ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခုံရုံးက ဆူဒန္သမၼတ ကုိ ဖမ္းဆီးဖုိ႔ အမိန္႔ခ်
For centuries, such heinous crimes were committed against millions of victims around the world, yet few of the perpetrators have been brought to justice. Now, with the establishment of the world's first permanent International Criminal Court, Individuals will be held accountable for the most serious atrocities against human dignity: war crimes, crimes against humanity and genocide. In addition, the court will also deal with the crime of aggression once it is defined.(International Criminal Court)
-ၿမတ္စုိး-
နယ္သာလင္ႏုိင္ငံ ဟိတ္ၿမိဳ႕ ရွိ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခုံရုံးက ဆူဒန္သမၼတ အုိမာ ဟတ္ဆန္ အဲလ္ ဘက္ရွီ ကုိ စစ္ရာဇ၀တ္ၿပစ္မႈ ၿဖင့္ ဖမ္းဆီးဖုိ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က အမိန္႔ထုတ္ၿပန္လုိက္ပါတယ္။ ဆူဒန္သမၼတ အုိမာ ဟတ္ဆန္ အဲလ္ ဘက္ရွီ ကုိ ဆူဒန္ အေနာက္ပုိင္း ဒါေဖာ ေဒသ မွာၿဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ၿဖတ္ခဲ့မႈ၊ အသက္ ၅ ႏွစ္ ၊ ၁၂ ႏွစ္ အရြယ္မေရာက္ တဲ့ ကေလးငယ္မ်ားကုိ ဆူဒန္စစ္တပ္က လူသားမဆန္ ေအာင္ အတင္း အဓၶမ လိင္ၿပဳက်င့္ခဲ့မႈမ်ားမွာ အဓိက တာ၀န္ရွိသူ နဲ႔ ၿပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့သူ တဦး ၿဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒီလုိ ဖမ္းဆီးဖုိ႔ အမိန္႔ခ်လုိက္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမႈမွာ ၿပစ္မႈ ကုိယ္တုိင္ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ တရားခံ စစ္သားနဲ႔ တရားလုိ မ်က္ၿမင္သက္ေသမ်ားရဲ႕ ထြက္ဆုိခ်က္မ်ားကုိ မႈတည္၍ ဒီလုိဖမ္းဆီးတရားစြဲဆုိဖုိ႔ အမိန႔္ခ်မွတ္ လုိက္ရၿခင္း ၿဖစ္တယ္လုိ႔ ေဖာ္ၿပပါရွိတယ္။ ဒီလုိၿပစ္မႈက်ဴးလြန္ဖုိ႔ အစုိးရ က အမိန္႔ေပးခဲ့တယ္လုိ႔ တရားခံ စစ္သားေတြ နဲ႔ တရားလုိ မ်က္ၿမင္သက္ေသေတြ က ထြက္ဆုိခဲ့တယ္။
ဆူဒန္ အေနာက္ပုိင္းဒါေဖာ ေဒသ မွာ လူေပါင္း ၂၀၀,၀၀၀ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ၿဖတ္ခံခဲ့ရၿပီး၊ ေဒသတြင္းၿပည္သူ ၂.