ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းမွ ကင္းလြတ္ေရး by ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ....အပိုင္း (၂) (Freedom from Fear) .....

by San Maung on Sunday, November 7, 2010 at 12:59pm

"စစ္သား မဟုတ္ေပမယ့္ ႏိုင္ငံအတြက္အမ်ိဳးမ်ိဳး အနစ္နာခံ၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးစြန္႔စားလုပ္ေနၾကတဲ့ လူေတြလဲ ရွိတာပဲ။ အဲဒါေၾကာင့္ စစ္သားမွစစ္သားဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ကို ေျပာင္းၾကရမယ္။ ငါတို႔ဟာ လက္နက္ကိုင္ေတြ ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း မတရားမလုပ္၊ ႏိုင္ငံရဲ႔ ရန္သူေတြ မဟုတ္၊ ႏိုင္ငံရဲ႔ မိတ္ေဆြေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ရမယ္။"(ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း)

“ေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အမွန္တရားကို ေျပာဆိုေန၍ လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာႏွင့္ ကမာၻ႔ အေျခခံ အယူအဆမ်ားကို ေရာင္ျပန္ဟပ္ေန၍ လည္းေကာင္း၊ သူမအားႏွူတ္ဆိတ္ေအာင္ မျပဳလုပ္ႏိုင္ပါ။”

(ဗားစလဗ္ဟာဗဲလ္)

“ေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အမ်ိဳးသား ယဥ္ေက်းမွု အေမြအႏွစ္၏ အေကာင္းဆံုး လကၡဏာမ်ားဟု သူမက ယူဆထားသည္မ်ားကို ဂရုျပဳလာေစရန္ ႀကိဳးစား၍ သူမကိုယ္တိုင္လည္း ယင္းလကၡဏာရပ္မ်ားႏွင့္ ထပ္တူထပ္မွ် ျဖစ္ေစရန္ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္သည္။”

(ႏိုဘလ္ေကာ္မတီ ဥကၠဌ၊ ၁၉၉၁)

အပိုင္း (၁)

Link to part 1 http://www.facebook.com/notes.php?id=100001368265940¬es_tab=app_2347471856#!/note.php?note_id=171142429565261

စၾတာစ္ေဘာက္ျမိဳ႕( Strasbourg) ၌ (၁၂) ႏိုင္ငံ ပါ၀င္ေသာ ဥေရာပပါလီမန္သည္ ၁၉၉၁ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ(၁၉)ရက္ေန႔တြင္ တည္ျငိမ္သိကၡာရွိေသာ အထူးစည္းေ၀းပြဲက်င္းပကာ ျမန္မာနုိင္ငံမွေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အားလြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚမွူအတြက္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ဆာခါေရာ့ ( Sakharov) ဆုကိုခ်ီးျမွင့္လုိက္ပါသည္။

ယခင္ႏွစ္မ်ားက ေတာင္အာဖရိကမွ နယ္ဆင္မန္ဒဲလား( Nelson Mandela)၊ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုမွအနာတိုလီမာခ်န္ကို( Anatoly Marchenko) ႏွင့္ ခ်က္ကိုဆလိုဗက္ကီးယားနုိင္ငံမွအလက္ဇႏၵားဒုဗ္ခ်က္( Alexander Dubcek) တုိ႕အား အလားတူ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ပါလီမန္ဥကၠဌျဖစ္သူဘာရြင္ခရက္စ္ပို(Baron Crespo) က ခန္႕ညားထည္၀ါေသာ စပိန္ဘာသာစကား ႏွင့္ ျမြက္ၾကားလုိက္ေသာေၾကညာခ်က္ကိုက်မတုိ႕ နားၾကပ္မ်ားထဲမွ ဘာသာျပန္က အဂၤလိပ္စကားႏွင့္ျပန္ေျပာလုိက္သည္မွာ' က်ေနာ္တုိ႕သည္ ဤဆုကို ရဲရင့္ေသာ အာရွသူတဦးအားခ်ီးျမွင့္လုိက္ပါသည္၊ထိုအမ်ိဴးသမီး၏ အမည္သည္လြတ္လပ္ျခင္း ႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ အတြက္အၾကမ္းမဖက္ေသာနည္းႏွင့္တုိက္ပြဲ၀င္ျခင္းတုိ႕ႏွင့္ထပ္တူထပ္မွ်ပင္ျဖစ္ပါသည္။

