင္းဆိုင္ရာ အခက္အခဲမ်ား ပိုမိုျဖစ္ေစေၾကာင္းျဖစ္သည္။ အျခားေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈတို႔ႏွင့္ မသက္ဆိုင္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ကေလးမ်ား တီဗီြၾကည့္ခ်ိန္ကို ေလ်ာ့ခ်ျခင္းသည္ ကေလး၏ အနာဂတ္ က်န္းမာေရးႏွင့္ စိတ္လံုျခံဳမႈတို႔အတြက္ အေရးၾကီးေၾကာင္း ေထာက္ျပထားပါသည္။
ေမာကၡႏိုင္ငံတကာပညာေရးသတင္း
http://www.maukkha.org/index.php?option=com_content&view=article&id=1052:2010-10-24-00-54-17&catid=120:2010-10-11-07-37-22&Itemid=374
အသက္ ၁၀ႏွစ္ႏွင့္ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးငယ္ တစ္ေထာင္ကို တီဗီြဖန္သားျပင္ေရွ႕တြင္ ထုိင္သည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခအေနတို႔ကို ေလ့လာမႈအရေတြ႔ရွိျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈကို တုိင္းတာသည့္ စက္ျဖင့္လည္း ကေလးငယ္ ထိုင္သည့္အခ်ိန္ႏွင့္ ကုိယ္လက္လႈပ္ရွားျခင္းတို႔ကို မွတ္တမ္းျပဳသည္။
ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအရ တစ္ရက္လွ်င္ ၂ နာရီထက္ပို၍ တီဗြီၾကည့္ျခင္းႏွင့္ ကြန္ပ်ဴတာေဆာ့ကစားျခင္းတို႔သည္ စိတ္ပုိင္းဆိုင္ရာ အခက္အခဲမ်ား ပိုမိုျဖစ္ေစေၾကာင္းျဖစ္သည္။ အျခားေသာ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈတို႔ႏွင့္ မသက္ဆိုင္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ကေလးမ်ား တီဗီြၾကည့္ခ်ိန္ကို ေလ်ာ့ခ်ျခင္းသည္ ကေလး၏ အနာဂတ္ က်န္းမာေရးႏွင့္ စိတ္လံုျခံဳမႈတို႔အတြက္ အေရးၾကီးေၾကာင္း ေထာက္ျပထားပါသည္။
ေမာကၡႏိုင္ငံတကာပညာေရးသတင္း
http://www.maukkha.org/index.php?option=com_content&view=article&id=1052:2010-10-24-00-54-17&catid=120:2010-10-11-07-37-22&Itemid=374
ကြန္ျပဴတာဂိမ္းမ်ားသည္ အရိုးႏွင့္ ပတ္သတ္ေသာ ေရာဂါအေတာ္မ်ားမ်ားကို ျဖစ္ေစ
ဂိမ္းမ်ားကို အလြန္အကၽြံစြဲလမ္းေသာ နည္းပညာေခတ္၏ ကေလးငယ္မ်ား၏ အမ်ားဆံုးရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ ့လာရမည္ မွာ ဗီတာမင္ဒီခ်ဳိ ့တဲ့မွဳေၾကာင့္ အရိုးမ်ားသန္မာမွဳက်ဆင္းလာျပီး ကင္ဆာႏွင့္ ခ်ဥ္ဆီအားနည္း ျခင္းမ်ားၾကံဳ ေတြ ့လာမည္ျဖစ္သည္ ဟု ျဗိတိန္ႏိုင္ငံ ေဆာက္သန္တမ္ က်န္းမာေရးေလ့လာသူမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။