၅ သန္း ေက်ာ္ ေဒသမွ ေရြ႕ေၿပာင္းေနထုိင္ ခဲ့ၾကရတယ္။ ဒီထဲမွာ ၃၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ဟာ လူမ်ိဳးစု အၾကမ္ဖက္တုိက္ခုိက္မႈ ေတြမွာ ေသဆုံးခဲ့ရတယ္လုိ႔ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ကုလသမဂၢရဲ႕ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈရဲ႕ ထုတ္ၿပန္ေၾကညာခ်က္ မွာ ေဖာ္ၿပပါရွိတယ္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ထဲမွာတင္ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ က လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ပံ့ကူညီေပးေနေသာ ေနရာ ၄၂ ေနရာကုိ တုိက္ခုိက္ခံခဲ့ ရၿပီး၊ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေပး ေနသူ ၆ ေယာက္ အသက္ခံခဲ့ရေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ရဲ႕ အစီရင္ခံထဲမွာ ေဖာ္ၿပပါရွိတယ္။
ဆူဒန္ေတာင္ပုိင္းေဒသ ေခါင္းေဆာင္ တဦးလည္းၿဖစ္၊ ဒုတိယ သမၼတလည္းၿဖစ္တဲ့ ဆဲလ္ဗကီးရ္ (Salva Kiir) က ဒီဖမ္းဆီး မည့္ဆုံးၿဖတ္ခ်က္ကုိ ၿပန္လည္ရုပ္သိမ္းေပးဖုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္စစ္ခုံရုံးမွာ ဗုဒၶဟူးေန႔က အသနားခံထားေပမဲ့ ၊ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္စစ္ခုံရုံးက ဒီအသနားခံခ်က္ကုိ မနက္ၿဖန္မွာ ဆုံးၿဖတ္ၾကပါ လိမ့္မယ္။ Salva Kiir ကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္စစ္ခုံရုံးရဲ႕ ဆုံးၿဖတ္ခ်က္အေပၚ ဆူဒန္ၿပည္သူမ်ား စိတ္ၿငိမ္ၿငိမ္ထား စဥ္းစားၿပီး၊ ေဒသတြင္းတည္ၿငိမ္ေရး ႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ၿပည္သူအခ်င္းခ်င္း လက္တုံ႔ ၿပန္မႈေတြ၊ ဆူဒန္ႏုိင္ငံရွိ ႏုိင္ငံၿခားသားမ်ားအေပၚ လက္တုန္႔ၿပန္မႈေတြ ၊ ကုလသမဂၢ ရဲ႕ အာဖရိက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တပ္ဖြဲ႔ ေတြကုိ လက္တုန္႔ၿပန္မႈေတြ မရွိၾကေစဖုိ႔ ၊ မၿပဳလုပ္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။ ဆူဒန္မွာ လက္ရွိ ညီညြတ္ေရးအစုိးရ က ေတာ့ တုိင္းၿပည္အတြင္း မတည္မၿငိမ္ ၿဖစ္လာႏုိင္မႈေတြကုိစုိးရိမ္ေနၾကၿပီး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ပ်က္ၿပားသြားေစလိမ့္မယ္လုိ႔ ထုတ္ေဖာ္ေၿပာဆုိေနၾကပါတယ္။ ကုလသမဂၢ လက္ေအာက္ခံ အာဖရိက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖြဲ႔ ေတြ၊ ဧည့္သည္ႏုိင္ငံၿခားသားေတြ၊ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ပံ့ ကူညီေနသူေတြကုိ အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔၊ သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကုိ ဆက္လက္လုပ္ကုိင္ႏုိင္ဖုိ႔ ကုိလည္း အကူအညီေပးၾကဖုိ႔ ဆူဒန္ဒုတိယ သမၼတ Salva Kiir က တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
အာဖရိက သမဂၢ နဲ႔ အာရပ္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကေတာ့ ဆူဒန္ ေတာင္နဲ႔ ေၿမာက္ အၾကားမွာ ေဒသတြင္း မတည္ၿငိမ္မႈေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ပ်က္ၿပားၿပီး ၿပႆနာေတြ၊ တင္းမာမႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ပုိမုိ ၾကီးထြား လာလိမ့္မယ္လုိ႔ သတိေပးထားတယ္။
