သစၥာရွိအတုိက္အခံ

ဒီမုိကေရစီစနစ္တည္ေဆာက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းသူတုိ႔သည္ ပထမဦးစြာ အတုိက္အခံႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္အယူအဆကုိ သည္းခံႏုိင္စြမ္းရွိဖုိ႔လုိသည္။ ဤကိစၥသည္ အေနာက္တုိင္းဒီမုိကေရစီ၌ လုပ္႐ုိးလုပ္စဥ္ျဖစ္ေသာ္လည္း အာဏာရွင္ ဓေလ့ႀကီးစုိးရာ အေရွ႕တုိင္းတြင္မူ က်င့္သုံးရခက္ေသာ အယူအဆျဖစ္ပါသည္။

အာဏာရအစုိးရကုိ တရား၀င္ဆန္႔က်င္ပုိင္ခြင့္ရွိေသာအဖြဲ႔ကုိ အတုိက္အခံဟုေခၚသည္။ တုိင္းျပည္ကုိသစၥာရွိၿပီး အာဏာရအစုိးရကုိသာ ဆန္႔က်င္သူကုိ သစၥာရွိအတုိက္အခံ Loyal Opposition ဟု ေခၚပါတယ္။ အတိုက္အခံသည္ တေန႔တြင္ အစိုးရဖြဲ႔မည္ျဖစ္၍ မျမင္ရေသာအစုိးရ shadow government ဟုလည္း အဂၤလန္၌ေခၚသည္။ သစၥာရွိအတုိက္အခံဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ အဂၤလိပ္ႏုိင္ငံေရးစနစ္မွ ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။

(၁၈) ရာစုတြင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား အဂၤလန္၌ စတင္ေပၚထြက္လာစဥ္ အတုိက္အခံဆုိသည့္စကား ေပၚေပါက္လာ သည္ျဖစ္၍ အႏွစ္သုံးရာခန္႔ ရွိေနပါၿပီ။ ထုိစဥ္က ဘုရင္ကုိ သစၥာရွိၿပီး အာဏာရအစုိးရကုိ အတုိက္အခံလုပ္သျဖင့္ ဘုရင့္သစၥာခံအတုိက္အခံ Majesty’s Loyal Opposition ျဖစ္လာ၏။ အတုိက္အခံ၏ တာ၀န္သည္ အစုိးရ၏ အျပစ္အနာအဆာကုိ ေဖာ္ထုတ္ေ၀ဖန္တုိက္ခုိက္႐ုံသာမကဘဲ အစုိးရႏွင့္ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္သည္လည္းရွိ၏။

သုိ႔ေသာ္ အစပုိင္းတြင္ ရင့္က်က္မႈနည္းေသးသည့္အတြက္ အစုိးရလုပ္သမွ်ကုိ ဆန္႔က်င္ျခင္းသည္ အတုိက္အခံ၏ တာ၀န္ဟု အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိမႈမ်ဳိးလည္း ရွိပါသည္။ ႏုိင္ငံေတာ္လုံၿခံဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္လာပါက အစုိးရကုိ အတုိက္အခံက ေထာက္ခံတတ္ပါသည္။ ဥပမာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ (၁၁) ရက္ေန႔က နယူးေရာက္နဲ႔၀ါရွင္တန္ကုိ အၾကမ္းဖက္ သမားတုိက္ခုိက္မႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သမၼတ ဘုရွ္ကုိ ေထာက္ခံေသာ အတုိက္အခံဒီမုိကရက္ပါတီ၀င္မ်ား ထုိစဥ္က ရွိလာသည္ကုိ ေတြ႔ရ၏။

သေဘာထားကြဲလြဲမႈကုိ လက္ခံသည္-agree to disagree သုိ႔မဟုတ္ agreeing to disagree ဆုိေသာ အဂၤလိပ္ စကားသည္ (၁၈) ရာစု အဂၤလိပ္ႏုိင္ငံေရးေလာကမွ ေပၚထြက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ အျငင္းပြားၾကသည့္အခါ၌ တဦး အျမင္ကုိ တဦးက သေဘာမတူေသာ္လည္း ဤသုိ႔ ကြဲျပားေနေသာ အျမင္မ်ားရွိသည္ကုိ လက္ခံၿပီး ပဋိပကၡမျဖစ္ဘဲ အဆင္ေျပေအာင္ စခန္းသြားၾကဖုိ႔ သေဘာတူျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤစကားကုိ ဖန္တရာေတေအာင္ သုံးေနၾကေသာ္လည္း နားလည္ရန္ မလြယ္ပါ။

အေတြ႔အႀကံဳနဲ႔ ပညာအေျခခံ ဗဟုသုတကိုလုိက္၍ ျပႆနာတခုကုိ ျမင္ပုံျခင္း ကြဲျပားျခားနားၾကပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အခ်က္အလက္တခုကုိ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိရာတြင္လည္း ကြဲျပားသြားၾကပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဤသုိ႔ အျမင္ကြဲျပားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းကုိ ေလ့လာဆန္းစစ္ရန္ လုိပါသည္။ အျမင္ကြဲျပားသူကုိ အျပစ္တင္စရာမလုိပါ။ ၎ကုိ နားလည္ရန္သာ ႀကိဳးပမ္းရပါမည္။ သုိ႔မွသာလွ်င္ ကြဲလြဲမႈကုိ လက္ခံႏုိင္သည့္ အရည္အေသြးရွိလာမည္ ျဖစ္ေပသည္။