ျပင္ပပတ္၀န္းက်င္ ႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာအားကစားမ်ားတြင္ ပါ၀င္မွဳ မရွိဘဲ အိမ္တြင္းေအာင္း ဂိမ္းကစားၾကေသာ ကေလးငယ္မ်ား အထူးသျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္ဖြံျဖိဳးမွဴ လိုအပ္သာ အသက္ ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ မ်ားတြင္ ေက်ာရိုးဆစ္ေပ်ာ့ေသာ ေရာဂါမ်ားမွတစ္ဆင့္အာရံုေၾကာအားနည္းျခင္း၊ လံုေလာက္ေသာ ေနေရာင္မရွိမွဳ ေၾကာင့္ ထင္ရွားေသာ ေရာဂါမ်ားသည္ အေရျပားကင္ဆာ၊ ရင္က်ပ္ေရာဂါ၊ ေသြးကင္ဆာ၊ ႏွင့္ ေျခမခိုင္ေသာ ဒူးဆစ္မ်ားကိုက္ခဲ ေသာ အဆစ္အျမစ္ေရာင္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမွဳႏွန္းမ်ား တိုးျမင့္ လာၾကေၾကာင္း ေလ့လာမွဳမ်ားအရ သိရွိေနရသည္။
ကာကြယ္မွဳမ်ားအျဖစ္ ကေလးငယ္မ်ားကို ကြန္ျပဴတာ အလြန္အကၽြံသံုးစြဲမႈမ်ားကို တားျမစ္ျပီး အိမ္မွေက်ာင္းသုိ႔ လမ္းေလွ်ာက္သြားတတ္ေသာ အေလ့အက်င့္မ်ား ျပဳလုပ္ေပးျခင္း အားလပ္ခ်ိန္မ်ားတြင္ ေနေရာင္ျခည္ေကာင္းမြန္စြာရရွိေသာ ကစားကြင္းမ်ားတြင္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈကို ဦးစားေပးသည့္ အားကစားမ်ားကို ကစားေစျခင္း၊ ကယ္လ္ဆီယံ ျဖည့္စြက္ အစားအစာမ်ား ပိုမိုစားသံုးေစျခင္းႏွင့္ ကယ္လ္ဆီယံၾကြယ္၀ေသာ ႏြားႏို႔ေသာက္သံုးသည့္ အေလ့အက်င့္မ်ားကို ျပဳလုပ္ေပးရမည္ ျဖစ္သည္။
ရာသီဥတု ေအးျမခ်ိန္မ်ားတြင္ တစ္ေနရာထဲတြင္ ရွည္ၾကာစြာ ထိုင္၍ လုပ္ကိုင္ရေသာ ေနထိုင္မႈ ပံုစံမ်ားကို အုပ္ထိန္းသူမ်ားက ေစာင့္ၾကည့္၍ သင့္ေတာ္သလို လႈပ္ရွားမႈ ရွိေစရန္ အလုပ္တာ၀န္မ်ား ေပးျခင္း၊ မိသားစုႏွင့္အတူ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ အခ်ိန္ကုန္ေစျခင္း၊ မိဘမ်ားကိုယ္တုိင္ကလည္း ရုပ္ျမင္သံၾကား တီဗြီမ်ား ေရွ႕တြင္သာ အဟာရမရွိေသာ အရံသင့္အစားအေသာက္မ်ား စားေသာက္၍ သားသမီးမ်ားႏွင့္ အခ်ိန္ကုန္ဆံုးသည္ထက္ မိသားစု၀င္ အားလံုး ပါ၀င္ပူးေပါင္းႏုိင္သည့္ အစားအေသာက္မ်ား ကစားနည္းမ်ား ဖန္တီး၍ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈကို အေထာက္အကူျပဳေသာ ေနထိုင္မႈ ပံုစံသစ္ကို ဖန္တီးသင့္ေပသည္။
http://mmdailynews.com/news_images/bonesoft.jpg
ေပါင္ေပၚတြင္ Laptop တင္သုံးသည့္ အမ်ုိးသားမ်ား သတိျပုစရာ
ေပါင္ေပၚတြင္ Laptop တင္သုံးသည့္ အမ်ုိးသားတဦး © nydailynews
သုေတသီမ်ားက ေပါင္ေပၚတြင္ Laptop ကြန္ပ်ူတာ တင္ကာ ၾကာျမင့္စြာ သံုးစြဲျခင္းသည္ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ ကိုယ္ရည္ ကိုယ္ေသြးကို ထိခိုက္ ေစနိုင္ေၾကာင္း သတိေပး လိုက္သည္။
လူေပါင္း ၂၉ ဦးကို ေလ့လာမႈမ်ား အရ Laptop ႏွင့္ ေရရွည္ ထိေတြ႕မႈေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ သုက္ပိုးမ်ား ေသဆံုး နိုင္ၿပီး မ်ိဳးပြားသည့္ ကိစၥတြင္ အားနည္းခ်က္ ျမင့္မား လာနိုင္ေၾကာင္း အေမရိကန္ နိုင္ငံ၊ နယူးေယာက္ အစိုးရ တကၠသိုလ္မွ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပညာရွင္ ေဒါက္တာ ယီဖင္ ရွန္ကင္က ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ Laptop မွ ထြက္လာသည့္ အပူဓာတ္သည္ ဂ်င္း ေဘာင္းဘီကဲ့သို့ အဝတ္မ်ိဳးကို ဝတ္ထားသူ အတြက္ ရုတ္တရက္ ခံစား သိရွိနိုင္မည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း သုက္ပိုးမ်ားကို သက္ေရာက္ နိုင္ေၾကာင္း ေဒါက္တာရွန္ကင္က ရွင္းျပသြားသည္။