လူဦးေရ ၂ သန္းေက်ာ္ ေနထုိင္တဲ့ အာဖရိက တုိက္ ႏုိင္းၿမစ္ အၿဖဴနဲ႔ အၿပာ ၿမစ္ ၂ သြယ္ ေပၚမွာ ရွိတဲ့ ဆူဒန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ ကာတြန္း ( Khartoum) မွာ ေတာ့ ဆူဒန္သမၼတ အုိမာ ဟတ္ဆန္ အဲလ္ ဘက္ရွီ ကုိ ေထာက္ခံတဲ့ ေၿမာက္ပုိင္းသားေတြက ေတာ့ ႏုိင္ငံတကာရာဇ၀တ္ခုံရုံးရဲ႕ ဖမ္းဆီးအမိန္႔ကုိ ၿပန္လည္၀ါးၿမိဳခ် လုိက္ဖုိ႔ စုရုံးဆႏၷၿပေနၾကပါတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္ ကာတြန္ (Khartoum) မွာ ႏုိင္ငံၿခားသံရုံးေတြ၊ ကုလသမဂၢ ၀န္ထမ္းေတြ၊ ႏုိင္ငံၿခားသားေတြ အေၿမာက္အမ်ားရွိေနၾကၿပီး၊ သူတုိ႔အား တုိက္ခုိက္လာမႈ ကုိ အကာအကြယ္ ေပးဖုိ႔ ဆူဒန္ အစုိးရက ေၾကညာထားေသာ္လည္း၊ မနက္ၿဖန္ဆုံးၿဖတ္ခ်က္ မွာ ဆက္လက္ ဖမ္းဆီးဖုိ႔ အသနား ခံခ်က္ကုိ ႏုိင္ငံတကာ စစ္ခုံရုံက ပယ္ခ်ခဲ့လွ်င္ ဆူပူမႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္လာမႈေတြကုိ ထိမ္းသိမ္ဖုိ႔ မလြယ္ဘူးလုိ႔ သတိေပးထားပါတယ္။
အေနာက္ႏုိင္ငံသံရုံးေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ သံရုံးေတြက ေတာ့ ဆူဒန္ႏုိင္ငံမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကေသာ သူတုိ႔ႏုိင္ငံသားေတြကုိ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ၿဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေၾကာင္း ၿပင္းၿပင္းထန္ထန္ သတိေပးထားၿပီး၊ ခရီးသြား သူတုိ႔ႏုိင္ငံသားေတြကုိလည္း ဆူဒန္ႏုိင္ငံ က ၿပန္လည္ထြက္ခြာဖုိ႔ တုိက္တြန္းႏုိးေဆာ္မႈေတြ ၿပဳလုပ္ထားၾက ပါတယ္။
WFWW မွ ရယူသည္။
နယ္သာလင္ႏုိင္ငံ ဟိတ္ၿမိဳ႕ ရွိ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခုံရုံးက ဆူဒန္သမၼတ အုိမာ ဟတ္ဆန္ အဲလ္ ဘက္ရွီ ကုိ စစ္ရာဇ၀တ္ၿပစ္မႈ ၿဖင့္ ဖမ္းဆီးဖုိ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က အမိန္႔ထုတ္ၿပန္လုိက္ပါတယ္။ ဆူဒန္သမၼတ အုိမာ ဟတ္ဆန္ အဲလ္ ဘက္ရွီ ကုိ ဆူဒန္ အေနာက္ပုိင္း ဒါေဖာ ေဒသ မွာၿဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ၿဖတ္ခဲ့မႈ၊ အသက္ ၅ ႏွစ္ ၊ ၁၂ ႏွစ္ အရြယ္မေရာက္ တဲ့ ကေလးငယ္မ်ားကုိ ဆူဒန္စစ္တပ္က လူသားမဆန္ ေအာင္ အတင္း အဓၶမ လိင္ၿပဳက်င့္ခဲ့မႈမ်ားမွာ အဓိက တာ၀န္ရွိသူ နဲ႔ ၿပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့သူ တဦး ၿဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒီလုိ ဖမ္းဆီးဖုိ႔ အမိန္႔ခ်လုိက္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမႈမွာ ၿပစ္မႈ ကုိယ္တုိင္ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ တရားခံ စစ္သားနဲ႔ တရားလုိ မ်က္ၿမင္သက္ေသမ်ားရဲ႕ ထြက္ဆုိခ်က္မ်ားကုိ မႈတည္၍ ဒီလုိဖမ္းဆီးတရားစြဲဆုိဖုိ႔ အမိန႔္ခ်မွတ္ လုိက္ရၿခင္း ၿဖစ္တယ္လုိ႔ ေဖာ္ၿပပါရွိတယ္။ ဒီလုိၿပစ္မႈက်ဴးလြန္ဖုိ႔ အစုိးရ က အမိန္႔ေပးခဲ့တယ္လုိ႔ တရားခံ စစ္သားေတြ နဲ႔ တရားလုိ မ်က္ၿမင္သက္ေသေတြ က ထြက္ဆုိခဲ့တယ္။