မိန္႕ခြန္းအျပီး၌ ဥကၠဌၾကီးသည္ အခမ္းအနား စင္ျမင့္ေပၚ၌ဖခင္ႏွင့္အတူ ထုိင္ေနေသာ ကင္မ္( ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏သားငယ္ ေမာင္ထိန္လင္း)အားဆုလက္မွတ္ကို အပ္ႏွင္းလုိက္ျခင္းျဖင့္ တိုေတာင္းေသာ္လည္းစိတ္လွူပ္ရွားဖြယ္အတိျဖစ္ေသာ အခမ္းအနားကို နိဂံုးခ်ဴပ္လုိက္ပါသည္။

မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္း အမ်ားစုက ' စု ' ဟူ၍ ေခၚေလ့ရွိေသာ သူမသည္ကားဤဆုကို ကိုယ္တုိင္လာေရာက္ လက္မခံနုိင္ရွာပါ။သူသည္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏အက်ဥ္းက်ခံတစ္ဦးအေနႏွင့္ရန္ကုန္ျမိဳ႕၌ အထိန္းသိမ္းခံဘ၀ သံုးႏွစ္ေျမာက္ သက္တမ္းကိုစတင္ရင္ဆုိင္လ်က္ရွိပါသည္။

ဤဖမ္းဆီးခ်ဴပ္ေႏွာင္ျခင္းႏွင့္ ဤဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမွင့္ျခင္းတုိ႕ကိုျဖစ္ေပၚလာေစခဲ့ေသာ စု၏ ဘ၀လမ္းေၾကာင္းကိုစဥ္းစားသံုးသပ္ရင္ းက်မကိုယ္က်မ ေမးခြန္းအမ်ိဴးမ်ိဴး ထုတ္ေနမိပါသည္။ ဒါေတြဟာ ဘယ္လိုကဘယ္လိုျဖစ္ေပၚခဲ့တာပါလိမ့္၊ဒီလို အေျခအေနဆိုးေတြ၊ ဖိစီးခ်ဴပ္ခ်ယ္မွူေတြကိုခံနုိင္စြမ္းေပးတဲ့ၾကံ႕ခုိင္တဲ့စိတ္ဓါတ္ရဲ႕ အရင္းအျမစ္ဟာဘာပါလိမ့္၊ဘယ္ကမ်ား ထြက္ေပၚလာပါလိမ့္၊ဘယ္ေလာက္ ၾကာအံုးမယ္မသိေအာင္ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းခံေနရအံုးမွာနဲ႕ ျမန္မာ့နုိင္ငံေရးဇာတ္ကြင္းထဲသူမစြမ္းေဆာင္ခဲ့သမွ်ကို စစ္အစိုးရက တမင္တစကာ တုိက္ဖ်က္ေနတာေတြကိုသူမဘယ္လိုမ်ားျမင္ပါလိမ့္၊သူမသည္ ထိုဇာတ္ကြင္းထဲသို႕ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ နုိင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္တည္ေထာင္စဥ္က၀င္ေရာက္ခဲ့ပါသည္။

သူမအား ဖမ္းဆီးလိုက္ျပီး (၁၀) လခန္႕အၾကာတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ထိုပါတီက အျပတ္အသတ္ အနုိင္ရခဲ့ပါသည္။က်မ၏ အထင္အျမင္အရ၊စု၏ အနိုင္မခံ အရွံဴးမေပးစိတ္ဓါတ္ႏွင့္ အမ်ားႏွင့္အတူတမူထူးေသာ သေဘာသဘာ၀တုိ႕၏ ခုိင္ျမဲေသာ ဇစ္ျမစ္သည္ ေမ့ေပ်ာက္၍ မရနုိင္ေသာ သူမ၏ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္း၏ သတိရတမ္းတဖြယ္ရာ အရည္အခ်င္းမ်ားႏွင့္ သူမ၏ထူးျခားေသာမိခင္ ေဒၚခင္ၾကည္၏ ျပဳစုပ်ိဴးေထာင္မွူတုိ႕ပင္ျဖစ္ပါသည္။

ဗုိလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္း၏ ဘ၀ ဇာတ္လမ္းသည္ ျမန္မာ့သမုိင္း ၏တစိတ္တပိုင္းျဖစ္၍ အမ်ားကသိျပီး မွတ္တမ္းတင္ျပီး ျဖစ္ပါသည္။(ေနာက္ဆံုးမွတ္တမ္းတရပ္ကို သူ႕သမီးကိုယ္တုိင္ ျပဳစုခဲ့ပါသည္။)ျဗိတိသွ်လက္ေအာက္ခံ ျမန္မာနုိင္ငံအတြင္းသို႕ ဂ်ပန္တပ္မေတာ္ႏွင့္အတူ ေရွ႕ဦးမွခ်ီတက္မည့္ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ေခါင္းေတာင္အျဖစ္ ဂ်ပန္တုိ႕ထံမွစစ္ပညာသင္ၾကားခဲ့ပံု၊ ဂ်ပန္တုိ႕ လက္ေအာက္ခံအျဖစ္ ေနခဲ့ရေသာအတုအေယာင္လြတ္လပ္ေရးကာလ ေနာက္ပိုင္း၌ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ရမ္၀င္ေရာက္လာေသာ မဟာမိိတ္တပ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ပံု၊ ေနာက္ဆံုးစစ္ျပီးေခတ္၌ လံုး၀လြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆိုခ်က္ကို ျဗိတိသွ်တုိ႕လိုက္ေလ်ာရသည္အထိအပတ္တကုတ္ ၾကိဳးပမ္းလွူပ္ရွားခဲ့ပံု စသည္တုိ႕ကို စာေရးဆရာအမ်ားက အေသးစိတ္ေရးသားတင္ျပျပီးျဖစ္ပါသည္။

ေဒၚခင္ၾကည္ ၏ အတၳဳပၸတၱိကိုမူ ေစ့ေစ့ငွငွမွတ္တမ္းတင္ထားျခင္းမရွိပါ။ဗိုလ္ခ်ဴပ္ႏွင့္ပတ္သတ္၍ က်မ သတိရေနေသာ အခ်က္တစ္ခ်ိဴ႕မွာအထူးေအာက္ေမ႔လြမ္းဆြတ္ဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။ျမန္မာနုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးကိစၥမ်ားကိုအတၱလီ( Attlee) အစိုးရႏွင့္ေဆြးေႏြးရန္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို ေခါင္းေဆာင္ကာဗိုလ္ခ်ဴပ္ေရာက္လာေသာ ၁၉၄၇ ဇန္နဂါရီလမွာ အဂၤလန္၏အဆိုးဆံုးေဆာင္းကာလ၏ရာသီဒဏ္ကိုအလူးအလဲခံေနရခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။လန္ဒန္ျမိဳ႕လယ္၌ႏွင္းစိုင္ႏွင္းခဲမ်ားသည္ ရွင္းလင္း၍ မထားနုိင္ေလာက္ေအာင္ ထူထပ္စြာပံုေနျပီးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ တည္းခိုရာ ေဒၚခ်က္စ္တာဟုိတယ္ သြားလမ္းကိုပင္ ပိတ္ဆို႕လုမတတ္ျဖစ္ေနပါသည္။စစ္ျပီးစေခာတ္ ျခိဳးျခံစြာေနထုိင္ေရးစနစ္သည္ အားလံုးအေပၚသက္ေရာက္မွူရွိသျဖင့္ ျမန္မာမ်ားလည္း အျခားလန္ဒန္တြင္ ေနထုိင္သူလူအမ်ားနည္းတူေန႔စဥ္ နာရီေပါင္းမ်ားစြာ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ျဖတ္ေတာက္ခံရသည္ဒုကၡကို ေကာင္းေကာင္းၾကီး ရင္ဆုိင္ေနၾကရပါသည္။