ယခင္က ေလ့လာမႈမ်ားကမူ Laptop မွ ထြက္လာေသာ အပူဓာတ္သည္ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ ေဝွးေစ့အတြင္းရွိ သုက္ရည္၏ အရည္အေသြးကို ေျပာပေလာက္ေအာင္ ထိခိုက္မႈ မရွိနိုင္ဟု ယံုၾကည္ခဲ့ၾကေသးသည္။ ေဒါက္တာရွန္ကင္က ခပ္ၾကပ္ၾကပ္ ဂ်င္းေဘာင္းဘီႏွင့္ ၾကပ္တည္းေသာ အတြင္းခံ ေဘာင္းဘီတို့သည္ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ သုက္ပိုးပမာဏကို ေလ်ာ့နည္းေစသည့္ အေထာက္အထားမ်ိဳး မေတြ႕ရဟု ျငင္းဆိုခဲ့ၿပီး မိမိ၏ မ်ိဳးဆက္ကို ခ်န္ထားလိုသည္ဆိုပါက Laptop ကို ေပါင္ေပၚတင္သံုးျခင္းအား တတ္နိုင္သမ်ွ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ေၾကာင္းသာ သတိေပး ေျပာဆိုသြားသည္။
သုေတသီမ်ားက ေပါင္ေပၚတြင္ Laptop ကြန္ပ်ူတာ တင္ကာ ၾကာျမင့္စြာ သံုးစြဲျခင္းသည္ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ ကိုယ္ရည္ ကိုယ္ေသြးကို ထိခိုက္ ေစနိုင္ေၾကာင္း သတိေပး လိုက္သည္။
လူေပါင္း ၂၉ ဦးကို ေလ့လာမႈမ်ား အရ Laptop ႏွင့္ ေရရွည္ ထိေတြ႕မႈေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ သုက္ပိုးမ်ား ေသဆံုး နိုင္ၿပီး မ်ိဳးပြားသည့္ ကိစၥတြင္ အားနည္းခ်က္ ျမင့္မား လာနိုင္ေၾကာင္း အေမရိကန္ နိုင္ငံ၊ နယူးေယာက္ အစိုးရ တကၠသိုလ္မွ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပညာရွင္ ေဒါက္တာ ယီဖင္ ရွန္ကင္က ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ Laptop မွ ထြက္လာသည့္ အပူဓာတ္သည္ ဂ်င္း ေဘာင္းဘီကဲ့သို့ အဝတ္မ်ိဳးကို ဝတ္ထားသူ အတြက္ ရုတ္တရက္ ခံစား သိရွိနိုင္မည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း သုက္ပိုးမ်ားကို သက္ေရာက္ နိုင္ေၾကာင္း ေဒါက္တာရွန္ကင္က ရွင္းျပသြားသည္။
ယခင္က ေလ့လာမႈမ်ားကမူ Laptop မွ ထြက္လာေသာ အပူဓာတ္သည္ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ ေဝွးေစ့အတြင္းရွိ သုက္ရည္၏ အရည္အေသြးကို ေျပာပေလာက္ေအာင္ ထိခိုက္မႈ မရွိနိုင္ဟု ယံုၾကည္ခဲ့ၾကေသးသည္။ ေဒါက္တာရွန္ကင္က ခပ္ၾကပ္ၾကပ္ ဂ်င္းေဘာင္းဘီႏွင့္ ၾကပ္တည္းေသာ အတြင္းခံ ေဘာင္းဘီတို့သည္ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ သုက္ပိုးပမာဏကို ေလ်ာ့နည္းေစသည့္ အေထာက္အထားမ်ိဳး မေတြ႕ရဟု ျငင္းဆိုခဲ့ၿပီး မိမိ၏ မ်ိဳးဆက္ကို ခ်န္ထားလိုသည္ဆိုပါက Laptop ကို ေပါင္ေပၚတင္သံုးျခင္းအား တတ္နိုင္သမ်ွ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ေၾကာင္းသာ သတိေပး ေျပာဆိုသြားသည္။
Subscribe to:
Posts (Atom)