ဆူဒန္ အေနာက္ပုိင္းဒါေဖာ ေဒသ မွာ လူေပါင္း ၂၀၀,၀၀၀ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ၿဖတ္ခံခဲ့ရၿပီး၊ ေဒသတြင္းၿပည္သူ ၂.၅ သန္း ေက်ာ္ ေဒသမွ ေရြ႕ေၿပာင္းေနထုိင္ ခဲ့ၾကရတယ္။ ဒီထဲမွာ ၃၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ဟာ လူမ်ိဳးစု အၾကမ္ဖက္တုိက္ခုိက္မႈ ေတြမွာ ေသဆုံးခဲ့ရတယ္လုိ႔ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ကုလသမဂၢရဲ႕ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈရဲ႕ ထုတ္ၿပန္ေၾကညာခ်က္ မွာ ေဖာ္ၿပပါရွိတယ္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ထဲမွာတင္ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ က လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ပံ့ကူညီေပးေနေသာ ေနရာ ၄၂ ေနရာကုိ တုိက္ခုိက္ခံခဲ့ ရၿပီး၊ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေပး ေနသူ ၆ ေယာက္ အသက္ခံခဲ့ရေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ရဲ႕ အစီရင္ခံထဲမွာ ေဖာ္ၿပပါရွိတယ္။
ဆူဒန္ေတာင္ပုိင္းေဒသ ေခါင္းေဆာင္ တဦးလည္းၿဖစ္၊ ဒုတိယ သမၼတလည္းၿဖစ္တဲ့ ဆဲလ္ဗကီးရ္ (Salva Kiir) က ဒီဖမ္းဆီး မည့္ဆုံးၿဖတ္ခ်က္ကုိ ၿပန္လည္ရုပ္သိမ္းေပးဖုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္စစ္ခုံရုံးမွာ ဗုဒၶဟူးေန႔က အသနားခံထားေပမဲ့ ၊ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္စစ္ခုံရုံးက ဒီအသနားခံခ်က္ကုိ မနက္ၿဖန္မွာ ဆုံးၿဖတ္ၾကပါ လိမ့္မယ္။ Salva Kiir ကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္စစ္ခုံရုံးရဲ႕ ဆုံးၿဖတ္ခ်က္အေပၚ ဆူဒန္ၿပည္သူမ်ား စိတ္ၿငိမ္ၿငိမ္ထား စဥ္းစားၿပီး၊ ေဒသတြင္းတည္ၿငိမ္ေရး ႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ၿပည္သူအခ်င္းခ်င္း လက္တုံ႔ ၿပန္မႈေတြ၊ ဆူဒန္ႏုိင္ငံရွိ ႏုိင္ငံၿခားသားမ်ားအေပၚ လက္တုန္႔ၿပန္မႈေတြ ၊ ကုလသမဂၢ ရဲ႕ အာဖရိက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တပ္ဖြဲ႔ ေတြကုိ လက္တုန္႔ၿပန္မႈေတြ မရွိၾကေစဖုိ႔ ၊ မၿပဳလုပ္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။ ဆူဒန္မွာ လက္ရွိ ညီညြတ္ေရးအစုိးရ က ေတာ့ တုိင္းၿပည္အတြင္း မတည္မၿငိမ္ ၿဖစ္လာႏုိင္မႈေတြကုိစုိးရိမ္ေနၾကၿပီး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ပ်က္ၿပားသြားေစလိမ့္မယ္လုိ႔ ထုတ္ေဖာ္ေၿပာဆုိေနၾကပါတယ္။ ကုလသမဂၢ လက္ေအာက္ခံ အာဖရိက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္ဖြဲ႔ ေတြ၊ ဧည့္သည္ႏုိင္ငံၿခားသားေတြ၊ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ပံ့ ကူညီေနသူေတြကုိ အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔၊ သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကုိ ဆက္လက္လုပ္ကုိင္ႏုိင္ဖုိ႔ ကုိလည္း အကူအညီေပးၾကဖုိ႔ ဆူဒန္ဒုတိယ သမၼတ Salva Kiir က တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
အာဖရိက သမဂၢ နဲ႔ အာရပ္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကေတာ့ ဆူဒန္ ေတာင္နဲ႔ ေၿမာက္ အၾကားမွာ ေဒသတြင္း မတည္ၿငိမ္မႈေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ပ်က္ၿပားၿပီး ၿပႆနာေတြ၊ တင္းမာမႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ပုိမုိ ၾကီးထြား လာလိမ့္မယ္လုိ႔ သတိေပးထားတယ္။
လူဦးေရ ၂ သန္းေက်ာ္ ေနထုိင္တဲ့ အာဖရိက တုိက္ ႏုိင္းၿမစ္ အၿဖဴနဲ႔ အၿပာ ၿမစ္ ၂ သြယ္ ေပၚမွာ ရွိတဲ့ ဆူဒန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ ကာတြန္း ( Khartoum) မွာ ေတာ့ ဆူဒန္သမၼတ အုိမာ ဟတ္ဆန္ အဲလ္ ဘက္ရွီ ကုိ ေထာက္ခံတဲ့ ေၿမာက္ပုိင္းသားေတြက ေတာ့ ႏုိင္ငံတကာရာဇ၀တ္ခုံရုံးရဲ႕ ဖမ္းဆီးအမိန္႔ကုိ ၿပန္လည္၀ါးၿမိဳခ် လုိက္ဖုိ႔ စုရုံးဆႏၷၿပေနၾကပါတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္ ကာတြန္ (Khartoum) မွာ ႏုိင္ငံၿခားသံရုံးေတြ၊ ကုလသမဂၢ ၀န္ထမ္းေတြ၊ ႏုိင္ငံၿခားသားေတြ အေၿမာက္အမ်ားရွိေနၾကၿပီး၊ သူတုိ႔အား တုိက္ခုိက္လာမႈ ကုိ အကာအကြယ္ ေပးဖုိ႔ ဆူဒန္ အစုိးရက ေၾကညာထားေသာ္လည္း၊ မနက္ၿဖန္ဆုံးၿဖတ္ခ်က္ မွာ ဆက္လက္ ဖမ္းဆီးဖုိ႔ အသနား ခံခ်က္ကုိ ႏုိင္ငံတကာ စစ္ခုံရုံက ပယ္ခ်ခဲ့လွ်င္ ဆူပူမႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္လာမႈေတြကုိ ထိမ္းသိမ္ဖုိ႔ မလြယ္ဘူးလုိ႔ သတိေပးထားပါတယ္။
အေနာက္ႏုိင္ငံသံရုံးေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ သံရုံးေတြက ေတာ့ ဆူဒန္ႏုိင္ငံမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကေသာ သူတုိ႔ႏုိင္ငံသားေတြကုိ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ၿဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေၾကာင္း ၿပင္းၿပင္းထန္ထန္ သတိေပးထားၿပီး၊ ခရီးသြား သူတုိ႔ႏုိင္ငံသားေတြကုိလည္း ဆူဒန္ႏုိင္ငံ က ၿပန္လည္ထြက္ခြာဖုိ႔ တုိက္တြန္းႏုိးေဆာ္မႈေတြ ၿပဳလုပ္ထားၾက ပါတယ္။
WFWW မွ ရယူသည္။
No comments:
Post a Comment