ဟိုတယ္ခန္းမ်ားတြင္ မီးေသြးမီး၊ထင္းမီး တို႕ႏွင့္ ဟုန္းဟုန္းေတာက္ေနေသာ မီးလင္းဖိုၾကီးမ်ား မရွိပါ။ေသးငယ္ေသာဓါတ္မီးလင္းဖိုကေလးမ်ားသာရွိပါသည္။အေနအထိုင္အရ မသက္သာလွေသာ အခ်ိန္ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ေမွ်ာ္လင့္ျခင္းႏွင့္ စိတ္ဓါတ္တက္ၾကြျခင္းတို႕ ျမင့္မားေနခ်ိန္လည္းျဖစ္ပါသည္။ဗိုလ္ခ်ဴပ္သည္ လန္ဒန္ရွိ ျမန္မာမ်ားအားလံုးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုနုိင္ရင္ဂရုတစိုက္ စီစဥ္ခဲ့၏ ။ လန္ဒန္ရွိ ျမန္မာမ်ားဆုိသည္မွာ ပညာသင္ေနသူမ်ား၊အလုပ္လုပ္ကိုင္ ေနထိုင္ေနသူမ်ား ၊ခရီးသြားရင္းလာရင္း ခဏတျဖဳတ္ရပ္နားေနသူမ်ားႏွင့္ က်မကဲ့သို႕ ခပ္ၾကာၾကာ အလည္အပတ္ေရာက္ေနေသာ ဧည့္သည္မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ စိုဟိုရပ္ကြက္(Soho) ရွိျမန္မာထမင္းဆိုင္တဆုိင္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဴပ္အား ဂုဏ္ျပဳသည့္ဧည့္ခံပြဲက်င္းျပၾကပါသည္။ အေတာ္အတန္ ျပည့္ၾကပ္ေနေသာ ဧည့္ပရိသတ္ကိုႏွူတ္ခြန္းဆက္စကား ေျပာျပီးေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဴပ္က က်မတို႕တဦးခ်င္းႏွင့္ခင္မင္ရင္းႏွီးစြာ စကားေျပာပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဴပ္၏ ရနံ႕သင္းေသာ ဂုဏ္သတင္းမ်ားက်မတို႕ထံ ေရာက္ခဲ့သည္မွာ အတန္ၾကာပါျပီ။

Aung San Su Kyi(Freedom from Fear)

Breif Biography of Aung San Su Kyi

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း

၁၉၄၂ စက္တင္ဘာ ၆

ျမန္႔မာလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီးမွ အထက္တန္းသူနာျပဳ ေဒၚခင္ၾကည္တို႔ လက္ထပ္ထိမ္းျမားသည္။

၁၉၄၅ ဇြန္ ၁၉

ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿမိဳ႔ေတာ္ ရန္ကုန္တြင္ ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း( ၁၉၄၇ ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ လုပ္ၾကံခံရသူ) ႏွင့္ မိခင္ေဒၚခင္ၾကည္တို႔႕မွ ေမြးဖြားလာခဲ့၏။ တတိယေျမာက္ရင္ေသြးျဖစ္သည္။

၁၉၄၇ ဇူလိုင္ ၁၉

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္တကြ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၆ ဦး လုပ္ႀကံခံရေသာေန႔ကို အာဇာနည္ေန႔ အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ ို ၁၉၆၀ ေဒၚခင္ၾကည္ အိႏိၵယ သံအမတ္ႀကီး အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရ သျဖင့္ မိခင္ႏွင့္အတူ ေဒလီၿမိဳ႔သို႔ လိုက္ပါေနထုိက္ခဲ့၏။ ၁၉၆၀-၆၁ နယူးေဒလီ ေမရီခရိယန္ေက်ာင္းတြင္ ပညာသက္ၾကားခဲ့သည္။