သေဘာမတူေၾကာင္း ႐ုိးသားစြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိျခင္းသည္ တုိးတက္မႈရွိလာသည္ကုိ ျပသရာေရာက္သည္ဟု အိႏၵိယေခါင္းေဆာင္ မဟတၱမဂႏၵီ ေျပာဖူးပါသည္။ ပါ၀င္လုပ္ကုိင္သူ၏ ကြဲလြဲေသာ သေဘာထားကုိ နားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစားျခင္းျဖင့္ ၎၏ဆန္႔က်င္မႈကုိ ပ်က္ျပယ္ေစပါသည္။ စီမံကိန္းခ်ရာတြင္ စာရြက္ေပၚ၌ေကာင္းသကဲ့သုိ႔ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ၌ ေကာင္းရန္မလြယ္ပါ။ ဤေနရာတြင္ မိမိအဖြဲ႔၀င္၏ ေ၀ဖန္သုံးသပ္မႈသည္ အလြန္အဖုိးတန္၏။ မိမိ၏အားနည္းခ်က္ကုိ သူမ်ားမျမင္မီ သိရွိႏုိင္ျခင္းသည္ ေ၀ဖန္ခံႏုိင္မႈ၏ တန္ဖုိးပင္ျဖစ္သည္။

သေဘာထားကြဲလြဲမႈကုိ ေျပလည္ေအာင္ေဆြးေႏြးၿပီး လုပ္ကုိင္သူမ်ားသည္ အခ်င္းခ်င္း နားလည္မႈပုိရၾကၿပီး အျပန္အလွန္ယုံၾကည္မႈလည္း ပုိမိုခုိင္မာလာတတ္ပါသည္။ မေက်နပ္မႈကုိ ကြယ္၀ွက္ေသာ အဖြ႔ဲအစည္း၌မူ အခ်င္းခ်င္း ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရန္ ခက္ခဲတတ္ပါသည္။ ႐ုိး႐ုိးသားသားကြဲလြဲသည့္ သေဘာထားကုိ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခြင့္ရ ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ အားေကာင္းသည္ကုိ ေတြ႔ရ၏။ အဖြဲ႔၀င္မ်ား နားလည္မႈ ရွိေလေလ အဖြဲ႔ကလည္း အားေကာင္းေလေလျဖစ္လာပါသည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း ႐ုိးသားေသာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈႏွင့္ ထိပ္တုိက္ေတြ႔ေသာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈသည္ ကြာျခားပါ၏။ ထိပ္တုိက္ေတြ႔ေသာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈသည္ အာဃာတျဖင့္ အျပစ္ရွာသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနသျဖင့္ မည္သူကမွ် ႀကိဳက္မည္ မဟုတ္ပါ။ မိမိကုိယ္မိမိ ယုံၾကည္မႈအားနည္းၿပီး ဘ၀လုံၿခံဳမႈမရွိသူသည္ ကြဲလြဲေသာ သေဘာထားကုိ တင္ျပရာတြင္ ထိပ္တုိက္ေတြ႔ၿပီး ရန္လုပ္သကဲ့သုိ႔ ျပဳမူတတ္ပါသည္။ သေဘာထားကြဲလြဲမႈကုိ မေက်ာ္လႊားႏုိင္ေသာ အုပ္စုသည္ လုပ္ငန္းရည္ရြက္ခ်က္ကုိ ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္မည္မဟုတ္ပါ။

႐ုိးသားေသာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈသည္ စည္း႐ုံးေရးကုိ ပုိမုိအားေကာင္းေစ၍ ထိပ္တုိက္ေတြ႔ေသာ သေဘာထား ကြဲလြဲမႈမွာမူ စည္း႐ုံးေရးကုိ ပ်က္စီးေစပါသည္။ နားလည္မႈႏွင့္ ယုံၾကည္မႈကုိ မရယူႏုိင္သျဖင့္ အဖြဲ႔အတြင္း ဂုိဏ္းကြဲ မ်ားႏွင့္ သူ႔လူကုိယ့္ဘက္သားမ်ားကုိ ေပၚေပါက္ေစပါသည္။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ရာတြင္ အဖြ႔ဲ၀င္အားလုံး၏ ရာခုိင္ႏႈန္းျပည့္ ေထာက္ခံမႈ မရႏုိင္ေတာ့ပါ။ ထုိေၾကာင့္ ႐ုိးသားေသာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈကုိ တင္ျပႏုိင္မည့္ အေျခအေနကုိ ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ပုိင္းက ဖန္တီးေပးရမည္ ျဖစ္ေပသည္။