၁၉၆၂-၆၃

နယူးေဒလီ အမ်ိဳးသမီးဆုဒီလန္ခေရးႀကီး တကၠသိုလ္ တြင္ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ ပညာကို သင္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၆၄-၆၇ ၀ိဇၨာဘြဲ႔ ကို ဒႆနိက၊ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ၊ စီးပြားေရးပညာ တို႔ျဖင့္ ေအာ့ဖို႔တကၠသိုလ္ စိန္႔ဟူးေကာလိပ္မွ ရရွိခဲ့၏။

၁၉၆၈

လန္ဒန္တကၠသိုလ္ အာရွအေရွ႔ပိုင္း အာဖရိက သုေတသနဌာနတြင္ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ပညာရပ္မ်ားကို ကူညီသင္ၾကားေပးခဲ့သည္။

၁၉၆၉-၇၁

New York ၿမိဳ႔ရွိ ကုလသမဂၢအတြင္း၀န္မ်ားရံုး၏ အုပ္ခ်ဳပ္မွုႏွင့္ ဘတ္ဂ်က္ေမးခြန္းမ်ားဆိုင္ရာ အၾကံေပးေကာ္မတီတြင္ လက္ေထာက္အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္၏။

၁၉၇၂

ဘူတန္ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနတြင္ သုေတသနအရာရွိ အျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္၏။ ၿဗိတိသွ်ပညာရွင္ ေဒါက္တာမိုက္ကယ္အဲရစ္ႏွင့္ ထိမ္းျမားခဲ့၏။

၁၉၇၃

သားႀကီး အလကၨႏၵားကို လန္းဒန္တြင္ဖြားျမင္။

၁၉၇၅-၇၇

ေအာ့စဖို႔တကၠသိုလ္ ဒါးဂါးဒီးယန္းစာၾကည့္တိုက္တြင္ တာ၀န္ခံအျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

၁၉၇၇

သားငယ္ ကင္(မ) ကို ေအာ့စဖို႔၌ေမြးဖြား။

၁၉၈၅-၈၆

ဂ်ပန္ က်ိဳတို တကၠသိုလ္ အေရွ႔ေတာင္အာရွ ေလ့လာျခင္း Center တြင္ ဧည့္ပညာရွင္ အျဖစ္ ဆည္းပူး။

၁၉၈၇

အိႏိၵယ ဆင္မလာရွိ အဆင့္ျမင့္ေလ့လာေရး အိႏိၵယ တကၠသိုလ္တြင္ ပညာသင္အျဖစ္တက္ေရာက္။

မတ္ ၁၉၈၈

ရန္ကုန္တြင္ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမွုမ်ား ျဖစ္ပြားေနစဥ္ က်န္းမာေရးမေကာင္းေသာ မိခင္ႀကီးအားျပဳစုရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ျပန္။

ဇြန္ ၂၃ ၁၉၈၈

၂၆ ႏွစ္ၾကာၿပီးေနာက္ ျမန္႔မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ၏ ဥကၠဌ အျဖစ္မွ ဗိုလ္ေန၀င္းႏုတ္ထြက္လိုက္ရျခင္းသည္ ဒီမုိကေရစီေရးလွုပ္ရွားမွုအတြက္ ခလုပ္ႏွိပ္ေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္၏။

ၾသဂုတ္ ၈ ၁၉၈၈

ထင္ရွားေသာ ရွစ္ေလးလံုး လူထုအေရးေတာ္ပံုႀကီး စတင္ေပၚေပါက္လာကာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးသို႔ျပန္႔ႏွံ႔သြားလွ်က္ မဆလ အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ရန္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာကို ဆြဲေဆာင္လိုက္၏။ ေနာင္တက္လာေသာ စစ္အစိုးရက ယင္းကိုၿဖိဳခြဲ၍ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို သတ္ပစ္လိုက္၏။

ၾသဂုတ္ ၁၅ ၁၉၈၈

ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီးအတြင္း ျပည္သူ႔အတိုင္ပင္ခံေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္းရန္ အၾကံျပဳခဲ့။

ၾသဂုတ္ ၂၆ ၁၉၈၈

ေက်ာ္ၾကားေသာ ေရႊတိဂံုဘုရား အေနာက္ဘက္ မုခ္၌ သန္းတ၀က္ခန္႔ လူထုအစည္းအေ၀းတြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားကာ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရထူေထာင္ရန္ေတာင္းဆိုခဲ့။

စက္တင္ဘာ ၁၈ ၁၉၈၈

စစ္တပ္သည္ ယင္းတို႔၏အာဏာကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားေရးႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ေကာင္စီကိုဖြဲ႔စည္းလိုက္၏။ စစ္တပ္သည္လူရာေပါင္းမ်ားစြာကို အင္အားသံုးတပ္ျဖတ္လွ်က္ ဒီမိုကေရစီ လွုပ္ရွားမွုမ်ားကို ထပ္မံႏွိမ္နင္း၏။

စက္တက္ဘာ ၂၄ ၁၉၈၈

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္တာ၀န္ယူလွ်က္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (National League for Democracy) NLD ကိုတည္ေထာက္လိုက္သည္။

ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ၁၉၈၈

မိခင္ေဒၚခင္ၾကည္ ကြယ္လြန္၏။ ဇာပန အခမ္းအနားသည္ ဒီမုိကေရစီေထာက္ခံသူအမ်ားစုကို ဆြဲေဆာင္လွ်က္ စစ္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသည့္ အသြင္ေပၚလြင္လြားခဲ့၏။

ဇူလိုင္ ၁၉၈၈

ေအာက္တိုဘာ ၁၉၈၉ ရန္ကုန္၊ပဲခူး၊စစ္ကိုင္း၊မႏၱေလး၊ေမာ္လၿမိဳင္၊ထား၀ယ္၊ျမိတ္၊ပခုကၠဴ၊ ေတာင္ႀကီး၊ ေက်ာက္ပန္းေတာင္း၊ မံုရြာ၊ ျမင္းမူ၊ ျမစ္ၾကီးနား စသည္တို႔တြင္ တက္ၾကြစြာျပဳလုပ္ေသာ စည္းရံုးလွဳပ္ရွားမွုမ်ား၌ NLD ၏ ေခါင္းေဆာင္အေနႏွင့္ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ လူထုေဟာေျပာပြဲမ်ား၌ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့။

ဧၿပီ ၅ ၁၉၈၉

ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚဧရာ၀တီတိုင္း စည္းရံုးေရးဆင္းစဥ္ စစ္တပ္မွ သူမအား ေသနတ္ႏွင့္ ခ်ိန္ရြယ္သည္ ကို မေၾကာက္မရြံ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့၏။

ဇြန္ ၂၁ ၁၉၈၉ ၁၉၈၈

လူထုအေရးေတာ္ပံုႀကီးတြင္ က်ဆံုးသြားသူမ်ားအတြက္ အမွတ္တရ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားကို တက္ေ၇ာက္ခဲ့၏။

ဇူလိုင္ ၁၉ ၁၉၈၉

န၀တမွ စစ္တပ္အင္အားမ်ားစြာကို တိုးခ်ထားျခင္းအား ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ေတြ႔မည္ကိုေရွာင္ရွားႏုိင္ရန္ စီစဥ္ထားသည့္ အာဇာနည္ေန႔ ႏွစ္ပတ္လည္ အခမ္းအနားမ်ားကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္၏။

ဇူလိုင္ ၂၀ ၁၉၈၉

စစ္အစိုးရ၏ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျခင္းကို ခံရ၏။ သူမ၏ေနအိမ္မွေက်ာင္းသားမ်ားကို စစ္ေၾကာေရးစခန္းမ်ားကို ေခၚေဆာင္ထိန္းသိမ္းျခင္းကို ကန္႔ကြက္သည့္ အေနႏွင့္ အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပခဲ့၏။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႔ႀကီးမွ အျပစ္မဲ့ အက်ဥ္းသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့၏။

ေမ ၂၇ ၁၉၉၀

သူမအားဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားေသာ္လည္း NLD ကတရား၀င္မဲဆႏၵေပါင္း၏ ၈၂% ျဖင့္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏိုင္ရလိုက္၏။ န၀တမွ ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္ကို အသိအမွတ္ျပဳရန္ ပယ္ခ်ခဲ့၏။

ေအာက္တုိဘာ ၁၂ ၁၉၉၀

ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံမွ ၁၉၉၀ ရာဖ္တို လူ႔အခြင့္အေရးဆု ကို မ်က္ကြယ္၌ ခ်ီးျမင့္လုိက္၏။

ဒီဇင္ဘာ ၁၉ ၁၉၉၀

ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ပဲရက္ဇ္ ဒီေကြးလ်ား ၏ သူမအားလႊတ္ေပးရန္ေတာင္းဆိုမွုကို ခင္ပြန္းသည္၊ ကေလးမ်ားႏွင့္အတူေနထိုင္ရန္ ဆႏၵရွိလွ်င္ လူသားျခင္းစာနာေထာက္ထားေသာအားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထြက္ခြာခြင့္ ျပဳမည္ဟု စစ္အစိုးရက တုန္႔ျပန္ခဲ့။

ဇူလိုင္ ၁၀ ၁၉၉၁

ဥေရာပပါလီမန္၏ လူ႔အခြင့္အေရးဆုျဖစ္ေသာ “ဆာ ခါ ေရာ့ဗ္” ဆုကို မ်က္ကြယ္တြင္ ခ်ီးျမင့္လုိက္၏။

ၾသဂုတ္ ၁၀ ၁၉၉၁

ေဒၚစုအား ရံုးတင္ စစ္ေဆးျခင္းမရွိဘဲ ၅ ႏွစ္အထိ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားႏုိင္သည့္ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျပဌာန္းလိုက္၏။

ေအာက္တိုဘာ ၁၄ ၁၉၉၁

ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံ ႏိုဘယ္ေဖာင္ေဒးရွင္းမွ “ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု” ခ်ီးျမင့္လိုက္၏။

ေအာက္တိုဘာ ၁၄ ၁၉၉၁

ေဒၚစုေရးသားသည့္ “ေၾကာက္ရြံ႔ျခင္းမွ ကင္းလြတ္ျခင္း” Freedom from Fear စာအုပ္ကို လန္ဒန္ၿမိဳ႔တြင္ ထုတ္ေ၀လိုက္၏။

၁၉၉၂

ႏိုဘယ္ဆုက ရရွိသည့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁.၃ သန္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး အသံုးျပဳေရး ေဒၚစုက ရန္ပံုေငြ တည္ေထာင္ထားေၾကာင္း ႏိုဘယ္ဆု ေကာ္မတီမွ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားလို္က္သည္။

ဇန္န၀ါရီ ၂၁ ၁၉၉၄

ေဒၚစု၏ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ သက္တမ္းကို ၅ ႏွစ္အျပင္ ႏိုင္ငံျခားေရး၊ ျပည္ထဲေရး ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ၃ ဦးေကာ္မတီ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ ေနာက္ထပ္ ၁ ႏွစ္ ထပ္မံတိုးႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကျငာ၏။

ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၄ ၁၉၉၄

ယူအဲန္ဒီပီ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ ဂ်ဲဟန္ရာဟင္းမ္၊ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဘင္ရစ္ခ်တ္ဆဲင္ ႏွင့္ နယူးေယာက္တိုင္း သတင္းေထာင္ ဖိလစ္ရွဲႏြန္ တို႔ ၃ ဦး ေဒၚစုထံ အလည္အပတ္ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံု၏။ မိသားစုျပင္ပ မွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ပထမဆံုးအၾကိမ္ေတြ႔ ဆံုျခင္းျဖစ္၏။ ေဒၚစုက န၀တ ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးရန္ေတာင္းဆိုလိုက္၏။

ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္....

“မတရားမႈတခုမွာ သင္ဟာ ၾကားေနတယ္ဆုိရင္… သင္ဟာ ဖိႏွိပ္သူဘက္က လုိက္ဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္လုိက္တာနဲ႔ အတူတူဘဲ”..........

“If you are neutral in a situation of injustice, you have chosen to side with the oppressor.”..............

Candidly yours

San Maung